Sinds 2017 is Tweede Kamerlid Lammert van Raan verantwoordelijk voor het dossier luchtvaart namens de Partij voor de Dieren. Destijds werd zijn idee weggehoond om Schiphol te krimpen. Inmiddels is het staand beleid. Een interview.
Morgen doet Van Raan op het ledencongres van zijn partij een gooi naar de zesde positie op de kandidatenlijst. Nu staat hij als zittend Kamerlid – op eigen verzoek – slechts op de onverkiesbare twintigste plek. Hij hoopt dat leden zijn inspanningen in en buiten de politiek herkennen en erkennen en hem alsnog een hogere plek gunnen.
Als die positie hem wordt gegeven, dan is de kans groot dat hij opnieuw een zetel in de Kamer verovert. Zelf wil hij graag door met de klus die hij in 2017 startte.
Grenzen aan vliegindustrie noodzakelijk
“Ons idee om de vliegindustrie kleiner te maken is geïnspireerd op het boek over de donut-economie van Kate Raworth. Zij toont aan dat (onder meer) de luchtvaart binnen de grenzen van klimaat, leefomgeving en veiligheid zou moeten begeven om toegevoegde waarde te kunnen creëren voor de samenleving als geheel.
Dat is nu allerminst het geval. De luchtvaart toont bij uitstek aan dat het huidige economische systeem volledig is vastgelopen en uitgemond in excessen. Met hand en tand wordt de eigen positie verdedigd, gesteund door averechts kabinetsbeleid.”
Van Raan constateerde na zijn aantreden als Kamerlid dat de luchtvaart inderdaad ongehinderd alle grenzen overschreed. Uit de analyses bleek dat een omvang van 300.000 vliegbewegingen het absolute maximum was voor Schiphol.
“Dat is mijn inzet geworden: krimp van de luchtvaart. Dat standpunt werd toen als extreem gezien. Geen enkele andere partij wilde erin meegaan, van links via midden tot – voorspelbaar – rechts.”
Veiligheid Schiphol niet op orde
Een eerste succes in de strijd tegen de aanhoudende groei van het vliegverkeer was een rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Daaruit bleek dat er de veiligheid van het vliegverkeer op en rond Schiphol fors onder druk stond. De minister werd toen – mede op verzoek van Van Raan – door de Kamer gedwongen om alle aanbevelingen uit het rapport uit te voeren voordat het woord ‘groei’ überhaupt weer in de mond genomen zou worden.
“Of neem Lelystad Airport, illustratief voor het oude denken over de luchtvaart. Dat vliegveld is een uitvloeisel van het ongebreidelde groeidenken. Wie verzint zoiets: een compleet nieuw vliegveld openen middenin de klimaatcrisis?”
Van Raan heeft er dan ook alles aan gedaan wat binnen zijn macht lag om het vliegveld tegen te houden. “Nu is het slechts een luchtspiegeling waar niemand meer in gelooft.” Dat werk beperkte zich niet tot de Kamer, hij speelde ook een belangrijke rol in het verenigen van bewoners in de strijd tegen Lelystad Airport en zijn beruchte laagvliegroutes.
Aan de wieg van burgerbeweging
“De Partij voor de Dieren heeft toen een eerste bijeenkomst georganiseerd in Zwolle om de mensen die wonen in een rustige omgeving bekend te maken met de verschrikkingen van het vliegverkeer. Dat heeft uiteindelijk geleid tot een krachtige, eensgezinde en onafhankelijke burgerbeweging. Deze club – SATL – legde de misstanden bloot en dat heeft geleid tot een kanteling van het debat over luchtvaart.”
Vanuit die verandering van inzichten bleek Van Raan in staat om in de Kamer keer op keer de schoffering van de rechtsstaat door de vliegindustrie aan de kaak te stellen. “We maakten een punt van de afwezigheid van vergunningen, van de meedogenloze inbreuk op de leefomgeving en van de slapeloze nachten van burgers.”
Verweer minister ontkracht
Van Raan speelde ook een belangrijke rol in het aankaarten van de uitstoot van zeer zorgwekkende (lees: kankerverwekkende) stoffen door de vliegtuigen. “Keer op keer heb ik samen met burgers vragen opgesteld voor de minister, waarop steeds nietszeggende antwoorden kwamen. Uiteindelijk zijn we in staat geweest het pathetische verweer van de minister te ontkrachten met als resultaat dat er binnenkort maatregelen komen die Schiphol verplichten de uitstoot terug te brengen.”
