Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Milieuvervuiling

Groot deel gevaarlijke stoffen in lucht afkomstig van vliegverkeer

vrouw met gasmasker

foto: Don Stelmaszek via Pixabay

4.6
(195)

Het vliegverkeer is een belangrijke oorzaak van gevaarlijke luchtvervuiling. Tot driekwart van alle zwaveldioxide in de lucht die omwonenden inademen komt uit vliegtuigen, evenals de helft van alle kankerverwekkende formaldehyde.

Deel op XDeel op Linkedin

Het zijn schokkende cijfers die voortkomen uit een onderzoek van bureau Adecs in opdracht van het ministerie van Infrastructuur. Demissionair minister Mark Harbers bestelde het onderzoek nadat uit onderzoek van TNO was gebleken dat de vliegindustrie de uitstootnormen voor zeer zorgwekkende stoffen tot duizenden keren overschreed.

Met het onderzoek hoopte de minister de luchtvaartsector enigszins uit de wind te houden. Als de onderzoekers immers in staat zouden zijn ook andere substantiële bronnen aan te wijzen van deze kankerverwekkende stoffen in de atmosfeer, zou de bijdrage van de vliegindustrie eenvoudig gebagatelliseerd kunnen worden.

Eenvoudig te vermijden
Dit nu blijkt voor veel levensgevaarlijke stoffen niet te kunnen. Zo veroorzaakt Schiphol ruim 76 procent van alle zwaveldioxide-vervuiling in de atmosfeer in de regio Amsterdam. Dat is nota bene een verontreiniging die eenvoudig zou kunnen worden geminimaliseerd door iets duurdere kerosine te gebruiken. Dat kost nog geen cent per liter extra.

Er blijken grote verschillen te bestaan tussen de bijdrage van de verschillende vliegvelden aan de luchtvervuiling in de omgeving. Dit heeft niet alleen met het aantal vluchten te maken, maar ook met de vondst van andere grote vervuilers. Zo lijken de gevolgen van Rotterdam Airport relatief klein.

Dat is niet omdat er daar met schonere vliegtuigen wordt gevlogen, maar vooral omdat er in de Rotterdamse haven veel andere grote vervuilers zijn gevonden. De bijdrage van het vliegveld op het geheel wordt dan automatisch kleiner. Het is geen goed nieuws voor omwonenden, maar eigenlijk heel slecht nieuws: ze wonen in een omgeving die al zo ernstig verontreinigd is dat tienduizenden vliegtuigen niet meer zoveel uitmaken.

Geen cijfers beschikbaar
De onderzoekers is het opgevallen dat met name luchtvervuiling met de kankerverwekkende stoffen formaldehyde, naftaleen en benzeen voor een belangrijk deel afkomstig is van de vliegindustrie Voor een aantal andere, vergelijkbaar gevaarlijke stoffen die uit vliegtuigmotoren komen, kon geen bijdrage worden berekend. Volgens de onderzoekers omdat er geen cijfers bekend waren over andere bronnen, maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat er nauwelijks andere bronnen van die stoffen bekend zijn en dat de vliegindustrie het leeuwendeel veroorzaakt. Het gaat dan bijvoorbeeld om 1,3-butadiene en crotonaldehyde.

Ronduit ridicuul is de conclusie van de onderzoekers dat de bijdrage van de luchtvaart aan het fijnstof in de atmosfeer laag is. Ridicuul omdat alom bekend is dat het fijnstof uit vliegtuigmotoren valt in de categorie ultrafijnstof en veel kleiner is dan ‘gewoon’ fijnstof.

Hoewel Schiphol de normen voor zeer zorgwekkende stoffen duizenden keren overschrijdt, rekenen de Adecs-ingenieurs erop dat deze zich door de hoogte van een vliegtuig voldoende verspreiden om niet gevaarlijk te zijn voor de burgers. Van een groot aantal kankerverwekkende stoffen is geen berekening gemaakt omdat er volgens Adecs onvoldoende gegevens bekend zijn.

