ANALYSE – Op het moment van schrijven kan een Marcel Boekhoorn of een John de Mol voor dik twee miljard euro heel AirFrance-KLM opkopen. Maar wat kopen ze dan? En zou het niet veel meer voor de hand liggen om met zo’n bedrag een nieuw luchtvaartbedrijf op te richten?
AFKL heeft op dit moment ruim 428 miljoen aandelen uitstaan. Tegen de slotkoers van gisteren van 5,276 euro per aandeel, heeft het bedrijf een waarde van zo’n 2,26 miljard euro. Dat klinkt als een koopje, gezien de honderden vliegtuigen die de maatschappijen gezamenlijk exploiteren.
Wat is dan het addertje onder het gras? Dat is de enorme schuldenberg van de Franse multinational. Het bedrijf raakt op dit moment razendsnel in de problemen doordat de aflossings- en leaseverplichtingen doorlopen, maar de kapitaalintensieve vliegtuigen aan de grond staan. De kosten lopen door, maar er staan nauwelijks inkomsten tegenover.
Als AFKL eigenaar was van een vloot afbetaalde vliegtuigen, zou dit probleem niet zo urgent zijn. Maar in de zwaar concurrerende vliegtuigmarkt, is het vrijwel onmogelijk zelf vliegtuigen te kopen, en worden de toestellen dus gehuurd, geleased of op een andere manier gefinancierd.
Bijna 30 miljard euro schuld
Eind vorig boekjaar prijkte in de administratie een post van maar liefst 28,4 miljard euro aan kort- en langlopende schulden. Om een idee te geven hoe groot dit bedrag is: met al die vliegtuigen samen werd datzelfde jaar een omzet gerealiseerd van 27,2 miljard euro. De schulden zijn dus hoger dan de complete omzet.
Nog een illustratie: het bedrijfsresultaat kwam dat jaar niet verder dan 762 miljoen euro. Om alle schulden af te lossen, moet AFKL een kleine veertig jaar lang hetzelfde topresultaat halen als in 2019. Zonder uitschieters naar beneden. Dat kán helemaal niet in de conjunctuurgevoelige luchtvaartindustrie.
Boekhoorn of De Mol zouden dus een enorme berg schulden ‘cadeau’ krijgen bij hun investering van ruim 2 miljard. Plus een grote vloot gefinancierde vliegtuigen die naar het zich laat aanzien niet snel optimaal is in te zetten. Niemand weet nog hoe de huidige crisis zal uitpakken op de economie en het reisgedrag van mensen.
Herstel kwestie van jaren
Zelf verwacht de luchtvaartbranche dat het mogelijk nog jaren gaat duren voordat de volumes weer uitkomen op die van topjaar 2019.
Ondernemers als Boekhoorn en De Mol zullen dit beseffen. En AirFrance-KLM links laten liggen. Dan liever met een schone lei beginnen en de modernste vliegtuigen leasen als het moment daar is. Ondertussen veel geld besteden aan marketing en reclame om een nieuw gevoel van ‘blauwe trots’ te kweken bij het publiek.
En gelijk hebben ze. Even afgezien van het sentiment onder bepaalde groepen van de bevolking is het financieel-economisch veel verstandiger de markt vrij spel te geven.
Jammer voor de banken en leaseclubjes die in hun maag komen te zitten met een hele vloot blauwgespoten vliegtuigen waarvoor niemand meer belangstelling heeft. Laat staan er een stuiver voor wil betalen.
Medewerkers weer toekomst geven
Jammer vooral voor de medewerkers die tijdelijk geen baan hebben, maar prima worden opgevangen door de Nederlandse overheid en op korte termijn weer aan de slag kunnen bij ‘The New KLM’ van De Mol of Boekhoorn (of samen?).
Zij kunnen er echter ook voor kiezen zich om te scholen naar beroepen met meer toegevoegde waarde en minder milieuschade. Gezien de steeds strengere milieu- en klimaatregels was een heroriëntatie voor de meesten toch al niet meer uit te sluiten.
Maar uiteindelijk is marktwerking sociaal-economisch veel verstandiger dan een overmaatse KLM met miljarden staatssteun in de lucht te houden. Zonder garantie op succes. Immers een maatschappij met veel te veel financiële en operationele ballast om op afzienbare termijn winstgevend te worden.
Een bedrijf dat voorlopig veel te veel vliegtuigen in exploitatie heeft en dus na de crisis het weifelende publiek met spotprijzen in het vliegtuig zal proberen te lokken. Een onderneming die opnieuw in heel Europa passagiers bijeen gaat harken om het eens zo glorieuze verdienmodel van de hub te herstellen.
Alle problemen opgelost
‘The New KLM’ lost al deze problemen op. Een kleine, maar efficiënte luchtvaartmaatschappij, gericht op de Nederlandse markt. Met de modernste, dus stillere en minder dorstige, toestellen. Met minder vervuiling. En zonder de huidige schuldenberg, maar mét een waardevolle toekomst voor de Nederlandse economie. Geen hub meer, geen overstappers en ja, met alleen bestemmingen die voor Nederlanders wél courant zijn.
Wij zouden het wel weten. ‘The New KLM’, een maatschappij waar we met z’n allen weer trots op kunnen zijn.
ReindeR Rustema
Elke multi-miljardair die het beste voor heeft met het milieu koopt AFKL dus even op en laat het failliet gaan.
Wel haalt zij of hij eerst de rechten op de merken KLM, Air France, Transavia en Martinair eruit zodat iedereen die speelgoed, kleding, koffers, evenementen, tv-shows enzo wil verkopen met die merken erop of erin je de rechten voor het gebruik moet betalen. Het zou de investering van die 2 miljard wel eens een beetje kunnen laten renderen zelfs.
Eventuele nieuwe vliegtuigmaatschappijen kan je tegen elkaar op laten bieden om een van de merken te mogen gebruiken voor het exploiteren van vliegdiensten. Gaat zo’n bedrijf failliet dan krijg je het merk weer terug en ga je die weer aan een ander verhuren. Ondertussen hou je alle vrijheid om KLM-speelgoed te verkopen enzo. Degene die het recht op het merk voor het vliegen van vliegtuigen huurt krijgt natuurlijk niet het recht om er iets anders mee te doen.
Wie kent er een multi-miljardair?
B. van Marlen
Een herbeziening van de luchtvaart is hard nodig, met als doel minder vliegbewegingen, minder overstappers, die hier niets te zoeken hebben, minder vervuiling en herrie, kleinere toeristen-stromen, geen nachtvluchten meer, en vooral ophouden met al die leugens en bedrog, ‘whatever it takes!’