Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Wetten & regels

Natuurvergunning Schiphol schreeuwt om toetsing door de rechter

Schiphol

foto: Niels Baars via Unsplash

4.5
(235)

Het ‘definitieve’ besluit van VVD-minister Christianne van der Wal om Schiphol een natuurvergunning te verlenen smeekt om toetsing door een onafhankelijke rechter. Het besluit hangt aan elkaar van onvolledige informatie en bewuste misinterpretaties.

Deel op XDeel op Linkedin

Toch is het goed dat de vergunning nu een feit is. Dit is de stap waarop tal van natuur- en milieuorganisaties al tweeënhalf jaar wachtten. De weg is nu vrij om de vergunning aan de rechter voor te leggen zodat die een uitspraak kan doen over de rechtmatigheid.

De jurisprudentie over de stikstofwetgeving is strikt, zo blijkt uit de talloze gewonnen procedures die Mobilisation for the Environment (MOB) aanspande. Steeds opnieuw werd deze in het gelijk gesteld wanneer politici weer op zoek waren gegaan naar geitenpaadjes om verboden uitbreidingen toch mogelijk te maken.

MOB vraagt al geruime tijd om handhaving van de vliegvelden op het ontbreken van de verplichte natuurvergunning. Nu de vergunning er is, blijkt dat er opnieuw gezocht is naar oneigenlijke gronden om het vliegveld te faciliteren zonder rekening te hoeven houden met de bescherming van natuurgebieden.

Manipulatie
Op de argumentatie om over te gaan tot het verlenen van de vergunning is nogal wat aan te merken. Zo wordt bewust de beginsituatie gemanipuleerd en wordt voorbijgegaan aan eerdere besluiten die Schiphol grotere beperkingen oplegden dan nu worden aangehaald in de vergunning.

Daardoor hoefde Schiphol volgens de minister slechts een klein aantal boerderijen op te kopen voor stikstofruimte, terwijl er volgens de wetgeving veel meer ruimte nodig is om te komen tot het aantal vliegbewegingen van 500.000 dat nu als maximum is opgenomen.

De natuurwetgeving geeft expliciet aan dat het meest beperkende besluit moet worden gehanteerd als referentiesituatie. Dat was het Aanwijzingenbesluit uit 1996, waarin niet meer dan 44 miljoen passagiers waren toegestaan. De minister gaat voorbij aan dit besluit en kiest voor een andere referentiesituatie die veel gunstiger is voor Schiphol. PvdD-kamerlid Lammert van Raan stelde hier eerder al vragen over. Uit de antwoorden bleek destijds al dat de minister schier hopeloos op zoek was de wet te omzeilen.

Oude maatregelen opnieuw misbruikt
Opmerkelijk is bijvoorbeeld dat de minister stikstofbeperkende maatregelen bij de grondgebonden activiteiten meeneemt als nieuwe acties van het vliegveld, terwijl deze maatregelen al geëist waren in de referentiesituatie. Dergelijke ‘oude’ maatregelen mogen volgens de wet niet worden meegeteld als ‘nieuw’ en mogen dan ook geen rol spelen bij het al dan niet toekennen van de vergunning.

Nergens in de vergunning wordt ingegaan op het feit dat de nieuwste toestellen zonder uitzondering meer stikstofverbindingen uitstoten dan oudere vliegtuigen van vergelijkbare grootte. De oorzaak daarvan is dat de nieuwe generatie straalmotoren werken op een hogere bedrijfstemperatuur en met een grotere overmaat van lucht dan oudere motoren. Dat leidt weliswaar tot minder uitstoot van CO2, maar juist meer stikstofemissies. Deze ontwikkeling is algemeen bekend en aangetoond en toch baseert de minister zich op berekeningen met oude toestellen.

Het besluit leidt inherent tot rechtsongelijkheid. Het staatsbedrijf Schiphol mag volgens de beslissing wél extern salderen door de stikstofruimte van opgekochte boerderijen aan te wenden voor eigen nut, terwijl de zogenaamde PAS-melders – veelal kleinere boerenbedrijven – dat niet mogen. De Tweede Kamer heeft bovendien expliciet aangegeven geen uitruil te willen zien tussen stikstofuitstoot door boeren (NHx) naar die van industrie of transport (NOx).

