De luchtvaart hoeft géén extra bijdrage te leveren aan het terugdringen van de stikstofuitstoot en -depositie in ons land. Dit blijkt uit een brief die minister Christianne van der Wal gistermiddag aan de Tweede Kamer stuurde.
De brief werd opgesteld naar aanleiding van een voorstel van Caroline van der Plas (BBB), Suzanne Kröger (GroenLinks) en Lammert van Raan (Partij voor de Dieren). In een aangenomen motie vraagt de Kamer Schiphol en Lelystad Airport geen natuurvergunning te verlenen voordat de luchtvaart op eerlijke wijze bijdraagt aan het oplossen van het stikstofprobleem.
Uit de brief blijkt nu dat de luchtvaart zich als zelfstandige sector inmiddels niet meer extra hoeft in te spannen om de stikstofuitstoot omlaag te brengen. Dat gebeurt via een simpele, maar effectieve truc: luchtvaart wordt door de minister als geheel geschoven onder de sector ‘mobiliteit’ en profiteert zo volop mee van de elektrificatie van het wagenpark zonder zelf ook maar één vinger te hoeven uitsteken.
99 procent uitstoot ongemoeid
Niet helemaal waar, want “de luchtvaart is gewezen op maatregelen zoals het stimuleren van elektrisch taxiën”. Geen opgelegde maatregelen dus, in tegenstelling tot bij voorbeeld aan de boeren. En al zou de vliegindustrie alle grondactiviteiten elektrificeren, dan blijft 99 procent van de stikstofuitstoot – de uitstoot afkomstig van het vliegen zelf – gewoon bestaan.
Over de plannen om luchtvaart opnieuw een uitzonderingspositie te geven schreven we in december vorig jaar al. In openbaar gemaakte stukken lazen we dat ambtenaren druk waren met deze snode plannen. Die leiden nu tot de Kamerbrief waaruit inderdaad blijkt dat luchtvaart vrijuit gaat terwijl heel agrarisch Nederland inmiddels in een uitzichtsloze positie is gemanoeuvreerd.
Minister Van der Wal komt in de Kamerbrief zelfs met valse gegevens. Zo beweert zij dat het vliegverkeer slechts verantwoordelijk is voor 0,1 procent van de totale gemiddelde depositie in Nederlandse Natura 2000-gebieden.
Twintig keer meer stikstof dan minister stelt
Volgens een recente studie van de TU Delft klopt dit cijfer niet: de wetenschappers spreken van gemiddeld 2 procent, dus twintig keer zoveel. Voor dichtbijgelegen natuurgebieden kan dit zelfs oplopen tot maar liefst 30 procent van de totale stikstofdepositie op kwetsbare natuurgebieden.
De twee procent geldt bovendien voor alle N2000-gebieden in Nederland, dus ook de verder dan 25 kilometer van vliegvelden afgelegen natuurgebieden die nu niet meer worden meegeteld dankzij de afkapregel. Dat zijn ook de meest kwetsbare gebieden waarvoor boeren – al dan niet gedwongen – massaal dreigen te worden uitgekocht. Dankzij het buiten schot houden van de vliegtuigen zullen daardoor nog meer boeren moeten worden onteigend.
Uit het onderzoek blijkt dat alleen al door het niet meetellen van stikstofuitstoot en -depositie boven de 900 meter vlieghoogte liefst 90 procent van de uitstoot wordt weggemoffeld en 70 procent van de depositie.
Dat de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden door het vliegverkeer veel hoger is, wordt bevestigd in een andere studie ‘Nitrogen deposition from aviation emissions‘ van de TU Delft. Daarin komen onderzoekers tot de conclusie dat er gemiddeld 7,4 kilogram stikstof per vierkante kilometer afkomstig is van het vliegverkeer, maar dat de overheid daarvan slechts 1,38 kilogram meetelt als gevolg van de tweede afkapgrens op 900 meter vlieghoogte.
Mogelijk duidelijkheid in Kamerdebat
Het is onwaarschijnlijk dat de ambtenaren van minister Van der Wal niet op de hoogte zijn van deze onderzoeken. Waarom zij dan toch de Kamer via de minister verkeerde informatie toesturen, wordt mogelijk duidelijk in het luchtvaartdebat dat voor volgende week ingepland staat in de Tweede Kamer.
De minister begeeft zich op zeer glad ijs door het autoverkeer verantwoordelijk te maken voor de algehele stikstofreductie van de sector mobiliteit, inclusief de luchtvaart. In de wet staat immers dat per bron de bijdrage aan de stikstofproblemen niet mag groeien. Er staat niets over de uitstoot per sector en dit beleid staat zelfs loodrecht op de wens van de Tweede Kamer om ook de luchtvaart zijn fair share te laten leveren.
