Veel natuur- en milieuorganisaties reageren teleurgesteld op de ene alinea over de luchtvaart in het hoofdlijnenakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB. SchipholWatch is minder somber: het akkoord toont aan dat er geen eenheid is op het dossier luchtvaart. En dat biedt perspectief.
“De komende jaren moet voor wat betreft de luchtvaart de inzet gericht zijn op het op orde brengen van de rechtsbescherming van omwonenden (geluidhinder), met behoud van de netwerkkwaliteit van Schiphol. Zo is op langere termijn doorgroei mogelijk met stillere en schonere vliegtuigen.”
Meer staat er niet in het akkoord over het onderwerp luchtvaart. Dat de rechtsbescherming nu tekort schiet, is op 20 maart van dit jaar bevestigd door de rechtbank in Den Haag. Door falende regelgeving en dito handhaving heeft de Nederlandse regering jarenlang onrechtmatig gehandeld ten opzichte van omwonenden en zijn hun mensenrechten geschonden.
Dat moet binnen een jaar na het vonnis zijn hersteld, zo werd de regering te kennen gegeven. En dat betekent nogal wat. Waar het Nederlandse luchtruim tot op heden het Wilde Westen is, moeten er vanaf volgend jaar strikte regels gelden die omwonenden beschermen tegen de grootschalige inbreuk op hun leefomgeving door het vliegverkeer. Die regels moeten bovendien voor het eerst in de geschiedenis worden gehandhaafd.
Geen creatieve trucs meer
Daarbij mogen niet langer de creatieve trucs en verouderde gegevens worden gebruikt bij berekeningen die vooral waren bedoeld om de herrie en vervuiling te verdoezelen. De rechter heeft duidelijk aangegeven dat er in de toekomst moet worden gewerkt met actuele gegevens en volgens de jongste wetenschappelijke inzichten.
Dit betekent onder meer dat Schiphol rekening moet gaan houden met nieuw onderzoek naar de hoeveelheid mensen die (ernstig) gehinderd wordt bij een bepaald niveau van geluidsoverlast. De wetenschap heeft inmiddels aangetoond dat maar liefst vier keer zoveel mensen ernstige overlast hebben dan blijkt uit de cijfers die Schiphol nu gebruikt.
Ook mag Schiphol het aantal gehinderden en slaapverstoorden niet langer berekenen aan de hand van verouderde woningbestanden. Nu worden die aantallen berekend aan de hand van de woningen die er in 2006 al stonden. Alle mensen die in nieuwbouw wonen van na dat jaar, tellen niet mee.
Belangrijk RIVM-rapport
Volgende week woensdag publiceert het RIVM een gloednieuw rapport waarin wordt aangetoond dat de huidige geluidsnormen – gebaseerd op een willekeurig vastgesteld en steeds veranderend jaargemiddelde – volstrekt onvoldoende zijn om de overlast te duiden. Met name de invloed van het aantal vliegtuigen per dag werd onderschat, maar blijkt van grote invloed op de overlast. Ook met dit inzicht zal de nieuwe minister rekening moeten gaan houden bij de bescherming van omwonenden.
Het RIVM-rapport maakt ook een einde aan de fabel van KLM en consorten dat ‘stillere’ vliegtuigen meer vliegverkeer mogelijk maken. Hoewel de coalitiepartijen dit frame hebben overgenomen in het hoofdlijnenakkoord, toont het instituut glashard aan dat meer vliegverkeer leidt tot meer overlast, zelfs als de vliegtuigen marginaal stiller worden.
Met sjoemelberekeningen werd jarenlang een veel te rooskleurig beeld geschetst van de overlast. De werkelijke hinder en slaapverstoring zijn vele malen groter en moeten volgens het vonnis nu in kaart worden gebracht en beteugeld.
Tot in het absurde belast
Omwonenden moet een betere rechtsbescherming worden geboden, vooral op individueel niveau. Dat moet een einde maken aan de situatie dat mensen die eenmaal behoren tot de groep ernstig gehinderden tot in het absurde zwaarder mogen worden belast, zolang het berekende aantal gehinderden maar niet groeit.
Voor mensen die recht onder de vliegroutes wonen is deze regelgeving een ware ramp. Zij zijn in feite afgeschreven en kunnen nergens hun recht halen. Maar dat moet met nieuwe wetgeving over zijn. In de toekomst kan een vliegroute niet langer per decreet van de minister worden vastgesteld en moeten burgers zo’n besluit kunnen aanvechten bij de rechter.