Procedureel niet in orde
In de procedure richting de vergunning heeft de minister ook steken laten vallen. Zo is er na de oorspronkelijke aanvraag een zienswijzeprocedure gevolgd waarin belanghebbenden hun mening konden geven over het conceptbesluit. Sinds die procedure is er echter het nodige veranderd in de aanvraag. Onder meer heeft Schiphol ondertussen boerenbedrijven opgekocht om aan stikstofruimte te komen. Standaard dient bij wijzigingen een nieuwe inspraakronde te worden georganiseerd. Dat is niet gebeurd.

Uit de documenten op de site van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland wordt evenmin duidelijk of alle provincies – zoals gewenst door Schiphol – de stikstofrechten van de overgenomen boerenbedrijven heeft ingetrokken. Voor een aantal opgekochte bedrijven zijn de papieren wel terug te vinden, voor andere niet. In een aantal provincies heeft winnaar BBB van de provinciale verkiezingen aangekondigd rechten niet te willen intrekken als deze niet worden ingezet voor natuurverbetering, maar doorgesluisd worden naar grote bedrijven als Schiphol.

Vanuit de agrarische sector klinken terecht hevige protesten. “Het is zuur voor PAS-melders die al jaren wachten op legalisatie”, zegt oud-minister Henk Bleker, nu voorzitter van de bond van melkveehouders tegenover het Algemeen Dagblad. “Het is duidelijk waar de prioriteiten van de minister liggen”, aldus Agractie-voorman Bart Kamp in hetzelfde artikel.

Klap in het gezicht van boeren
De populaire discussiesite prikkebord.nl van de boeren staat bol van de kritiek op de Schiphol-vergunning. Daar wordt onder meer de vraag opgeworpen of de vergunning er juist nu doorheen is gejast, nu op korte termijn een nieuwe versie van de stikstofcalculator Aerius het mogelijk definitief onmogelijk had gemaakt om de vliegvelden vergunningen te geven. Boerenorganisatie LTO noemt de vergunning “een klap in het gezicht van duizenden boeren”.

Ook in de politiek klinkt sjagrijn. “Ongekend dat Schiphol een vergunning krijgt middenin de klimaat- en stikstofcrisis”, aldus PvdA-kamerlid Habtamu de Hoop. “Landbouw, industrie en mobiliteit moeten allemaal hun eerlijke bijdrage leveren, maar het demissionaire kabinet laat het recht van de sterkste prevaleren.”

Milieuorganisaties als Greenpeace en Milieudefensie stellen verbijsterd te zijn over de nieuwe vergunning. “Schiphol wordt met deze beslissing weer voorgetrokken en uit de wind gehouden. We zetten vraagtekens bij de onderbouwing van het besluit”, aldus een gezamenlijke verklaring.

Maakt Tweede Kamer een vuist?
Met het besluit de vergunning te verlenen negeert de minister de Tweede Kamer. Die heeft de natuurvergunningen voor vliegvelden controversieel verklaard en daarmee de wens uitgesproken het besluit over te laten aan de volgende regering. Van de Kamer mag dan ook worden verwacht dat zij een stevige vuist maakt tegen het besluit en de minister terugfluit.

Gebeurt dat niet, dan rest niets anders dan de gang naar de rechter. Meerdere natuurorganisaties – onder meer MOB onder leiding van Johan Vollenbroek – staan klaar om het omstreden besluit te laten toetsen door de rechter. MOB gaat uit van een veel kleiner aantal vliegbewegingen – maximaal zo’n 270.000 – dat wettelijk mogelijk is op Schiphol. “Wij gaan zeker in beroep tegen dit besluit”, aldus een advocaat van MOB.

De krakkemikkige bewoordingen in het ministeriële besluit laten in ieder geval voldoende ruimte voor succes in juridische procedures.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.5 / 5. Aantal stemmen: 235

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. Zeewind

    Succes met het Proces! Ik heb nog een vraag? Hoe kan het dat SW zegt : NOx vliegverkeer , inclusief boven 900 meter, impact is meer dan 10% voor Nederland. RIVM zegt flauwekul het is maar 1,0% Ra ra hoe kan dat nou. Er is maar 1 waarheid?