Bovendien groeit de stikstofuitstoot van het vliegverkeer rap dankzij de introductie van nieuwe straalmotoren die efficiënter zijn, daardoor minder CO2 uitstoten, maar juist méér stikstofoxiden. Alle winst die zo wordt geboekt met (het subsidiëren van) elektrische auto’s wordt volledig teniet gedaan door het vliegverkeer dat desondanks buiten schot blijft als het gaat om maatregelen.
Opgave luchtvaart op het bordje van de rest
Nog een pijnpunt in deze keuze van de minister: in de wet is vastgelegd dat alleen extra maatregelen mogen worden meegeteld als stikstofbeperkende resultaten. Veranderingen die ook zonder de stikstofregels zouden worden doorgevoerd, tellen niet mee voor de reductie. En laat nu ‘toevallig’ uit een milieuvergunning van Schiphol uit 1992 (ruim 30 jaar geleden!) blijken dat toen al werd geëist de grondactiviteiten te elektrificeren uit milieuoverwegingen. Daarmee vervalt de elektrificatie als ‘extra maatregel’.
Het lijkt erop dat het kabinet weer op zoek is naar de smalste geitenpaadjes om het vliegverkeer geen strobreed in de weg te hoeven leggen. Maar de snelgroeiende uitstoot van de luchtvaart moet wél met extra maatregelen gecompenseerd worden voor alle andere sectoren in ons land, inclusief de boeren. Want feit blijft dat de stikstofbelasting op natuurgebieden fors omlaag moet. Het helpt dan niet als één sector voor steeds meer uitstoot zorgt.
Sla dit artikel op in uw favorieten
Maarten Slagter
Dank voor uw grote inspanningen!
Ik heb de studie van de groep van Delft assistant professor Dedoussi (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969722069558#f0005) er even bij gepakt en er valt me op dat ‘slechts’ 1.1% van de totale depositie aan de luchtvaart toe te rekenen is hier in Europa, dat is 1.0% voor Natura2000 gebieden. De auteurs zouden dus waarschijnlijk beargumenteren dat zelfs totale afschaffing van de luchtvaart wat betreft het stikstofprobleem geen zoden aan de dijk zet?! Ik vind het moeilijk te geloven dat de bijdrage zo laag, maar ik vertrouw op een integere aanpak van de wetenschappers. Ik betwijfel wel of de gemiddelde waarden voor heel Europa die ze rapporteren, representatief zijn voor NL en met name de regio rondom Schiphol. Ik zou erg geinteresseerd zijn in een meer gedetailleerd, lokaler model.
ad
Van der Wal net als Van der Sloot: Voor de rechter ermee!
Ed
Het is de minister en I&W er alles aan gelegen om Schiphol buiten de stikstof problematiek te houden. Krimp van Schiphol vanwege stikstof, nota bene een eis van Europa, vereist namelijk, anders dan bij geluidsoverlast, helemaal geen “balanced approach”. Maar deze kaart wil de minister, vermoedelijk vanwege voor de hand liggende redenen, niet spelen. Het zou tot een veel grotere krimp dan nu voorzien kunnen leiden. Hopelijk blijven de milieu bewegingen en oppositie scherp!
Gert De Winkel
Verbazingweekend hoe de VVD er steeds weer in slaagt personen met het brein van een doperwt op I&W te positioneren!
Ed
Ik neem aan dat er maximaal 100 km/h gevlogen mag worden, het blijft een rot maatregel….
Josje
De Minister denkt zich te kunnen verschuilen achter ambtelijke rapporten die op onnavolgbare wijze de luchtvaart buiten schot houden. Maar een afkapgrens op 25 km en de ontbrekende verplichting vanuit de EU om uitstoot boven de 900 m mee te rekenen zijn volstrekt ondeugdelijke uitgangspunten om de bijdrage van de luchtvaart aan de stikstofdepositie in kaart te brengen en een evenredige reductie op te leggen. Dan is er ongelukkigerwijs een rapport waar ze zich op beroept dat de daadwerkelijke depositie fors onderschat, maar dat inmiddels ontkracht door TU Delft. Nota bene de uitstoot op Natura 2000 gebieden is in potentie vele malen hoger dan dat rapport beweert. (Waarbij het een leek kan opvallen dat er belangrijke natuurgebieden zijn waar geen agrarische activiteit in de buurt is.)