Zij aan zij met de burger vecht het PvdD-kamerlid tegen de vierde aanvliegroute richting Schiphol. Die route is nodig voor toekomstige groei van Schiphol, maar wordt aan het publiek verkocht als ‘milieuwinst’, net als destijds de Polderbaan. “Langzamerhand eigent Schiphol zich met zijn herrie en vervuiling heel Nederland toe. Dan stel ik de fundamentele vraag van wie de lucht eigenlijk is? Van de burgers, de samenleving of van de vliegindustrie?”
Tijdens de coronaperiode was Van Raan fel tegenstander van het steunen met publiek geld van het technisch failliete Air France-KLM. “Er werden miljarden euro’s goed geld naar kwaad geld gesmeten, slechts op basis van sentiment. Dit verschijnsel, die zogenaamde nationale trots, is goed beschreven door onderzoeksjournalist Ties Joosten in zijn boek De blauwe fabel.“
Brede steun voor krimp luchtvaart
Van Raan is dankbaar voor de afgelopen jaren. “Na talloze debatten, vragen, moties en amendementen is anno 2023 krimp van de luchtvaart een feit geworden, omarmd door vele partijen. De mythe dat ‘luchtvaart goed is voor Nederland’ is definitief ontmaskerd. Hetzelfde geldt voor het sprookje van de ‘duurzame luchtvaart’. Met hulp van vele wetenschappers heb ik in de Kamer duidelijk kunnen maken dat ‘duurzaam’ en ‘vliegen’ nooit in één zin horen te staan en aangetoond hoe smerig de fossiele industrie handelt bij het instandhouden van zo’n mythe.”
Sinds Van Raan in 2017 voor het eerst krimp van de luchtvaart aankaartte, is er een sterke burgerbeweging ontstaan die steeds meer gehoor vindt binnen de politiek. Slechts weinige partijen durven nog te praten over groei van Schiphol, de meeste zijn het erover eens dat krimp veel meer oplevert voor de samenleving: meer gezondheid, meer levensgeluk, minder klimaat- en milieuschade en meer ruimte voor woningbouw. Een kleinere luchtvaart zal ook minder beslag leggen op publieke middelen zoals in de voorbije coronaperiode.
“Samen kunnen we de luchtvaart terugbrengen binnen de grenzen van het klimaat, de leefomgeving en de veiligheid. Maar we zijn nog maar net begonnen, we moeten nu de veranderde opinie verzilveren om veilig te stellen dat de luchtvaart inderdaad fors gaat krimpen. Ik ga graag door op de ingeslagen weg, maar heb daarvoor de steun nodig van de leden van mijn partij en natuurlijk van de kiezer. Een zesde plek op de kandidatenlijst brengt dat veel dichterbij.”
Hoop op steun leden en kiezers
Morgen stellen de leden van de Partij voor de Dieren de definitieve kandidatenlijst vast. Van Raan staat daar vooralsnog op een twintigste positie die geen zicht biedt op een nieuwe periode in de Tweede Kamer. Plek zes geeft dat wel, gezien de huidige peilingen.
Lukt dat niet, dan is hij afhankelijk van voorkeursstemmen op 22 november. Als ongeveer 20.000 kiezers hun stem uitbrengen op een specifieke kandidaat, komt deze ondanks een niet-verkiesbare positie alsnog in de Kamer.
Update 24 september 2023 om 19:40 uur
Het partijcongres van de Partij voor de Dieren heeft Van Raan inderdaad de zesde plek op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer geplaatst.
Lees meer over de ambities van Lammert van Raan op lammertopzes.nl
Sla dit artikel op in uw favorieten
HansB
Ik denk dat we met z’n allen volledig om de tuin geleid worden, want Schiphol krijgt nu gewoon een natuurvergunning voor 500.000 vluchten per jaar. Voor de bühne werkt Den Haag aan krimp om de gemoederen te bedaren maar achter de coulissen gaat men gewoon op het oude pad door. Schiphol zelf is, wat te verwachten was, zeer verheugd en roept: “Dit is een belangrijk moment, omdat we met het verkrijgen van de vergunning weer voldoen aan de geldende wet- en regelgeving”. De volgende stap die Schiphol (en waar Den Haag braaf achteraan zal hobbelen) wil nemen is een wettelijk verankerd systeem waarin niet langer het middel (het aantal vliegbewegingen) maar juist het doel (structureel minder hinder en uitstoot) leidend is. Dus let op mijn woorden beste mensen, Schiphol mag gewoon doorgroeien. 500.000 vluchten is het eerste doel. Daarna stomen we gewoon verder op in de vaart der volkeren. Onder het mom van stillere en schonere vliegtuigen (waar ze in Den Haag graag in geloven) liggen vliegbewegingen van ver voorbij de 500.000 vliegbewegingen in het verschiet. Middels listige vergunningverlening, herdefiniëren van de kaders en opnieuw geitenpaadjes worden de omwonenden (die in deze onzalige plannen overlast blijven houden) de wind uit de zeilen genomen. Want: alles voltrekt zich toch keurig binnen de wettelijke kaders? Van overlast kan geen sprake meer zijn! List en bedrog voeren nog steeds de boventoon en Den Haag is door hun medewerking hieraan op en top onbetrouwbaar.