  2. Kabalius

    Er worden een paar zaken door elkaar gehaald. De natuurvergunning gaat niet over bescherming van de burger tegen (geluids) overlast. Deze vergunning is bedoeld om schade aan beschermde natuur door de luchtvaart te voorkomen. De natura 2000 gebieden worden in het besluit om de vergunning te verlenen meermaals genoemd. Dat de minister juist meer in plaats van minder vluchten toestaat is voor een weldenkend mens toch al niet te volgen, maar het leidt dus ook tot nog meer vluchten boven niet beschermde (lees bewoonde) gebieden omdat de vergunning bedoeld is voor natuurbescherming. Ook als MOB van de rechter gelijk krijgt zal dit meer bescherming van de natura 2000 gebieden opleveren, wat zeer is toe te juichen, maar het kan best zo zijn dat de overlast voor burgers daarmee helemaal niet vermindert. Naast een natuurvergunning heeft Schiphol ook een milieuvergunning, maar de regels voor de luchtvaart zijn vastgelegd in de luchtvaartwet, waarmee de milieuwet daarvoor niet meer geldt. Het zou naar mijn idee effectiever zijn om te zorgen dat de beperkingen voor Schiphol ten aanzien van de burger aangescherpt weer terug komen in een milieuvergunning en dat bijvoorbeeld de omgevingsdienst ruime middelen en bevoegdheden krijgt om duidelijke, algemeen aanvaarde regels voor overlast dwingend te handhaven. Dan wordt Schiphol weer behandeld als een bedrijf. Meer of minder dan dat is het niet.

    1
  3. Lenie

    Wij ontvingen vandaag, 27 september 2023! een brief namens ‘De Minister voor Natuur en Stikstof’, gedateerd op 26 september, gisteren dus. Betreft: Reactie op uw zienswijze Wet natuurbescherming Amsterdam Schiphol Airport. ‘Van 16 februari tot en met 29 maart 2021 kon u reageren op het ontwerpbesluit over de vergunningsaanvraag van Amsterdam Airport Schiphol. U heeft een zienswijze ingediend en daarom ontvangt u deze brief’. De dag nadat bekend werd dat de minister de vergunning verleend heeft, ligt deze brief al in onze brievenbus? Alles was er dus al helemaal klaar voor. Zo snel mogelijk erdoor jassen en mensen de mond snoeren. Democratie? Vertrouwen in de politiek?

    26
  4. ad

    Bianca: “Je kan mij niet wijs maken dat dit niet zonder vriendjespolitiek is gegaan”. Ik denk dat je tweede “niet” er onbedoeld staat.
    Ook al zie ik in verschillende commentaren op deze “natuur”vergunning, ook van gerenommeerde journalisten, dat de overheid weer heeft zitten slapen: daar geloof ik helemaal niks van. Dit is, in ons gave landje, willens en wetens door een smerige overheid bij elkaar gefaciliteerd. Vrijheid van de een ten koste van de vrijheid van de ander is geen vrijheid. Stem ze weg, ook al die clubs die proberen om rechtse regenten aan de rechterzijde in te halen. Ga staan voor onze aarde en al die mensen die haar bewoners proberen te beschermen.

    Onduidelijk is voor mij wat met die opgekochte boerderijen gebeurt. Gaat daar gewoon worden doorgeboerd?

    23
    • Halo

      Dit is dus de malverserende VVD ten voete uit. In de achterkamertjes met juristen je gelijk forceren voirdat de kliek het gezonken schip gaat verlaten. Nu kan ik zeggen : hier heb ik een actieve herinnering aan. Hoe durven ze die Barbie N – pop nog op de kieslijst te zetten?

  5. RoTT

    Volgens Van der Wal leven we in een rechtsstaat, dus de vergunning moest wel verleend worden. Rechtsstaat?? Ja, haar rechtsstaat, om te kotsen.

    17
  6. B. van Marlen

    Dit besluit laat zien hoe corrupt dit ‘gave land’ toch eigenlijk is en hoe de VVD met de andere rechtse partijen zich altijd achter de luchtvaart scharen. Boeren straks uitkopen, maar Schiphol door laten gaan. Absurd gewoon.

    Schiphol noemde het in een reactie een belangrijk moment omdat de luchthaven hiermee weer voldoet aan geldende wet- en regelgeving. “Het laat ook zien dat Schiphol voldoet aan alle eisen die de wet natuurbescherming stelt”, vond men.

    Dit is een trap in de rug van omwonenden en iedereen die investeert t.g.v. het klimaatbeleid, maar ik heb u al lang laten zien, dat de huidige lucht-vaartwetten ook stinken en ervoor hebben gezorgd dat de luchtvaart overal herrie (en vervuiling) mag blijven produceren. De wetten en besluiten geven geen enkele echte bescherming van omwonenden en zijn volgens mij in elkaar gedraaid met een te sterke ondersteuning van de direct belanghebbenden. Bedenk goed op welke partij u straks gaat stemnmen, van rechts NL moeten we het in onze regio niet hebben, dat moge duidelijk zijn.