Gisteren had ik een interessant gesprek met iemand – een ingenieur – over talige logica en échte, ‘geometrische’ logica. Je kunt met taal, zeker ingewikkeld technisch jargon, de werkelijkheid zo verhullen dat je redenaties totaal afdwalen van waar het eigenlijk omgaat en je conclusies tegen elke echte logica indruisen. Rationaliteit gaat over verhoudingen, proportionaliteit. Wat is echt belangrijk, en wat is bijzaak? Een kind kan begrijpen dat elektrisch taxiën niet de oplossing kan zijn voor het stikstofprobleem dat het vliegverkeer veroorzaakt. Maar dat is waar de minister nu mee dreigt weg te komen. Idioter kan het niet.
De indieners van de motie hebben het begrepen, getuige o.a. deze vragen:
Vraag 11
Bent u, met het oog op natuurherstel, geïnteresseerd in de echte stikstofdepositie of in de stikstofdepositie van het Aerius-model?
Vraag 12
Denkt u dat dat de natuur wordt beïnvloed door de theoretische stikstofdepositie van het Aerius-model of door echte stikstofdepositie?
Op dit moment kan de oppositie niets anders doen dan scherp blijven en de minister blijven aanvallen op haar irrationele beleid. Dat ze er met haar nota blijk van geeft dat het haar niet werkelijk is te doen om natuurherstel, daarmee blameert ze niet alleen zichzelf, maar traineert ze ook dringend noodzakelijke maatregelen om de klimaat- en milieuschade die de luchtvaart aanricht te beteugelen.
SK
Waar ze vorige week nog, met een onnavolgbare verdwijn act, Schiphol met slechts één toverspreuk van plaats 2 uit de top 3000 piekbelasters lijst wist te toveren, is het meester-illusionist minister Christianne van der Wal wederom gelukt om
nieuwe ongelofelijke truc ten tonele te brengen. Deze keer wordt zonder blikken of blozen de luchtvaart als geheel geschoven onder de sector ‘mobiliteit’ waardoor deze sector geheel verschoond blijft van enige inspanning om de stikstofuitstoot omlaag te brengen. Immers geen vuiltje in de lucht. Het moge duidelijk zijn dat ze dit knappe staaltje Hocus Pocus Pilatus Pas niet zonder haar besties ‘De Struisvogels’ voor elkaar had weten te krijgen. U weet wel club van politieke luchtvaart lobbyisten en overige partners in crime.
Zij hanteren hun slogan “Ik ontken dus Ik heb gelijk’ immers met verve. Dus ere wie ere toekomt. Chapeau!
Ben benieuwd wat er binnenkort uit de hoge hoed van de minister en De Struisvogels ‘weggetoverd’ wordt. Halvering van Natura 2000 gebieden? Dat zal toch niet? Alhoewel, ze liggen eigenlijk alleen maar in de weg. Toch?
Tussen ‘gegoochel’ met woorden en daden liggen keiharde feiten en die, die liegen niet! Fijne dag allemaal!
Rien
Dus moet de rechter er weer aan te pas komen om een uitspraak te doen over de truc van de minister de luchtvaart onder de sector mobiliteit te schuiven.
Hoeveel rechtszaken zijn er nog nodig voordat Schiphol naar zee verplaatst wordt?
H. Los
Er zal geen rechter de luchtvaart terugfluiten. De hoge raad is D66 en die hebben als doel de veehouderij te halveren maar willen wel graag overal heen kunnen vliegen en de ambtenaren rekenen alles “op papier” zo uit dat het in theorie klopt. Dat de praktijk anders is interreseert ze niks. Het gaat niet om de werkelijkheid was dat maar waar.
Wilfried
Over enkele jaren zal dit grote debacle, deze meer dan dolle Schipholklucht waarschijnlijk uitmonden in een van de grootste en meest uitgebreide parlementaire enquêtes uit de moderne Nederlandse geschiedenis. Het Toeslagenschandaal en ‘Groningen’ zullen hier bij verbleken. Omdat zal blijken hoelang omwonenden zolang, zoveel jaren ongekend onrecht is aangedaan en continu straal voor de gek worden gehouden met elke keer maar weer een (VVD) list verzinnen. Ik hoop dat ie ook daadwerkelijk gaat komen met enkele invloedrijke, sociale en milieubewuste mensen als bevragers. De tijd zal het leren, ik hoop zo snel mogelijk.
Bianca
Allemaal puur eigenbelang en belangenverstrengeling.
