Vanmiddag om drie uur oordeelde de rechter in Den Haag dat Shell verplicht is zijn CO2-uitstoot in 2030 met 45 procent terug te dringen. Het olieconcern heeft bovendien de plicht zich maximaal in te spannen om ook afnemers te bewegen de uitstoot met eenzelfde percentage te reduceren. KLM is een van de grootste afnemers van Shell in Nederland.
De uitspraak is het voorlopige eindstation van een rechtszaak die onder meer Milieudefensie in 2019 aanspande tegen het olieconcern.
Dit is een historische mijlpaal in de rechtsspraak. Voor het eerst in de geschiedenis wordt een grote vervuiler niet alleen verplicht de eigen uitstoot terug te brengen, maar zich ook maximaal in te zetten om de uitstoot van toeleveranciers en afnemers te reduceren.
Nauwelijks alternatieven voor KLM
Voor KLM heeft dit potentieel grote gevolgen. Veel andere afnemers van Shell kunnen overschakelen om klimaatvriendelijker energieproducten. Voor de luchtvaart zijn die nauwelijks beschikbaar. Een reductie van 45 procent van de CO2-uitstoot betekent voor vliegmaatschappijen niets minder dan een reductie van het aantal vluchten met 45 procent.
Deze rechtszaak werd wereldwijd met argusogen gevolgd door milieu- en klimaatbeschermers en door de directies van grote, vervuilende industrieën.
Milieudefensie legt hiermee de basis voor vele nieuwe processen om grote uitstoters te dwingen zich aan te passen aan de nieuwste inzichten op het gebied van klimaatbescherming.
Shell voerde eerder onder meer aan dat het niet in zijn eentje verantwoordelijk kon worden gehouden voor de klimaatverandering en dat andere bedrijven de verkoop van fossiele brandstoffen zouden overnemen als Shell een stap terugdoet. De rechtbank trapte niet in deze argumenten.
Mensenrechten belangrijker dan winst
Wel erkent de rechtbank dat het vonnis mogelijk grote gevolgen heeft voor Shell, maar is ook van mening dat deze nadelen meer dan opwegen tegen de schending van de mensenrechten in Nederland als gevolg van klimaatveranderingen.
De rechter noemde daarbij onder meer specifiek de vermindering van de luchtkwaliteit en het stijgen van de zeespiegel als concrete bedreigingen voor die mensenrechten.
Kamerlid Lammert van Raan van de Partij voor de Dieren reageert verheugd op het nieuws: “Dit historische vonnis is een mega-stap om alle grote vervuilers te houden aan hun grote verantwoordelijkheid. Grote vervuilers hebben grote verantwoordelijkheden. Ze kunnen niet meer weglopen van die verantwoordelijkheid.”
Felicitaties
SchipholWatch feliciteert Milieudefensie van harte met deze historische uitspraak die ons inziens grote gevolgen zal hebben voor niet alleen Shell, maar voor alle vervuilende bedrijven in ons land – waaronder Tata, fossiele energiecentrales, Schiphol en KLM.
Dankjewel alle medewerkers en vrijwilligers, voor deze enorme inspanning!
Henk Visser
IS DE GEEST UIT DE FLES?
MILIEUFEDERATIE NEDERLAND EN DIVERSE ANDERE ORGANISATIES WONNEN WOENSDAG EEN HISTORISCHE RECHTSZAAK TEGEN SHELL.
MONDIAAL KAN DIT TOT EEN PRECEDENT LEIDEN IN VELE VOLGENDE RECHTSZAKEN. EEN STRAFZAAK TEGEN TATA STEEL IS AANGESPANNEN.
WIE VOLGT? KLM!
Shell, Tata, KLM. Alledrie grootvervuilers die een wezenlijke impact hebben op de gezondheid van omwonenden en het milieu. Shell is dus nu officieel klimaatvervuiler. Ook alledrie economische zuilen binnen de BV Nederland. En het trio ligt onder zwaar vuur door de uitstoot die het bijdraagt aan de klimaatverandering.
Zoals Pieter Omtzigt de held werd van democratisch transparant politiek, zo wordt advocaat Roger Cox de Alexander de grote van de milieu en klimaat strijders. Hij won eerder ook de zaak voor Urgenda.
Opmerkelijk was dat de rechter in haar uitspraak de ‘rechten van de mens’ aanhaalde. Deze rechten, vastgelegd in het Europees verdrag uit 1950 vind haar oorsprong in de universele verklaring van de VN uit 1946. Er bestaan twee soorten mensenrechten. De Burgerlijke en politieke. En de sociale, economische, culturele en collectieve rechten. In de 2de classificatie staat: sociale en economische rechten (recht op behoorlijke levensstandaard, recht op sociale voorzieningen, vrijheid van vakvereniging, recht op onderwijs, recht op gezondheid).