Maaike
Ik zat het ook met verbazing te lezen. Want als ik het allemaal goed begrijp was het al die tijd geen enkel probleem een illegaal opererend Schiphol te gedogen met een natuurvergunning wachtend in een la. Maar nu we een demissionair kabinet hebben en het onderwerp controversieel is verklaard kan het zo, hoppa, zonder inmenging van het kabinet, naar buiten worden gestuurd. Dus als ik het bestuurlijk proces dus goed begrijp, is heel vakkundig elk kritisch weerwoord buiten spel gezet. En zich in Den Haag maar afvragen waarom mensen zo weinig vertrouwen in de politiek hebben…
Lenie
Wij ontvingen vandaag, 27 september 2023! een brief namens ‘De Minister voor Natuur en Stikstof’, gedateerd op 26 september, gisteren dus. Betreft: Reactie op uw zienswijze Wet natuurbescherming Amsterdam Schiphol Airport. ‘Van 16 februari tot en met 29 maart 2021 kon u reageren op het ontwerpbesluit over de vergunningsaanvraag van Amsterdam Airport Schiphol. U heeft een zienswijze ingediend en daarom ontvangt u deze brief’. De dag nadat bekend werd dat de minister de vergunning verleend heeft, ligt deze brief al in onze brievenbus? Alles was er dus al helemaal klaar voor. Zo snel mogelijk erdoor jassen en mensen de mond snoeren. Democratie? Vertrouwen in de politiek?
Gerard van Zijl
Natuurlijk moet Lammert van Raan in de tweede kamer blijven!!
Hij is onze voorvechter, onze rots in de branding in de strijd tegen de luchtvaartsector.
Heel veel succes Lammert!
B. van Marlen
Ik ondersteun de inzet van Van Raan volledig, en zie hem graag ermee doorgaan. Ook vermeldens-waard zijn de inzet van Suzanne Kroger, Fulco vd Veen, Wouter Looman, Leon Adegeest, Hans Buurma, Jaap de Jong, Johan Vollenbroek, Wil Spaanderman, SchipholWatch, Vlieghinder, PVK, en vele anderen!
Opvallend is steeds weer dat velen uit deze lijst nooit de media halen, maar altijd wel de CEO’s van Schiphol en KLM!
Geert
Tata Steel komt hier ook weer voorbij en Chemours,deze bedrijven zijn synoniem aan de luchtvaart qua vervuiling,de herrie hoort dan tevens bij de luchtvaart.
Mevr.Heijnen van Milieu geeft als reactie van het recente RIVM rapport op de dodelijke vervuiling van Tata Steel het antwoord dat ze er niks mee kan want Tata Steel houdt zich aan de wet.Alles goed en wel maar Schiphol doet maar wat buiten de wet om en kan gewoon zijn gang gaan.
Dus Mevr.Heijnen hoe is dat te verklaren????
Tevens vraag ik mij af welke andere partijen nog meer voor krimp van Schiphol zijn en aangetoond hebben dat ze er daadwerkelijk ook wat aan doen behalve de P.van de dieren?
Rien
Schipholwatch lijkt mij niet de plek om stemmen te werven voor de Partij voor de Dieren. Gelukkig zijn er meer partijen die in hun verkiezingsprogramma krimp van Schiphol bepleiten.
Josje
Als Kamerleden van andere partijen kritisch geïnterviewd willen worden door SchipholWatch over het luchtvaartbeleid, des te beter. Habtamu de Hoop? Henri Bontenbal? Laurens Dassen? Dan kunnen lezers goed vergelijken.
E.C. Lehr
Lammert op 6e plek ! Ik heb alle (concept-) programma’s van partijen doorgenomen op de trefwoorden luchtvaart en Schiphol. Mijn conclusie is dat de urgentie van maatregels t.a.v. Schiphol ontbreekt in de programma’s.
TATA Steel maakt één à twee keer per week kinderspeelplaatsen rond en in Wijk aan Zee schoon van roet en andere neerslag. Dat zie ik Schiphol nog niet doen en al helemaal niet in een straal van 50 km. rondom de luchthaven waar rond en onder de 1000 m. wordt gevlogen. En dan vergeten we de schoolpleinen en sportvelden in de open lucht. In een gebied van Heiloo tot aan Oegstgeest, in een lijn naar Hilversum, Almere over Zaanstad terug naar Heiloo.