Ook de nieuwe coalitie – op sociale media wel gekscherend het kabinet Telegraaf I genoemd – zal zich aan de wet en aan het Haagse vonnis moeten houden. Het feit dat er slechts één korte paragraaf in het hoofdlijnenakkoord is gewijd aan de vliegindustrie, betekent dat er naar verwachting geen zicht is op radicaal nieuw beleid. De nieuwe regeringspartijen zijn het er kennelijk niet over eens geworden. Het door demissionair minister Mark Harbers ingezette beleid zal voorlopig worden gevolgd.
Nachtsluiting dichterbij
Dat betekent een (tijdelijke) krimp van het vliegverkeer om de sector weer binnen de grenzen van de wet- en regelgeving te krijgen, het ontwikkelen van nieuwe regels met oog voor de belangen van omwonenden en zelfs een gerede kans op een algehele nachtsluiting van Schiphol, zoals een ruime meerderheid van de Tweede Kamer ook wil.
In de Kamer is het debat over de luchtvaart definitief gekanteld. Waar een decennium geleden alleen de Partij voor de Dieren hardop durfde te dromen over een minder uitbundige luchtvaartsector, is inmiddels een meerderheid van de Tweede Kamer tegen verdere groei. Slechts PVV en éénpitterspartij JA21 willen die groei nog. Dat is ruim onvoldoende politiek draagvlak om het achterhaalde groeiscenario te kunnen volgen zoals dat door voormalig minister Cora van Nieuwenhuizen werd vastgelegd in de Luchtvaartnota 2020-2050.
Het gebrek aan overeenstemming in het hoofdlijnenakkoord betekent ook dat Lelystad Airport de status van spookvliegveld zal behouden, conform de wens van de Kamer.
Tickettaks voor overstappers
Het is tekenend dat een nieuw kabinet dat de meeste klimaat- en milieuopgaven links wil laten liggen, wél kiest voor het verhogen van de vliegtaks. Tickets voor langere vluchten worden in de komende kabinetsperiode (veel) zwaarder belast dan de huidige vlaktaks van nog geen drie tientjes. Luchtvaartanalisten verwachten dat intercontinentale vluchten mogelijk honderden euro’s duurder worden.
Dat zal de roep om een tickettaks voor overstappers ook doen aanzwellen. Immers waarom zouden Henk en Ingrid zich wél scheel moeten betalen aan vliegbelasting en buitenlandse overstappers niet? Het achterstellen van de eigen bevolking past niet bij de idealen van de grootste regeringspartij.
Bovenop de besluiteloosheid van de nieuwe regering stapelen zich dan ook nog de rechtszaken op. Onder meer MOB, Greenpeace en Milieudefensie vechten de natuurvergunning van Schiphol aan waarbij de kans bestaat dat Schiphol veel verder terugmoet dan tot de 440.000 vluchten die Harbers oorspronkelijk in gedachten had.
Juridisch offensief houdt aan
Er zijn rechtszaken op komst tegen de grootschalige PFAS-verontreiniging en vóór schadevergoeding wegens de langjarige inbreuk op de mensenrechten en de continue overschrijding van de geluidsgrenzen is onderwerp van weer een andere procedure. De Arbeidsinspectie eist passende maatregelen tegen de vergiftiging van luchtvaartpersoneel als gevolg van de kankerverwekkende uitstoot van vliegtuigen en de sector mag niet langer adverteren met valse klimaatclaims.
Het zijn allemaal ontwikkelingen die gunstig zijn voor de positie van de omwonenden die jarenlang opzij werden geschoven om de vliegindustrie ruim baan te kunnen geven. Het gebrek aan eenheid binnen de nieuwe coalitie op dit dossier geeft veel macht aan een Tweede Kamer die in de afgelopen periode steeds kritischer is geworden op de vliegindustrie.
Dat biedt hoop voor honderdduizenden omwonenden van vliegvelden. Met lef van de Tweede Kamer is verandering mogelijk en dat maakt ons trots op alle acties die milieu-, natuur- en bewonersorganisaties hebben gevoerd om de vliegindustrie weer binnen de grenzen van de wet te krijgen.
Sla dit artikel op in uw favorieten
W Lieverst
De eerste alinea van dit relaas bevat een grote tegenstrijdigheid. De bevolking meer rechtesbescherming met behoudt van de kwaliteit van het netwerk. Weer zo’n wollige zin die geen hout snijdt. Ze gaan op Schiphol gewoon op de oude voet verder.