Weer jaargemiddelden
Een manco in de berekeningen is dat er wordt gewerkt met jaargemiddelden, net als bij het berekenen van geluid. Maar in veel gebieden rond Schiphol is er de ene dag sprake van honderden passages terwijl er op andere dagen geen vliegtuig te bekennen is. De variaties in uitstoot en concentraties zijn even groot als bij de geluidsoverlast, zodat nog steeds niet bekend is hoe groot de gezondheidsschade is op piekmomenten of drukke dagen.

Voor de berekeningen is niet verder gekeken dan zo’n drie kilometer buiten het Schiphol-terrein. Terwijl er veel drukbevolkte wijken liggen buiten deze contouren waar honderden vliegtuigen per dag op 100 tot 200 meter hoogte overheen vliegen. Het is vooral landend verkeer dat zo laag over de woonwijken heentrekt, waarbij de motoren op lage kracht en dus met minder efficiënte verbranding draaien. De onvolledige verbranding leidt doorgaans tot extra uitstoot van gevaarlijke stoffen.

Voor dit onderzoek heeft Adecs slechts een beperkt aantal zeer zorgwekkende stoffen in kaart gebracht. Volgens de emissieregistratie van het RIVM worden er nog veel meer gevaarlijke stoffen de atmosfeer ingeblazen door vliegtuigen.

Overzicht van zeer zorgwekkende stoffen, uitgestoten door Schiphol, in kilogrammen per jaar (bron: RIVM)

Weer een uitzondering
Hoe groot of klein de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen ook is, voor ieder bedrijf in Nederland geldt dat deze volgens de wet continu gereduceerd moet worden. Behalve door Schiphol, vindt minister Harbers. Hij schaart de uitstoot van de vliegindustrie onder de Wet luchtvaart. Die wet zegt nauwelijks iets over de uitstoot van gevaarlijke stoffen.

Volgens deskundigen zou de uitstoot van het vliegverkeer daarom automatisch onder de Wet milieubeheer vallen. Harbers wil daar niet aan en houdt vast aan de vrijstelling voor de vliegindustrie. Daarom wordt door verschillende milieuorganisaties op dit moment samengewerkt aan een rechtszaak die duidelijkheid moet geven.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.6 / 5. Aantal stemmen: 195

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. SK

    Mantra overheid / luchtvaart: als we de feiten en concrete cijfers maar blijven ontkennen c.q niet benoemen bestaat bestaat het niet.

    4
  2. Hoogervorst

    De boeren zijn het zwarte schaap, maar een mens heeft nog steeds voedsel nodig. Ook daar gingen dingen mis maar we hebben ook erg veel geinversteerd in milieu maat regelingen.
    Heel veel dingen moeten doorgaan zolang de wereld bestaat.(Maar gelukkig komt er een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, de Heere Jezus komt terug.) Maar vliegverkeer hoeft helemaal niet meer nu we weten dat onze aardbol zo onder druk staat. Laten we maar in europa blijven en met de auto op vakantie gaan en niet honderde kilometers weg. Enkelt Poutin en Biden bij elkaar koffie drinken.

    6
  3. W Lieverst

    Er moet nu eens duidelijkheid komen hoe groot de uitstoot van vliegtuigen is boven de 900 meter en de fijnstof die op de grond neerslaat. De luchtvaart moet eens met de billen bloot. Nu profiteren alleen de elite van de opbrengst en die mensen zullen niet onder een aanvliegroute wonen.

    10
  4. laptopleon

    De overheid zelf, waar je als eerste actie van zou verwachten, blijft weer vooral heel hard doen alsof er niets aan de hand is.

