Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Klimaat

NLR: Zonder krimp gaat Schiphol klimaatafspraken niet halen

KLM toestel

foto: Ellen via Pixabay

4.7
(115)

Er moet fors minder gevlogen worden om aan de klimaatafspraken te kunnen voldoen, bij voorkeur door het schrappen van langeafstandsvluchten. Een eis van Greenpeace? Nee, deze uitspraak komt van Schiphol zelf, dat zich baseert op onderzoek van NLR.

Deel op XDeel op Linkedin

Schiphol gaf onderzoeksbedrijf NLR opdracht om in kaart te brengen wat er nodig is tegen de excessieve bijdrage van de luchtvaart aan de opwarming van de aarde.

Op dit moment stevent de luchtvaart in ons land nog steeds af op groei van de uitstoot van broeikasgassen ten opzichte van ‘topjaar’ 2019. De ‘Duurzame Luchtvaarttafel‘, een initiatief van de sector, heeft zichzelf het doel gesteld om in 2030 slechts 9 procent CO2-reductie te bereiken, terwijl volgens NLR minstens 32 maar liever nog 66 procent nodig is.

Om het laatste doel te bereiken zijn de maatregelen die nu in de planning staan ruim onvoldoende. Vlootvernieuwing met zuiniger toestellen, betere vliegroutes en het tanken van alternatieve brandstoffen gaan de klus niet klaren, aldus NLR.

Vooral minder langeafstandsvluchten
Daarom is er vanaf 2025 een stevige ingreep nodig op de vraag naar vliegreizen, zo oordeelt het instituut. Vanaf volgend jaar moet er gesneden worden, vooral in het aantal langeafstandsvluchten dat voor het gros van de CO2-uitstoot verantwoordelijk is.

Dat is exact in lijn met de intenties van SchipholWatch. Immers beschikt ons land over veel te veel intercontinentale vluchten voor de relatief kleine thuismarkt. KLM probeert desondanks het aantal langeafstandvluchten te maximaliseren door Europeanen met een goedkoop ticket te verleiden tot een overstap op Schiphol.

Door de zogenaamde hubfunctie te verlaten, kan het aantal intercontinentale vluchten sterk worden teruggebracht en komen de klimaatafspraken voor Schiphol in zicht. Zonder hub is een half Schiphol groot genoeg om te voldoen aan de vraag uit de thuismarkt. Gemiddeld zo’n 70 procent van alle KLM-passagiers is overstapper.

Technofixes ruim onvoldoende
Volgens NLR is krimp niet te vermijden, omdat alternatieve brandstoffen (bijmengen, een hogere kwaliteit brandstof) slechts leiden tot 2 tot 8 procent lagere emissies. De rest moet komen uit minder vliegen.

Tachtig procent van de vluchten vanaf Schiphol blijven binnen de Europese Unie. Gezamenlijk zijn ze goed voor ‘slechts’ 20 procent van de CO2-uitstoot. Tegelijkertijd zorgt 15 procent van de langste vluchten voor 75 procent van alle carbonemissies. Het is daarom logisch vooral te kijken naar krimp van de verre vluchten. Daar is het meeste winst te behalen.

In lijn met dit onderzoek pleit Schiphol nu ook om de tickettaks afhankelijk te maken van de reisafstand. Intercontinentale reizigers moeten dan significant méér belasting gaan betalen over hun ticket dan mensen die binnen Europa blijven.

Verhouding steeds schever
Gaat de overheid niet aan de slag met de ideeën van NLR, dan stijgt het aandeel van de luchtvaart in de totale CO2-emissies van ons land razendsnel. Vrijwel alle andere economische sectoren weten de uitstoot razendsnel terug te brengen, terwijl die van de vliegindustrie alleen maar groeit. De verhouding komt zo steeds schever te liggen.

Vluchtreductie zal volgens NLR snel moeten worden bereikt, omdat bij falen de klimaatopgave in de periode tussen 2030 en 2050 alleen maar groter wordt – niet alleen voor de luchtvaart, maar voor heel Nederland. In 2050 dient immers de hele economie netto-carbonvrij te zijn en zal dus ook de vliegindustrie eraan moeten geloven.

NLR verwacht dat een substantieel deel van deze opgave voor de vliegindustrie uiteindelijk zal moeten komen van het afvangen van de CO2 uit de atmosfeer. Dat is op dit moment nog een exotische, dure en energie-intensieve methode om de uitgestoten kooldioxide te compenseren. In de toekomst zal moeten blijken of dit uitgroeit tot een haalbare deeloplossing.