Eigenlijk moeten we nu gewoon allemaal sch.jt aan alles hebben! Zijn ze toch helemaal van het padje af! Het volk blijft maar inleveren, terwijl dat vliegspul, Tata Steel en al die andere grote rijke multinationals hun gang kunnen blijven gaan en niet aangepakt worden. De gewone burgers wordt alles veel te duur gemaakt, overladen met allerlei bizarre regels en wetten, die dan wel ineens ingevoerd kunnen worden, maar BTW-vrije groenten en fruit kan niet, omdat dit te moeilijk is.
Ongelooflijk dit!!! Is er nou geen toezichthouder die zegt nu meteen met al die onzin stoppen? Gewoon niemand???
Haes
@ bianca:
toezichthouders zijn veelal onderdeel van het korrupte “ons kent ons” wereldje dat ons bestuur domineert. Toneelspelers. Verwacht er dus maar niets van. De verloedering van bestuur en wat daarmee samenhangt gaat gewoon door, alle parlementaire enquetes en onderzoeken ten spijt. Reden? Persoonlijke verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid bestaan gewoon niet. Een loterij zonder nieten. Incompetentie en onbetrouwbaarheid duiken gewoon weer elders op. Gaat de rechtsstaat ons redden? Twijfelachtig. Waarom zou die vrij gebleven zijn van de verloedering? De jongste rechterlijke uitpraak over de luchtvaart geeft een heel slecht signaal af.
Afwachten wat er binnenkort uit de rechterlijke koker komt maar of het “recht” zal zijn? Ik ben er niet gerust op. Hoe dan ook… het recht kun je niet te lang verdraaien. Eens komen daar grote ongelukken van…
Jan Barteld
Wij zijn er volgens deze overheid voornamelijk voor de banken en daarnaast voor de stoeltjes in de vliegtuigen, voor big pharma, voor het bedrijfsleven en voor de aandeelhouders van de fossiele energiebedrijven. Als NGO’s en als burger kunnen we ons aandeel opeisen in de overheid door zelf individueel en gezamenlijk alternatieven in de praktijk te brengen en de natuur een stem te geven.
Jan Barteld
Meer vrouwen in de regering ? Meer introverte, nadenkende , verantwoordingsvolle, empathische. lobby-immune vrouwen zal worden bedoeld … Emancipatie is meer dan een genderverschillenzaak. Het woord lijkt erg op empathie. Het heeft alles te maken met de zin van het leven ontdekken en dan daar naar leven.
Manon
Als de luchtvaart ongebreideld stikstof mag uitstoten, wonen we binnenkort allemaal in de woestijn. Dan is de natuur uitgebrand en veranderd in een dode vlakte, de Middellandse zee een massagraf, bestaan er geen boeren meer……Dan zal de luchtvaart ook tot een eind komen, eenvoudig omdat er geen mensen meer zijn om te vliegen. Goh dat zal toch ook wel slecht voor de economie zijn….. Pas als dan eindelijk de stalen vogels aan de grond blijven, kan er herstel van de natuur plaatsvinden. Maar zoals met bijna alles, levende natuur vertrekt te paard, maar komt te voet.
Bourree
꧁•⊹٭Column de Bourree٭⊹•꧂
De misplaatste trotse glimlach
Haar smalende blik en de misplaatste trotse glimlach wekt meteen weerstand op. Ik heb dat niet vaak. Er zijn mensen waarvan je bij een eerste ontmoeting al huivert. Het is de lichaamstaal. Je voelt het direct in je onderbuik. Onbetrouwbaar. Ik schrap ze van mijn lijstje, houd ik ze op afstand of ga ze uit de weg.
Het uitzicht vanuit de keuken op de boerderijen aan de horizon staat in mijn geheugen gegrift. In de weilanden staan kleine groepjes koeien te grazen. Een paar schapen zoeken verkoeling in de schaduw van een rijtje wilgen. Balen met hooi liggen verspreid over het veld te wachten tot ze worden opgehaald door de boer. Over de sloot hangt een treurwilg en ernaast, aan de rand staat een blauwe reiger doodstil te jagen op een rietvoorn die zich niet bewust is van het gevaar en speels voorbij zwemt. Een makkelijke prooi. De reiger kijkt tevreden. Als kind was ik trots te kunnen wonen in deze prachtige omgeving.
Nog even, en dit landschap bestaat niet meer. De zichtlocaties worden aangeprezen en het uitzicht gaat ten onder aan een decor van bedrijventerreinen, hoge kantoren, loodsen en andere vierkante grijze dozen die zich over tientallen kilometers uitstrekt. “Dit is toch wat de mensen willen?” zegt de overheid die zich alleen richt op de economie. “Het is een kwestie van vraag en aanbod.” Een kleine groenstrook, een rij boompjes aangeplant door de gemeente tussen de woonwijk en het bedrijventerrein, zorgt voor natuur. Ook Schiphol geeft omliggende gemeenten “natuur” terug ter compensatie van het overmatig overlastgevende vliegverkeer. Kleine stukjes park waar mensen lekker kunnen sporten en wandelen onder het daverende lawaai en giftige uitstoot van de vliegindustrie.