    Veel mensen, die ik spreek, zijn nogal verontwaardigd over de acties op de A12, die men soms ‘maatschappelijk ontwrichtend’ noemt. Maar men geeft dit predicaat niet aan de verwoesting van de leefomgeving. Hoe kortzichtig kun je zijn?

    En wat de jongeren betreft? Er zijn er velen die zich heel terecht bezorgd maken over de klimaat-toestand. Maar er zijn er nog veel meer die per vliegtuig reizen en vinden dat ze hier het recht toe hebben, wat m.i. niet duidt op enige bezorgdheid (of nadekendheid) dan ook! Ga maar eens kijken in Amsterdam! Hun kinderen en kleinkinderen gaan wel de prijs betalen.

    Nu maar hopen dat er nog een werkelijk integere rechtspraak bestaat. Ik vrees het ergste.

    31
  7. Chris

    Mooi weer, al die sympathiserende duimpjes en ondertekenen van petities. Ik zeg: verstoren
    die misselijkmakende rolkofferoptochten.
    Maak een bord, organiseer je en loop de Schiphol Plaza in. Het ergste wat je kunt overkomen is dat je wordt weggestuurd., we leven in Nederland.
    Het duurt veel langer als je met meerdere personen bent en je je verspreidt.

    14
  8. Bianca

    Als we SchipholWatch ook niet hadden! En andere actiegroepen….
    Dit hele gebeuren hangt met elastiekjes aan elkaar en hoé heeft ze dit er door weten te drukken! Ongelooflijk, echt.
    Kan ze misschien straks ook aangeklaagd worden voor belangenverstrengeling? Je kan mij niet wijs maken dat dit niet zonder vriendjespolitiek is gegaan.

    37
    • rrustema

      Ik vrees dat het echt partijdiscipline is. En niet eens met directe financiële dwang of beloning, maar omdat men echt diep-diep overtuigd is van het geloof in de goede zaak.

      Dat verklaart het gedrag namelijk veel beter dan denken in omkoping en dergelijke complexe schema’s. Werkt veel beter.

      Zie ook de interviews met Russische soldaten als krijgsgevangene. Volkomen absurde kolder blijven ze volhouden als motivatie.

      Je ziet het ook in discussies op Twitter of in artikelen in de Telegraaf over de luchtvaart. Volkomen resistent tegen ijzersterke argumentatie en feitelijke onderbouwing.

      Maar bedenk wel dat mensen in stilte van mening veranderen, vooral de meelezers en iedereen die zich niet uitspreekt. Dus, hou vol (en wordt nooit persoonlijk met ad hominems).

      14
  9. Anton

    Het is oneerlijk en erg dom van deze VVD minister. Denkt ze hier stemmen mee te winnen? Denk het niet. Steeds meer mensen beginnen zich nu toch echt zorgen te maken over het klimaat. Vliegen draagt behoorlijk bij aan deze verslechtering. En nu op naar de rechtbank.

    8
  10. rrustema

    Wat gaan de boeren doen? Met tractoren over de startbanen rijden?

    38
  11. Wilfried

    Dat ik dit bericht hierover vanmorgen voor het eerst vernam, kon ik het aanvankelijk gewoon niet geloven. Alsof het een verlate en uiterst flauwe 1 april grap zou betreffen. Ook ik heb er – net als jullie allemaal uiteraard – echt geen goed woord voor over. Ik heb me over een woedeaanval heen moeten zetten zoals ik die in m’n leven niet vaak heb meegemaakt. Hopelijk wordt dit uitermate idiote plan van onze demissionaire minister, – die vorig jaar een boerenopstand van de bovenste plank heeft veroorzaakt – rap van tafel geveegd. Hopelijk door de 2e Kamer, en anders zal de gang naar de rechter wel weer worden ingezet. Fijne avond, Wilfried

    61
  12. MH Emanuel

    Krijgt vd Wal smeergeld? Daar lijkt het wel op. Dat ze zo de 2e kamer durft te schofferen, bij de beesten af. Ik hoop dat ze teruggefloten wordt en een motie van afkeuring of wantrouwen aan haar broek krijgt. Dat verdient ze. Opzouten moet ze. Totaal ongeschikt voor een job als minister, zelfs demissionair.