Rob
Bijgaand artikel met de berekening voor de gedifferentieerde Ticket Tax is interessant.
https://luchtvaartnieuws.nl/columns/column/nederland-dreigt-hoogste-vliegtaks-van-europa-te-krijgen
Voor de middellange afstand kom je uit op een Ticket Tax van 70 Euro en op lange afstanden van 120 Euro. Dit gebaseerd op dat 65% van deze passagiers uit overstappers bestaat en dat deze zoals nu vrijgesteld zou worden. Dat is zoals in het artikel van SW aangegeven uiteraard niet te verkopen en zeker niet aan de achterban van de rechts populistische partijen die de nieuwe regering vormen.
Ik neem echter aan dat de berekening is gebaseerd op het onderzoek voor Schiphol en KLM door SEO en CE Delft. Daar bleek een positief welvaartseffect voor Nederland bij een afstandsafhankelijke Ticket Tax waarbij overstappers ook worden belast. Het bekende onderzoek waarbij KLM een Schiphol directeur heeft bedreigd om het niet openbaar te maken
Joopworst
Ik heb er nog steeds een hard hoofd in. De reactie van Mark Harbers op de passage uit het groep 8 opstel van de formerende partijen sprak boekdelen. Hij oordeelde dat de huidige ingeslagen weg van minder hinder precies aansluit bij het voornemen van het nieuwe kabinet. Volgens mij heeft de rechter juist daarvan gesteld dat deze in strijd is met artikel 8 van het EVRM. Het kwartje lijkt mij daarmee nog altijd niet gevallen. Tevens kan ik me eigenlijk geen trendbreuk voorstellen van deze coalitie. Alle trendbreuken, lees inbreuken, die het voorstelt zijn in strijd met de rechtstaat en afspraken in EU verband. Plannen in lijn met uitspraken van de rechtbank en de EU heb ik niet echt gelezen.
Dirk
Uithoorn is een drama … en de gemeente doet geen ene moer voor de inwoners , corrupt zooitje in Uithoorn.
W Lieverst
Ik heb er een hard hoofd in. Vanmorgen nog genoten van de stilte. Binnenkort woon ik zowel onder een hoogvliegroute en een laagvliegroute. In een dunbevolkt gebied heb je minder geluidsgehinderden. De Noordoostpolder gaat verworden tot een vlieggoot.
rrustema
Relevant uit het akkoord is ook een heel andere pagina, de eerste:
“We zien een overheid die een baken van betrouwbaarheid is voor alle Nederlanders. Mensen die rechtszekerheid en goed bestuur verdienen.”
Wel onduidelijk of ze dit nù zien of in de toekomst willen zien. Maar laten we uitgaan van dat laatste.
rrustema
“Luchtvaartanalisten verwachten dat intercontinentale vluchten mogelijk honderden euro’s duurder worden. Dat zal de roep om een tickettaks voor overstappers ook doen aanzwellen.”
Dat zou wel logisch zijn. Want anders nemen Nederlandse reizigers een korte vlucht naar een ander vliegveld in de EU om via Schiphol als overstapper internationaal te vliegen zònder tickettaks. Hoewel ik een dergelijke uitkomst ook weer niet helemaal uitsluit…
W Lieverst
Ik kan nu nog genieten van mijn nachtrust en straks woon ik onder een hoog-en een laagvliegroute.
Beste heer Wilders,
Willen we meer of minder vliegtuigen?
Minder, minder, minder!
Schoon schip
Mooie laatste alinea SW!
Ik pas m even voor jullie aan:
SW biedt hoop voor honderdduizenden omwonenden van vliegvelden. Met het lef van SW door het steeds weer blootleggen van de misstanden in het Schiphol Schandaal (tot nog toe met goedkeuring van eerdere kabinetten) is verandering mogelijk en dat maakt ons trots op jullie en alle acties die milieu-, natuur- en bewonersorganisaties hebben gevoerd om de vliegindustrie weer binnen de grenzen van de wet te krijgen.
Hopelijk is inderdaad met de kennis van nu voor de meeste Tweede Kamerleden wel de tijd aangebroken om schoon schip te maken op Schiphol.
W Lieverst
Het probleem is dat de regeringspartijen 88 zetels hebben in de Tweede Kamer hebben, dus de kans is groot dat de door de PVD ingediende motie over Lelystad Airport zo van tafel wordt geveegd door deze nieuwe regering. De enige die nog uitkomst kan bieden voor de beteugeling van het vliegverkeer is de NSC.
JAN Rooijakkers
Druk blijven uitoefenen op de partijen die eerder voor de motie Lelystad Airport hebben gestemd, zoals BBB en NSC. Consequent en betrouwbaar zijn en bovendien “geen stikstof van boeren naar vliegen”.