Lobby wil er niet aan
Maar zelfs als de decarbonisatie van de vliegindustrie succesvol verloopt, zo waarschuwt NLR, dan bestaan er altijd nog de non-CO2-klimaateffecten van de luchtvaart, zoals de vorming van condenssporen en de uitstoot van stikstofoxiden. Deze effecten vragen om een zelfs ambitieuzer aanpak dan nu geschetst door de onderzoekers.

Ondertussen wordt aan de ‘Duurzame Luchtvaarttafel’ gekeuveld over marginale verbeteringen alsof er niets aan de hand is. Voorzitter Lodewijk Asscher kaartte dit onlangs aan en werd vervolgens genadeloos publicitair gekielhaald door Barin, een vlieglobbyclub onder leiding van voorzitter Marnix Fruitema.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.7 / 5. Aantal stemmen: 115

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. B. van Marlen

    Het lijkt erop, dat men het echt door gaat krijgen, dat luchtvaartgroei niet meer kan! Het discutabele van het plan ‘Slim en duurzaam’ van Cora van N. komt nu goed naar voren!

    Een recent artikel (jan. 2024) over duurzaamheid in de luchtvaart in ‘De Ingenieur’ liet inderdaad zien, dat de lange afstandsvluchten alleen ‘duurzamer’ zouden kunnen worden met SAF. Alle andere voorgestelde technieken (waterstof, elektriciteit) schieten hiervoor tekort. Maar men had hierbij niet eens meegerekend, dat het opwarmingseffect van de condensstrepen 2-3 x zo hoog is, wat terecht door het NLR nu wordt erkend.

    En CO2 heffing afhankelijk van de gevlogen afstand is een goed idee: hoe verder, hoe meer CO2 en dus hoe meer men moet betalen. Terecht stelt het NLR ‘Vluchtreductie zal volgens NLR snel moeten worden bereikt’. CO2 afvangen kan iets bijdragen, maar moet er niet toe gaan leiden dat men krimp gaat uitstellen. De reactie van BARIN op de conclusies van Asscher zijn natuurlijk volkomen absurd en verdient t.z.t. een dagvaardiging in mijn optiek.

    En als u ook nog bedenkt, dat vanuit de VS wordt aangedrongen om de prijsvechter (de grootste boeven!) JetBlue landingsrechten op Schiphol te gaan geven dan ziet u hoe macht en geld werkt. Met Trump in het Witte Huis zal dit nog erger worden.

    Men pleit vaak voor en ‘level playing field’ en wil zaken internationaal of Europees gaan regelen. Met de verwachte verschuiving naar rechts in het Europarlement en het verdedigen van diverse belangen gaat dit veel te lang duren, als het überhaupt iets gaat opleveren. U kunt het zien aan het recente vastlopen van de Europese wetgeving over de verantwoordelijkheid voor de gehele productieketen van bedrijven door tegenstand vanuit Duitsland, Frankrijk en Italië.

    Voor mensen die nog graag voor enkele dagen over de plas willen vliegen (bv. om een marathon te lopen, of slechts om te winkelen) zeg ik: denkt u eens na over de gevolgen van uw handelen.

    13
    • rrustema

      U noemt de prijsvechter JetBlue de grootste boeven. Maar het is wel makkelijker om ze te disciplineren dan een KLM. Een JetBlue heeft geen lijntjes met de Nederlandse politiek. Er zijn geen inwoners die er speciale gevoelens bij hebben. Als de capaciteit op de luchthaven krimpt dan is dat een mededeling voor ze waar weinig tegen kunnen doen. Verhoogde havengelden of ticketbelastingen kunnen ingevoerd worden. Ze opereren met een point-to-point model. Dat liever dan het hub-model.

      5
    • Frank

      “Hoe verder, hoe meer CO2 en dus hoe meer men moet betalen. ”

      Maar korte vluchten verbruiken per km veel meer CO2 door het verbruik bij de start. Dus voor kortere vluchten moet de CO2 belasting per km progressief omhoog.

      En als (privé-) vliegtuigen leeg naar een ophaalplek, parkeerplek of onderhoudsplek vliegen, moet er ook CO2 belasting betaald worden, ook al zit er geen passagier aan boord.

      Zo moet de vliegtuigmaatschappij ook per stoel gaan betalen, gevuld of niet, en per kg vracht, en niet slechts per passagier.

      4
  2. rrustema

    Het is nu eerst belangrijk dat KLM niet een hele vloot nieuwe vliegtuigen besteld. Want hun oude gaan dan nog decennia elders in de wereld kerosine verbranden. Voor die paar procent milieuwinst zijn die dingen niet nodig. Mogelijk wel om een paar cent extra per ticket te verdienen door de toegenomen efficiëntie.

    Daarna kan KLM wel failliet gaan, maar niet met een nieuwe vloot. Want die vliegtuigen gaan weer elders vliegen.