En huizen isoleren ?! In een zelfde gebied ? En vergeten dat mensen niet in bunkers leven. Dat is met goed weer deuren en ramen open hebben, in de tuin willen zitten; boodschappen doen; op het strand, in duinen, parken, bossen willen wandelen; kinderen dagelijks naar en van school fietsen in gebrul en kerosine stank, lessen op school worden onderbroken door vlieglawaai, evenals werkoverleg in bedrijven.
Alsof het niet maar niet door wil dringen dat de schaal en de omvang van de gezondheidsrisico’s van Schiphol vele malen omvangrijker is dan dat van TATA en Chemours bij elkaar opgeteld en al gauw 1 à 2 miljoen mensen treffen. Om maar niet te spreken van het giftige lawaai, -uitstoot, grondwater direct op en rond de luchthaven.
Tijd voor een politiek manifest vliegherrie en – uitstoot vòòr de vierkiezingen én zorgen dat Lammert van Raan op een verkiesbare plek komt te staan. In het belang, voor de gezondheid van een paar miljoen Nederlanders. Ik wens de congresleden vandaag veel wijsheid toe.
Lammert verdient het. Zet 'm op 6!
Lammert van Raan is een super effectief Kamerlid die veel weet te bereiken. En bovendien ook goed oog heeft voor de grotere lijn. Het zou heel zonde zijn als die kwaliteiten niet terug komen in de volgende Tweede Kamer.
De route die hij kiest om alleen met steun van de leden op een mooie verkiesbare plek te willen komen verdient het daarbij ook om beloond te worden. Hopelijk vinden zowel veel partijleden dat nu, als de algemene kiezers straks in november!
Josje
Beste Lammert, ik was al van plan om op je te stemmen en ondanks het onverkwikkelijke gedoe bij de PvdD blijf ik daarbij. Wat ik zeer waardeer is je grote
vasthoudendheid, scherpe stellingname en tegelijk respectvolle manier van debatteren in de Kamer. Uiteindelijk is dat de manier om een meerderheid te overtuigen van de grote omslag die nodig is in het luchtvaartbeleid. Niet meer de sector als verlengstuk van de BV Nederland, maar een toekomstbestendig beleid waarin de belangen van de inwoners van dit land zwaar wegen en de overheid haar rol als hoeder van het algemeen belang serieus neemt.
Lammert op 6!
Natuurlijk moet Lammert op 6!
Hij is voor ons, continu geterroriseerde bewoners, de rots in de tweede kamer-branding. We hebben zijn steun hard nodig. Mijn stem heeft hij!
HansB
Ik ben zeer verheugd over de kanteling die we op het moment meemaken. Ook de luchtvaart zal moeten wennen aan een True Price waarbij alle kosten aan de klant in rekening worden gebracht en niet deels afgewimpeld worden op de staatskas (gederfde inkomsten uit belastingen), omwonenden, arbeidsomstandigheden of het milieu. Voor wat betreft Lelystad Airport zie ik alleen nog maar een kans in de vorm van een themapark. Of een pretpark als Wunderland Kalkar. Een themapark om stil te staan bij het fenomeen wensdenken, economische groei als doel op zich, list en bedrog door notabene onze eigen overheid, de bijna grenzeloze overheidssubsidies, de talloze uitzonderingen in wet- en regelgeving om de luchtvaart de faciliteren, geluidshinder, milieuvervuiling, het gemak waarmee de overheid verwacht dat omwonenden dat allemaal maar accepteren en in huizen met suskasten en dikke lagen isolatie moeten gaan wonen, de boze luchtvaartsector die altijd gewend was in Den Haag een gewillig oor te vinden en zo kan ik nog wel even door gaan. Veel mensen zijn onwetend in deze hele luchtvaartsoap en een themapark zou helpen om alle feiten eens op een rijtje te zetten.
Mikkie
Stem op Van Raan. Hij verdient dit en wij kunnen niet zonder hem!
KIES WIJS
Van RAAN is een van de weinige mensen in heel Nederland, die buiten de luchtvaart zelf, verstand heeft van het zeer complexe luchtvaartdossier.
Op zijn integere wijze stelt hij vragen, waardoor ook andere personen in de 2e kamer de gevaren voor de volksgezondheid inzien. Hij heeft zijn waarde al bewezen en dat moeten we koesteren.
Tot nu is dat veel meer dan andere politici doen, al kantelt het daar ook.
Wat mij betreft terecht dat SchipholWatch hierop wijst!
Mijn stem heb je waar je ook staat op de kieslijst!