Met het aanhalen van deze universele rechten in de uitspraak tegen Shell heeft het hof de aanklachten tegen Tata en KLM een breekijzer aangereikt. Ook advocaat Bénédicte Ficq kan hier in haar zaak tegen Tata gebruik van maken, hoewel een strafzaak wat anders is dan een civiele rechtszaak. Maar de geest is uit de fles. En dat uitgerekend in Nederland.
Mensenrechten, en daarmee artikel 21 uit de grondwet, zijn nu medebepalend in de beoordeling. Eindelijk heeft een rechter in haar uitspraak de toekomst van onze en volgende generaties meegewogen. Hun recht op een behoorlijke levensstandaard en gezondheid laten prevaleren boven economisch gewin.
En dat zet aan tot mobilisatie van een rechtszaak tegen KLM/Schiphol. De ongebreidelde wildgroei van de luchthaven sinds eind vorige eeuw, beschermd door opeenvolgende kabinetten als de VOC 2.0, conflicteert exact met de casus waarop Shell is veroordeelt.
Decennia lange polder overleggen, onderzoeken naar lucht- en geluidsvervuiling hebben een schat aan resultaten en publicaties geopenbaard. Het bewijs voor de schadelijkheid van de luchthavens in Nederland is onmiskenbaar. Schadelijk voor de gezondheid en het welzijn van de burger.
Een inbreuk op artikel 21 GW en de universele rechten van de mens.
Als Shell kwetsbaar is, dan kan Schiphol het ook worden.
Mike
Men is er totaal nog niet en naar wat ik begrepen heb mag Shell dit ook op andere manieren aanpakken, zoals CO2 opslaan in gasvelden, bomen planten.
Dit soort rechtzaken zet in ieder geval de boel in beweging.
Ik hoop dat een dergelijke rechtzaak nu ook richting de vliegindustrie zal gaan, dat zij de rechten van de mens schenden op gebied van alle overlast (uitstoot, geluid, misbruik van belastingvoordelen (worden andere mensen op verplicht om indirect aan mee te betalen)) en wat meer te verzinnen is.
Wim Liesker
Dit is een feestje waard! We zijn er nog niet maar de macht begint te wankelen. Gefeliciteerd en veel dank aan allen die zich voor dit resultaat hebben ingezet.
martien spitzen
Hoe kan het dat zoiets de politiek niet lukt en milieu organisaties wel?
Bang voor stemmen verlies?
Jan Rooijakkers
Ook hoop voor het streven naar minder (of geen) nachtvluchten en gesloten houden van lelystad Airport
Henk Visser
Het voelt alsof Troye is gevallen na een jarenlange belegering. Geweldig.
Het illustreert ook dat hier in Nederland nog sprake is van een onafhankelijke rechtspraak. En dat mag best wel bijzonder genoemd worden onder de druk van zoveel lobbyisten en overheidsbelangen. Er is hoop voor de toekomst.
M. uit Heemskerk.
Hier ging de vlag ook uit.
Dit komt mooi samen met de eis van MOB om het aantal vluchten te reduceren, omdat elke sector stikstofuitstoot de komende 10 jaar moet halveren.
Eva
Gefeliciteerd👍🏻
Lobby-omaWinnie
Ook in Zaanstad – en dan met name in Assendelft , Krommenie, Westzaan, Koog aan de Zaan en Zaandam gaat de vlag uit!
Het feit dat 17.000 individuen en organisaties dit proces zijn aangegaan, zegt ook wel iets over hoe urgent de roep is, om maatregelen die de klimaatcrisis kunnen keren. Maar zeker ook de roep om veel en veel schonere lucht. Als je toch weet dat er per dag z-e-v-e-n 7!!! kinderen in het ziekenhuis worden opgenomen met astma-aanvallen, dan weet je als overheid toch dat de lucht ongelooflijk ziekmakend is?
Maar die overheid zet niet in op krimp van de luchtvaart, maar juist op groei. En dat, terwijl RIVM-onderzoek aantoont dat rond Schiphol basisschoolleerlingen hun longen worden aangetast, evenals de hartfunctie bij volwassenen…
Waarom gebeurt er vanuit de overheid niets met artikel 21 van de Grondwet en waarom wordt zo’n belangrijk begrip als het Voorzorgsbeginsel nooit gehanteerd?
klaar
Zoals verwacht keert de wal het schip.
Eindelijk……
Hier in Oegstgeest gaat de vlag uit.