    21
  3. Kijk ook over de grens

    Kunnen we dan niet beter in EU-verband, of nog beter wereldwijd, afspreken dat er minder gevlogen gaat worden? Anders gaan de vliegtuigen die niet meer naar AMS gaan gewoon ergens anders op en neer pendelen, en wordt de aarde nog steeds even warm. Wellicht kunnen er dan dependances als Frankfurtwatch, Stanstedwatch en Charleroiwatch worden opgezet, het zal daar dan immers flink drukker worden.

    10
    • Reactie door auteur

      SchipholWatch

      U heeft het idee dat de klimaatafspraken niet gelden in andere Europese landen? Niets let u om zelf een FrankfurtWatch op te richten, ga uw gang. Maar ook daar is veelal in voorzien: organisaties van omwonenden die opstaan tegen de overlast en vervuiling van de vliegindustrie.

      27
  4. voor minstens 85% gevulde toestellen

    Als er afgesproken wordt dat stoelen in de toestellen voor minsten 85% gevuld moeten vliegen dan kan minstens de helft geannuleerd worden.
    Vooral de (-K)LM met zijn lege heen en weer ‘lijn’ vluchten zal gereduceerd worden tot een marginale club.
    En dan kan ook de helft van de zwaar vervuilende lange afstanden opgeheven worden.

    35
    • SW REBELLION

      KLM heeft geen lege heen en weer lijnvluchten. Zeker in deze periode, waarin de operatie onder druk staat, omdat de organisatie niet aan de vraag kan voldoen (!), worden vluchten met een zeer lage bezetting als eerste geannuleerd.
      Het is echt zeer triest om te lezen dat er zo‘n haat is voor een Nederands bedrijf, waar tienduizenden Nederlanders direct of indirect hun boterham verdienen en die elke dag weer hun best doen. Er wordt gesproken over arrogantie, gierigheid, alles voor het geld en dergelijke. Schandalig. En niet overeenkomstig met wat de (Nederlandse) consument wil. Als de tegenstanders van Schiphol en KLM werkelijk zo begaan zijn met het milieu, dan moeten ze echt eens een kijkje gaan nemen in andere landen. India is een leuk startpunt. Ga naar eens kijken hoe er daar met het klimaat wordt omgegaan. Is wel een eindje fietsen, dus ik adviseer om zo snel mogelijk te vertrekken!

      3
      • Reactie door auteur

        SchipholWatch

        Typische reactie weer. “Ergens anders is het nog slechter.” Helaas doet dat niets af aan de schrijnende situatie hier. Maar vertel eens: wat klopt er niet aan arrogant of alles voor de centen?

        KLM verdient zijn geld over de rug van honderdduizenden omwonenden die vanwege het perverse hubmodel in de herrie en vervuiling zitten van buitenlandse overstappers. U heeft het over NL-reizigers, maar gemiddeld 70% van de mensen in die toestellen zijn buitenlandse transferpassagiers.

        Daarmee is de hub geen middel meer om tot efficiënte luchtverkeer te komen, maar een doel an sich geworden. Ten koste van wat KLM noemt ‘de omgeving’, maar dit zijn allemaal mensen van vlees en bloed. En ja, daar komen steeds meer omwonenden tegen in opstand. En terecht.

        25
        • SW REBELLION

          Vertelt U maar: wat klopt er wél aan arrogant en alles voor de centen?
          Dat KLM begaan is met haar omgeving moge duidelijk zijn. Ze is volop bezig met investeren en innoveren om de overlast voor de omgeving te verminderen. Daarbij moet niet vergeten worden dat het gewoon een bedrijf is, dat net als elke andere organisatie, winstgedreven moet zijn om haar rol in het leven van klanten en werknemers te kunnen blijven vervullen. Niet heel gek toch?
          En „KLM verdient zijn geld over honderdduizenden omwonenden“? Dat is toch wel de lariekoek van de allerhoogste plank. Al voor het bestaan van Schiphol was de KLM aan het opereren. Dat het Rijk en bovenal de gemeente Amsterdam er de grootste stem in hebben gehad om de luchthaven Schiphol aan te leggen op haar huidige locatie, is op geen enkele wijze toe te rekenen aan KLM. Dat besef heeft U ook, want ik ga ervan uit dat U ingelezen bent in de historie van luchthaven en haar grootste klant. Laat staan dat KLM verantwoordelijk gehouden kan worden voor de keuze van het veruit grootste deel van de omwonenden om te zijn gaan wonen waar zij dat doen.
          Ik denk ook dat U schromelijk overschat dat er steeds meer omwonenden in opstand komen. Sterker nog, ik zie juist een trend in tegenovergestelde richting. Men is het beu dat KLM telkens weer tot boeman wordt verklaard, dat Schiphol door wanbeleid en -bestuur haar naam in de luchtvaartwereld heeft verkwanseld en dat de regering haar pijlen, verblind door kortzichtigheid, onkunde en moedwillige onwetendheid, telkenmale de verkeerde kant op richt.