Natuurlijk begrijpt iedereen dat de natuur onder grote druk staat. Dat boerderijen hier een bijdrage aan zullen leveren is duidelijk. Soms denk ik wel eens dat we vergeten zijn dat juist de boeren begaan zijn met de natuur en in de laatste jaren al 60 procent van de uitstoot hebben verminderd. Ook zijn we vergeten dat de overheid de boeren jarenlang heeft gestimuleerd tot groei. Altijd meer en meer. Maar daar heeft dit kabinet geen herinnering meer aan. De oplossing wordt grotendeels gezocht bij de boeren. Grote vervuilers leveren de staat een dikke portemonnee. Met een smalende en een misplaatste trotse glimlach kraait een kille stem: “De luchtvaart valt onder mobiliteit!” En de omwonenden dan? Een aarzeling…“Wie?”
Maaike
Ik vroeg me wat af. Ze spreken hier over de sector mobiliteit. Maar dat betreft toch de mobiliteit van burgers? Overstappers vallen niet onder burgers (een Engelsman die vanuit Londen een overstap doet op een vlucht naar Dubai is geen Nederlander). Hoe kun je de Nederlandse luchtvaart in een sector plaatsen als het merendeel van de gebruikers van die luchtvaart overstappers zijn?
SchipholWatch
Smart thinking!
Yes and no
Smart. In eerste instantie zeker. Maar ik vrees dat ze dan de overstappers in de categorie ‘buitenland’ zetten, wat ze eigenlijk ook al hebben gedaan qua uitstoot. Daardoor is Schiphol uit de piekuitstootlijst verdwenen.
Want ze zien het niet als een probleem dat moet worden aangepakt en schuiven het schaamteloos af op het buitenland/ Europa/ de rest van de wereld.
Van de wal in de sloot
Ze vonden Remkes zo’n belangrijke politicus, zodat hij van stal werd getrokken om mee te helpen in het stikstofdossier? Remkes heeft een gedegen adviesrapport neergelegd: ook de luchtvaart moest een evenredige bijdrage gaan leveren. Maar dat zijn ze al weer vergeten. Geen herinnering meer aan.
Toelichting
De titel “van de wal in de sloot” is geen bedreiging maar geeft mijn gevoel weer. Het was het eerste wat in mij opkwam na het lezen van dit artikel. De betekenis is, zoals de meesten wel weten “iemand zo helpen dat hij in nog grotere moeilijkheden komt.”
Die iemand in mijn visie is Nederland en in nog groter perspectief de aarde.
In deze tijd dit soort geitenpaadjes verzinnen, is naar mijn mening totaal buiten de realiteit staan. Het gaat niet om creatief boekhouden, het gaat om de totale uitdaging waar we voor staan als Nederland/ de mensheid. Ontkennen, wegmoffelen, verschuiven en laten doorgaan lost het probleem niet op. Remkes wist dat.
Adrie
Ha joh, heb ik toch goed verzonnen he, aldus Giegeltje. Wordt echt tijd voor een andere wind in Den Haag. Die mensen centraal stelt en niet het geld.
Jeroen
Schiphol is eigendom van de Overheid + Gemeente Amsterdam.
Deze Overheid stelt regels op voor alles en iedereen, jaagt iedereen op kosten en
heeft lak aan haar zorgplicht en plicht ter bescherming van de gezondheid van haar (belastingbetalende) burgers. De Overheid komt ALTIJD met uitzonderingen voor haar eigen onderdelen. Ze is totaal ongeloofwaardig.
Hans
Diep en diep triest dat de overheid en minister van der Wal zo omgaat met het stikstof beleid. De boeren worden totaal voor de gek gehouden door de overheid. Hoop dat de boeren de rug recht houden en niet mee werken aan deze absurde uitkoop regeling van de overheid. De agrarische sector heeft al 67 % stikstof gereduceerd. Nu is het de beurt aan de andere sectoren om te reduceren.
Oscar
Uw overheid heeft poep aan iedereen. Schiphol is heilig, wij zijn alleen werkvee. Regels zijn er immers voor iedereen, behalve voor schiphol. Waar komt in vredesnaam die politieke macht van Schiphol vandaan?