Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Column

Post-corona vliegen: een rechtse hobby

0
(0)

Of goedkope vliegreizen definitief tot het verleden behoren, is nog maar de vraag. Toch zijn er vele redenen te bedenken waarom luchtvaart definitief tot een rechtse hobby is verworden.

Deel op XDeel op Linkedin

“Cheap air travel is over. Voila.” Dit waren deze week de woorden van Alexandre de Juniac, de voorzitter van de vlieglobby IATA. Of die voorspelling uitkomt, is nog maar de vraag. De Juniac baseerde zijn voorspelling op de aanname dat social distancing aan boord van vliegtuigen blijvend de norm wordt.

Dat is natuurlijk lang geen uitgemaakte zaak. Ryanair-topman O’Leary noemde het al een idioot plan en stelde voor dat overheden dan maar voor die lege stoelen gaan betalen. Maar we kunnen er vrij zeker van zijn dat ook andere luchtvaartmaatschappijen zo in de wedstrijd zitten.

Logisch: met minder passagiers aan boord moeten de ticketprijzen wel omhoog om vliegen rendabel te houden. Bovendien is er nog een belangrijk gevolg, dat door De Juniac niet wordt genoemd: social distancing aan boord zou vliegen per persoon per kilometer nóg schadelijker maken voor het milieu.

De CO2-uitstoot per passagier wordt met minder passagiers aan boord immers óók een stuk hoger. En vliegen was al niet zo best, ondanks dat vliegtuigen ontegenzeggelijk zuiniger zijn geworden.

Nieuw tijdperk
Persoonlijk verwelkom ik een tijdperk waarin goedkoop vliegen tot het verleden behoort. Maar is social distancing aan boord van vliegtuigen daarmee ook een goed idee? Dat mogelijk ook weer niet.

Laat vliegen vooral onbetaalbaar worden om de juiste redenen: omdat er een accijns zit op kerosine, omdat passagiers verplicht en serieus de CO2-uitstoot van hun vlucht compenseren (duur, héél duur, als je het goed wilt doen), omdat vliegtuigen verplicht een paar drupjes biofuel bijtanken desnoods.

Zou je dit alles doen, dan zou je kunnen spreken van een sector waarin zowel bedrijven als consumenten een eerlijke prijs betalen. Gewone mensen zouden zich het vliegen niet makkelijk meer kunnen veroorloven.

Klimaatdrammer terug in het hok
Helaas wemelt het van de politici die onder het mom van ‘realisme’ en ‘first things first’ eerst willen werken aan economisch herstel. De boodschap is duidelijk: klimaatdrammers terug in het hok en eerst eens even zorgen dat de ‘vitale infrastructuur’ overeind blijft.

Verre vliegvakanties zijn in ons deel van de wereld tenslotte wel een onvervreemdbaar mensenrecht, en hoe moet de wereldeconomie herstellen zonder de luchtvaart? Het winnen van de strijd is al moeilijk en social distancing zou de prijs van een ticket dus wel duurder, maar niet eerlijker maken. Want reken er maar niet op dat de klimaatimpact per persoon per km dan nog serieus teruggedrongen wordt. Integendeel.

De nieuwe leugen: verduurzaming als ‘linkse hobby’
De kans dat de luchtvaart in 2030 zelfs maar in de buurt komt van haar eigen doelstellingen om te verduurzamen, lijkt inmiddels verkeken. Dat hoorden we deze week bij voorbeeld vanuit de Europese Commissie, uit de mond van transport-commissaris Adina Valean.

Of dit het moment was om maatschappijen te verplichten te investeren in zuiniger toestellen, of om Europees werk te maken van een bijmengverplichting voor biobrandstof? Integendeel, was haar antwoord. Niet verwonderlijk, wel dramatisch. Zonder harde afspraken blijft er bedroevend weinig over van de gedroomde verlaging van de CO2-uitstoot in 2030.

In Nederland maakte de VVD het vrij bont. Die partij presteerde het om de nog te bouwen biokersonefabriek in Delfzijl in het tv-programma Goedemorgen Nederland een ‘linkse hobby’ te noemen. Inmiddels is de opening van die fabriek al weer uitgesteld.

Absurdistische onzin
Die uitspraak is om heel veel redenen absurdistische onzin. Biokerosine was namelijk nooit een linkse hobby, het was een rechtse hobby. Vanaf het allereerste begin is sprake geweest van de meest zuivere greenwashing.

Al in 2009 en 2011 doorzagen mensen met een béétje kennis van zaken dat het ging om een ordinaire reclamestunt. Die enkel tot doel had de illusie te wekken dat het klimaatprobleempje door KLM daadkrachtig werd aangepakt, en dat niets groei van de luchtvaart in Nederland in de weg stond. Een groei van Schiphol, dus een groei van KLM, en opening van Lelystad Airport zou natuurlijk volgen.

Bullshit over biokerosine
Het heeft KLM niet verhinderd om tien jaar lang de grootste bullshit over biokerosine de wereld in de slingeren. En de praatjes gingen erin als zoete koek.