    61
  13. Rob

    Fantastisch om jullie reactie snelheid terug te zien. De minister probeert ons allen weer is te Schiphollen
    MOB heel veel succes met jullie acties, jullie zijn samen met Schipholwatch en vliegherrie.nl voor ons als omwonenden ons enig houvast.
    Hartelijk dank daarvoor, zonder jullie tomeloze inzet waren ze overal mee weg gekomen.
    Recht is recht en krom is krom alleen Schiphol lvnl en ienw draaien zich in alle richtingen van wetteloosheid

    65
    • Ed

      ‘Recht’, hernam hij na een korte pauze, ‘is iets kroms dat verbogen is. En daar heb ik verstand van, als zakenman zijnde. ‘ (Marten Toonder)

      7
  14. Hoe verkloot je Nederland en de wereld van jongeren

    En daarnaast ook in de media vandaag https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5409686/zeventig-procent-van-de-nederlandse-jongeren-ervaart-klimaatzorgen

    – “De helft van de jongeren in Nederland gaat gebukt onder zorgen over klimaatverandering. De enquête werd gehouden onder een representatieve groep jongeren van 16 tot en met 30 jaar.
    – De meeste Nederlandse jongeren zijn niet te spreken over de klimaataanpak van de politiek en het bedrijfsleven. Van de deelnemers vindt 64 procent dat de politiek te weinig doet tegen klimaatverandering. Bedrijven komen er nog net iets slechter af: daar is 66 procent ontevreden over.
    – Jongeren die negatieve gevoelens ervaren maken zich zorgen over de toekomst, verliezen het vertrouwen in de overheid en een kwart (!) twijfelt over het krijgen van kinderen. 
    – Uit de enquête bleek dat bijna de helft van de ondervraagden het eens was met de stelling: “Zolang grote bedrijven te weinig doen aan klimaatverandering, maakt het aanpassen van mijn eigen gedrag weinig uit.””

    “Lekker” bezig hoor demissionair kabinet met je Natuurvergunning voor Schiphol. Hoe verkloot je Nederland en de wereld van jongeren.
    Hopelijk wordt dit absurde besluit teruggefloten door de Tweede Kamer.

    48
  15. Johan Duin

    Het lijkt mij een zeer goed plan om deze vergunning toetsen. Ik heb begrepen dat ook de aankoop van boerderijen niet toereikend zijn en dat dit mocht meegeteld voor reductie. Dit was afgeblazen en Schiphol had een verkeerde investering gedaan. We worden weer aan alle kanten neergezet als domme mensen die alles pikken. Het ergste vind ik dat wij er als burger ongevraagd aan meebetalen om dit in stand te houden. Genoeg is genoeg.

    Gr.
    Johan Duin

    42
  16. Philip

    Goed. Nu weten we zeker dat we géén rechtse kliek moeten stemmen. Wat een blamage dit. Kotsmisselijk wordt je er van.

    55
  17. G

    In wat voor land leven wij dat dit mogelijk is? Te triest voor woorden. Weer moeten de burgers de eigen overheid ter verantwoording roepen.

    71
    • Hans

      Schiphol heeft alleen de vergunning van die 12 boeren opgekocht, maar niet de dierrechten / fosfaatrechten. Deze rechten zijn dus niet uit de markt genomen door Schiphol. Dus de uitstoot van die rechten gaat gewoon door bij een andere boer. In totaal is de uitstoot dus niet afgenomen door deze actie van Schiphol. Dit is een totaal onrecht matige actie van Schiphol en zal door elke rechter afgeschoten worden.

      32
      • Hans

        Schiphol heeft alleen de vergunning opgekocht en niet de daarbij behorende dierrechten. Door die 12 boeren bedrijven op te kopen zijn er nu 12 locaties minder waar dieren gehouden mogen worden. Maar het aantal dierrechten is het zelfde gebleven in Nederland.
        Dus na de aankoop van alleen die lege vergunningen van die boeren, is het aantal vliegbewegingen en het aantal dieren precies gelijk gebleven in Nederland.
        Op papier lijkt het dat Schiphol compenseert voor zijn uitstoot. Maar in werkelijkheid blijft het aantal dieren en vliegen gelijk.

        13
  18. Musje

    Dank dat jullie direct een artikel plaatsen hierover. Aan de meldingen op Vliegherrie te zien heeft het nieuws over de vergunning heel wat schiphol-gijzelaars heftig geraakt. Is er ergens iets waar we kunnen tekenen ofzo, of om te laten zien dat we achter de partijen als de MOB staan als die richting de rechter stappen?

    68
    • Michiel van Parreeren

      Tekenen oa op:
      krimpluchtvaart.nl
      Stop4deroute.nl
      Klmnietkoninklijk.petities.nl

      Doneren aan:
      doneren.mobilisation.nl (Vollenbroek)
      beschermingtegenvliegtuighinder.nl
      schipholwatch.nl/doneren

      19

Geef een reactie

Translate