Geloofwaardigheid
Dat bedoelde ik met ‘de meeste Tweede Kamerleden.’ De partijen die wel al weten dat het zo niet meer kan met de luchtvaart in Nederland plus de NSC erbij. Maar eigenlijk zou het voor de andere regeringspartijen ook moeten gelden “practice what you preach”. Want RRustema hierboven zegt, of wat eigenlijk de nieuwe regeringspartijen zeggen:
“We zien een overheid die een baken van betrouwbaarheid is voor alle Nederlanders. Mensen die rechtszekerheid en goed bestuur verdienen.”
Je kunt niet betrouwbaarheid, rechtszekerheid en goed bestuur prediken en dan een uitspraak van de rechter naast je neer leggen danwel geitenpaadjes verzinnen om om de uitgesproken rechtszekerheid door de rechter voor de omwonenden heen te werken.
W Lieverst
Het eerste kwartaal had Schiphol ongeveer 150.000 vluchten verwerkt. Doe dat is x 4 , dan kom je uit op 600.000 vluchten. Wordt er gesjoemeld met de cijfers over het aantal vluchten.
Ook is er rapport over Lelystad Airport dat de neerslag van vliegtuigen op de gewassen miniem is. Het vliegveld van Bremen diende als vergelijking met ongeveer hetzelfde aantal vluchten. Het slaat alleen neer op je tuinmeubelen en niet op je bloemkool.
NADP-2
In de rapportage “de staat van Schiphol” van ILT over 2023 staat dat in vergelijking met 2022 de berekende uitstoot op Schiphol gelijk was; toch waren er veel meer vliegbewegingen!!! Hoe kan dat?
De NADP-2 starts naderen de 90% en uitstoot door de acceleratie wordt verdeeld over Schiphol en de omgeving.
Zo bereikt men dat op Schiphol zelf de uitstoot bij meer vliegbewegingen gelijk blijft en wordt deze uitstoot bij de omwonenden neergelegd met als doel om “Stiller” en “Schoner” te kunnen roepen.
Bij landen zal men ook wel zoiets hebben bedacht.
Alles terug te lezen in:
https://schipholwatch.nl/2019/11/24/les-19-uit-de-cursus-schiphollen-nadp2/
Ferdinand
Weten jullie of dit vonnis ook geldt voor de 4e route die stilzwijgend gepland staat en waar je niet veel over hoort in de media?
Chris
Precies wat ik ook dacht toen ik t las: bescherming zoals door rechter bepaald eerst.
Ik hoop dat ze netwerkkwaliteit ook gaan berekenen vanuit NL perspectief ipv KLM perspectief..
Jaap de Groot
Inderdaad, netwerkkwaliteit is niet hetzelfde als netwerkkwantiteit. Door bestemmingen te schrappen die bijna enkel en alleen voor overstappers van belang zijn verhoog je de kwaliteit van het netwerk. Er zijn dan minder vluchten nodig en Schiphol kan dan de wel voor Nederland belangrijke bestemmingen beter bedienen.
Lenie
Dank jullie wel, Schiphol Watch. Als we jullie niet hadden… Ik heb de indruk dat we sinds de uitspraak van de rechter NOG meer vliegtuigen over ons heen krijgen. Meer dan vierhonderd per dag is nu de standaard en heel regelmatig ook vijfhonderd. Buiten zijn is onmogelijk. Thuis zijn eigenlijk ook niet meer. Ben heel bang voor de toekomst. Zelfs als schiphel moet krimpen, voorzie ik dat ze het aantal vluchten ‘terugbrengen’ naar 500.000 (daar zitten ze nu ver boven volgens mij) en het vervolgens verkopen als krimp. Jullie artikel geeft inderdaad een sprankje hoop.
Routes
“In de toekomst kan een vliegroute niet langer per decreet van de minister worden vastgesteld en moeten burgers zo’n besluit kunnen aanvechten bij de rechter.”.
Bovenstaande is helaas dan vooral fijn voor mensen die nu niet onder de vliegroutes wonen. Maar de mensen die nu wel onder een route wonen hebben dus vrijwel geen kans meer dat de route wordt verlegd ivm bezwaren van de omgeving, zelfs als de route onevenredig veel overlast geeft voor de huidige onderwonenden.
Verder wel eens dat dit akkoord in combinatie met de rechterlijke uitspraak niet per se negatief hoeft uit te pakken. Alleen worden alle positieve plannen om overlast te verminderen tot nu toe onderuit gehaald door allerlei “onverwachte” redenen. Er zal dus vast wel weer een truc uit de hoge hoed worden getoverd die ervoor zorgt dat de overlast toch toeneemt. Excuseer mijn pessimisme en bedankt voor jullie goede werk.