In reactie op het Protestival op Schiphol in december vorig jaar, presteerden VVD-Europarlementariër Carolina Nagtegaal-Van Doorn en VVD-Tweede Kamerlid Remco Dijkstra om de activisten van Greenpeace en Extinction Rebellion uit te nodigen om hun dansjes te komen tonen in Delfzijl, bij de te bouwen biokerosinefabriek. Alles zou goedkomen met de verduurzaming van de luchtvaart. Dit soort initiatieven hebben hun volle steun.

Dat is ook waarom VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen zelf druk bezig is om werk te maken van een Europese bijmengverplichting. Dat idee heeft ze één-op-één overgenomen uit het Actieplan Slim & Duurzaam van de Nederlandse luchtvaartsector zelf, uit 2018. En zonder Europese bijmengverplichting zijn de daarin gestelde ambities voor biokerosine in één klap volstrekt kansloos.

Dood en begraven
We weten al dat er van de plannen van tien jaar geleden voor 2020 niets terecht is gekomen. Waarom zou dat voor 2030 anders zijn? Ook dan zal er in de verste verte niet genoeg biokerosine beschikbaar zijn. Probleem blijft: ongeveer een derde van de verduurzaming het komende decennium hangt hiervan af.

Zonder voldoende biokerosine slaagt KLM er niet eens in om de CO2-uitstoot met een lullige één procent per jaar terug te dringen.

Je zou dus zeggen dat het verhaal over biokerosine inmiddels dood en begraven is. De luchtvaart gaat de komende tijd niet verduurzamen. De redding van KLM met vier miljard euro bevat uiteraard geen harde afspraken over verduurzaming (want dat kan helemaal niet).

Het sprookje van Schiphol
De steun dient maar één dom en kortzichtig doel: het redden van banen en het beschermen van het netwerk van Schiphol, want Nederland heeft een open economie. Het is gelul. Het sprookje van Schiphol als banenmotor is al vaak gefileerd, recentelijk nog uitstekend door de gezaghebbende publicatie Follow the Money.

Meer indirecte verbindingen met iedere uithoek van de wereld is een prima alternatief.

Wat we in ieder geval weten over vliegen in het post-corona-tijdperk: het blijft nog heel lang slecht voor het milieu, zicht op noemenswaardige verbetering is er niet, steeds meer mensen besluiten al om minder te gaan vliegen, maar iedereen betaalt aan de fossiele reddingsoperaties mee. Vliegen: met recht een rechtse hobby.

Auteur Eric Stam is docent Nederlands en burgerschap

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 0 / 5. Aantal stemmen: 0

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. aine howard

    iemand deelde over de feit dat veel vluchten zijn voor kort afstanden waar de trein kunnen gebruikt worden.

    ik deed een google zoek maar kon geen petitie vinden. misschien handig als dit petitie meer vindbaar was via zoekprogrammes. – vliegen – beperking – petittie bijv ….

    Ik kwam tegen het nu toevallig toen ik deed een zoek naar ” schiphol post corona”

  2. De afgelopen dagen is het meer dan duidelijk geworden waar het allemaal om draait in deze wereld.

    Hoekstra heeft miljarden steun beloofd aan het meest vervuilende en overlast veroorzakende bedrijf in Nederland.
    Met als argument dat dit bedrijf een pijler is van onze economie.

    Nu kun je je verschillende dingen afvragen:

    1) Moet de Kamer daar eerst geen toestemming voor geven, hoe ons belastinggeld wordt uitgegeven?
    En moeten wij als burgers daar ook geen stem in hebben?

    2) Hoe denkt onze Minister van Klimaat daarover?

    Het is duidelijk dat met deze maatregel alleen een handjevol Shell aandeelhouders wordt bevoordeeld, immers
    de Nederlandse economie wordt in stand gehouden dankzij 2 miljoen MKB bedrijven en ZZP-ers, die dat
    belastinggeld moeten ophoesten voor dat verliesmakende bedrijf.

    De KLM maakt elke dag 50 miljoen Euro verlies. Een injectie van 4 miljard betekent slechts een gegarandeerd
    voortbestaan van 3 maanden; elke 3 maanden moet er dus 4 miljard bij.
    Over 3 jaar (wat verwacht kan worden) moeten we dus ca. 50 miljard Euro ophoesten om dit meest vervuilende
    en overlast veroorzakende bedrijf overeind te houden.

    Waanzin Ten Top?? Nee, realiteit.

    Want Hoekstra verwijt zelfs landen waar de corona crisis keihard toeslaat dat zij
    het aan zichzelf te wijten hebben. Ofwel: als deze landen net als Nederland miljarden investeren in
    verliesmakende bedrijven (in plaats van de nodige gezondheidszorg) worden zij als Gezond beschouwd, en
    kunnen vervolgens een beroep doen op Europese steunfondsen.

    Het is toch maar een rare wereld waarin wij leven …

  3. ReindeR Rustema

    Daarnaast, de olieprijs is gekelderd. Dat prijst biokerosine uit de markt zonder bijmengverplichting. Maar dat maakt de tickets weer duurder.

Geef een reactie op Reactie annuleren

Translate