          0
          • Reactie door auteur

            SchipholWatch

            Wat klopt er wél aan arrogant en alles voor de centen? Lees de twee uitstekende artikelen in de Volkskrant van zaterdag jongstleden. Het afdreigen van Schiphol-medewerkers, de uitspraak van een KLM-bobo dat hij het salaris betaalt van een Schiphol-directeur. Vindt u dat niet arrogant?

            Het investeren in nieuwe toestellen gebeurt slechts omdat deze vliegtuigen goedkoper zijn in het dagelijks gebruik. Qua overlast scheelt het namelijk vrijwel niets, en qua vervuiling wordt het er alleen maar erger op. De nieuwe vliegtuigen zijn groter en stoten dus meer gifstoffen, CO2 en NOx uit.

            Winstgedreven is prima, maar geld verdienen kan prima zonder honderdduizenden mensen in hun vrijheid te beperken en tot overlast te zijn. Letterlijk ziek te maken met slaaponthouding en de uitstoot van kankerverwekkende stoffen.

            Dat u het feit dat KLM heel veel mensen vermorzeld ‘lariekoek’ noemt, is wat ons betreft weer zo’n illustratie van de arrogantie van dit bedrijf. Met deze ontkenning onderstreept u het feit dat u geen enkel gevoel heeft voor wat er speelt in de maatschappij. Het bagatelliseren van de ernst van de overlast en vervuiling getuigt van nul empathisch vermogen.

            Kennelijk bent u zelf wat minder ingelezen in de historie van Schiphol. Er zijn vele momenten geweest dat een verhuizing werd overwogen, steeds gooide vooral KLM de kont tegen de kribben. Nota bene met smoesjes als het roesten van vliegtuigen bij een verhuizing naar zee. Ja, aluminium roest zo snel als vrijwel geen ander metaal, maar heeft zich eenmaal een laagje corrosie gevormd, dan is verdere corrosie uitgesloten. Kulargumenten dus, zoals zo vaak uit uw industrie.

            En weer komt u met de dooddoener van mensen die zijn gaan wonen waar ze wonen. Wat denkt u dan? Dat mensen zich laten wegjagen door een grote vervuiler? Zodat er nieuwe mensen komen wonen die dezelfde overlast over zich heen krijgen? Wat lost dat op? Overlast en vervuiling pak je aan bij de bron. En die bron is Schiphol en dus voor een belangrijk deel KLM.

            U lijkt blind voor maatschappelijke ontwikkelingen als u gelooft in uw tegenovergestelde trend van steeds meer steun voor de vliegindustrie. Waarom denkt u dat uw sector het nodig vindt om met twee dozijn Zuidas-advocaten naar de rechtbank te komen? Waarom steeds meer politieke partijen paal en perk willen stellen aan de sector? Waarom zelfs Schiphol voorstander is van krimp? Waarom media steeds kritischer berichten? Waarom er steeds meer rechtszaken worden gevoerd tegen uw industrie? Waarom uw sector met schimmige accounts tegen betaling op sociale media een tegengeluid moet laten horen?

            En dan hakt u nog even in op het management van Schiphol dat eindelijk het licht heeft gezien en in uw ogen de pijlen de verkeerde kant op richt. Het is u vergeven, u bent overduidelijk verblind door eigenbelang. Ontkenning van de nadelige gevolgen van het vliegverkeer wordt door niemand meer serieus genomen. Hierbij eindigt onze discussie. Succes met het keren van het tij, maar onze beweging gaat nooit meer weg.

            25
  5. Een toekomstbestendige manier van bedrijfsvoeren

    80% van de vluchten blijft in de EU. Daarvan kunnen er heel wat korte vluchten vervangen worden door de trein.
    Ook naar de ridicule aantallen die per dag vliegen op diverse bestemmingen in de EU zou eens gekeken moeten worden. Want 60 keer per dag naar Londen is met de klimaatafspraken waar we voor staan niet meer uit te leggen.

    En de 20% hub is een ooit bedacht idee om fossiel megawinsten te laten maken. Maar dit idee is achterhaald en ingehaald door de tijd. Klimatologisch totaal onverantwoord. Dus uitkleden en afschaffen maar.

    48
    • Frank

      Is het 60 keer per dag “naar London”?
      Of eigenlijk 60 keer per dag “naar Schiphol” voor een intercontinentale vlucht en 60 keer per dag van een intercontinentale vlucht terug naar London?

      3

Geef een reactie

Translate