HansB
Die eeuwige heilige graal: “doorgroei met stillere en schonere vliegtuigen”. Alleen al van het woord “groei” krijg ik koude rillingen. Het getuigd van kortzichtig en onrealistisch wensdenken, een poging tot het bezweren van een onzekere toekomst. Als we maar “groeien” komt alles goed. Helaas, we leven niet in een universum waar alles maar tot in het eeuwige kan “groeien”. Op diverse terreinen is al meer dan duidelijk dat de grenzen zijn bereikt. Maar politici willen zo’n boodschap niet brengen, dat kost hen kiezers. Bovendien bonkt een zware luchtvaartlobby tegen de deuren in Den Haag. Dus komt de politiek met desinformatie als “stiller” en “zuiniger”. Merk op dat er geen “stil” staat, dus lawaai blijven we houden. En met groei van het aantal “stillere” vliegtuigen zal ook de overlast toenemen. Een bijna permanent schurend geluid boven ons hoofd, alsof de loodgieter met een brander bezig is met onderhoud aan een bitumen dakbedekking, zal ons toekomstige geluidsmilieu zijn. Wat zeg ik, toekomstig? Ik zit alweer de hele ochtend in de vliegherrie. Permanente herrie boven onze daken is al realiteit. Maar ho, wacht even, daar heeft de overheid al een oplossing voor in petto: “slim” (ook zo’n toverwoord) bouwen. Dus toch nog hoop? Den Haag, hou op met deze onzin!
B. van Marlen
Ik heb het al jaren geleden benoemd: de foutieve luchtvaartwetten met discutabele geluidsmaten en veel te hoge grenzen, waardoor een groot deel van inwoners van dit land in een akoestisch ongezonde omgeving moeten leven. Het onlangs verschenen rapport van de Belgische Hoge Gezondheidsraad over de geluidshinder van Brussels Airport en de bevindingen uit de VS bevestigen mijn conclusies volledig. Op een wankel en leugenachtig fundament is geen stevig gebouw te plaatsen.
De Luchtvaartwet zal moeten worden aangepast met grenzen veel dichter bij de aanbevelingen van de WHO en er zullen aanvullende geluidsmaten moeten komen om het fnuikende effect van de enorme aantallen iets minder lawaaiige vliegtuigen tegen te gaan.
De gepresenteerde minder hinder plannen van de sector met de overheid gaan geen verbetering geven indien dit niet gebeurt. Integendeel: een groot aantal mensen zal een totaal gekmakende herrie over zich heen krijgen onder ‘optimale vaste routes’.
De sector blijft ook vasthouden aan de ‘stiller en zuiniger’ sprookjes, oplossingen die of te laat komen of geheel worden tenietgedaan door verdere groei.
Het voortdurende gesjoemel (met de stikstofvergunning) gaat zelfs nu nog gewoon door. Een rechtsgang blijft dus hard nodig. Zeker met dit kabinet!
De luchtvaartzin in het coalitieakkoord: “De komende jaren moet voor wat betreft de luchtvaart de inzet gericht zijn op het op orde brengen van de rechtsbescherming van omwonenden (geluidhinder), met behoud van de netwerkkwaliteit van Schiphol. Zo is op langere termijn doorgroei mogelijk met stillere en schonere vliegtuigen” doet het ergste vrezen en geeft totaal geen resultaatverplichting.
Saskia
Nou maar hopen dat het zo uitkomt als jullie schrijven 🙏🏼🙏🏼🙏🏼 ik woon in Uithoorn en ben er echt moe en ziek van zoveel ✈️ als wij hier van die Aalsmeerbaan over ons heen krijgen! Ben blij met jullie ik krijg weer heel klein beetje hoop!!!!
Jonathan de B
Ik heb precies dezelfde ervaring in Uithoorn. Vooral ‘s morgens vroeg en ‘ s avonds laat.
Jelmer Biesma
Het is nu alvduidelijk dat het ministerie (IenW) erop aanstuurt dat de door de rechter gestelde termijn van één jaar om de geluidsoverlast op te lossen, niet zal worden gehaald. Het ministerie doet namelijk alsof de herindeling van het luchtruim de invulling kan zijn om gevolg te geven aan de uitspraak van de rechter. Alleen voor de regio Haaglanden biedt de herindeling perspectief (verplaatsing van het punt River naar de Noordzee), maar voor de rest gaat het om het verplaatsen van overlast, waarbij de herindeling nooit in een jaar kan worden gerealiseerd.