    Er wordt gesteld dat 95% van de luchtvervuiling in de buurt, niet van Schiphol komt. Het is alsof je alleen op de parkeerplaats naast de snelweg gaat meten en dan zegt dat het fijnstof vooral van buiten de parkeerplaats komt. Ongelofelijk wat een kolder. Schiphol tankt net zo veel brandstof weg als al het wegverkeer bij elkaar, maar veroorzaakt vrijwel geen uitstoot… Hoe dan?! En dat terwijl er juist bij warmdraaien en opstijgen bovengemiddeld veel uitstoot is.

    https://www.luchtvaartindetoekomst.nl/actueel/nieuws/2023/12/21/beperkte-bijdrage-vliegtuigen-aan-luchtkwaliteit-in-omgeving-luchthavens

    18
  5. W Lieverst

    In een groot Nederlands Dagblad wordt gemeld dat de grootste vervuiling komt van het wegverkeer en dat de vervuiling door vliegen beperkt is?

    8
  6. HansB

    In een groot artikel in NRC van vandaag probeert Rintel het nog eens. Die nieuwe vliegtuigen: ze zijn schoner, stiller en zuiniger. Krimp is niet nodig. Zij gelooft nog steeds dat de luchtvaart op korte termijn te verduurzamen is.

    13
  7. Jan Barteld

    Is de groep Scientist Rebellion Nederland ( actiegroep klimaat en ecologie) hier al eens door Schipholwatch aangesproken om Schipholwatch te ondersteunen ? Wetenschappers, zeker als het “experts” betreft, worden door de media, de politiek en de rechters meestal meer serieus genomen als het gaat om wetenschappelijke bewijzen en wetenschappelijke redenaties en onderbouwingen.

    17
  8. Jonathan de B

    Ik wil een overheid die me beschermd tegen vervuilende bedrijven. De meerderheid van de Nederlandse echter niet. Die stemden op partijen die alleen maar groei willen. Ik logeerde een paar dagen in een regio waar geen vliegtuigen overkwamen en kwam helemaal tot rust. Wat een zegen om daar te wonen.

    22
  9. J.R.H. SCHENDSTOK

    De ‘metingen ‘van gezondheid schadelijke stoffen (utra fiijnstof, fijnstoff, zwaveldioxide, giftige uitlaatgassen etc) worden bepaald op een relatief lage hoogte in de nabijheid van de luchthavens, Anders- zo wordt gstreld – Kan niet worden bepaald dat deze gevaarlijke stoffen afkomstig zijn van het vliegverkeer. Eeen meting duurt dan even lang als het opstijgen e dalen van een vliegtuig en dat is hoogstens 10 minuten per keer,. Hoe zit het dan met de overige 5 uur dat het toestel in de lucht vliegt??? Die emissie wordt niet gemeten en dus bestaat het kennelijk niet. De atmosfeer en de stratosfeer is bijna verzadigd met die rotzooi na 60 jaar vliegverkeer met straalvliegtuigen.

    37
  10. Hoesten

    Wij merken duidelijk verschil op de dagen dat hier 17 uur continu iedere anderhalve minuut laag overheen wordt geland dan lopen we te hoesten en dan hebben we veel slijm in de keel. Vooral ‘s ochtends na een nacht vol vlieghinder.
    Als er een paar dagen nauwelijks wordt overgevlogen dan is dat een stuk minder.
    Ook de weer-app geeft dan een veel betere luchtkwaliteit aan. 3 in plaats van 6.

    42
    • Michiel

      We hebben familie in Hoofddorp, hun buren links en rechts hebben onafhankelijk van elkaar, in hetzelfde jaar, advies gekregen van de huisarts om te verhuizen.

      Beide gezinnen hebben een kind met klachten, astma/hoesten. Op vakanties verminderen die klachten enorm. De huisartsen wezen naar Schiphol en vertelden dat ze beter konden verhuizen als ze een gezond kind willen.

      Als ik op een afstandje over die situatie nadenk zou ik direct verhuizen als mijn kinderen gezondheidsklachten hadden die te linken waren aan Schiphol. Maar die gezinnen zijn een jaar later nog niet verhuisd. Hun kinderen hoesten zichzelf aan gort. Als ik bedenk dat ik zelf bijna dagelijks word gewekt door vliegtuigen en dagelijks irritatie en een opgejaagd gevoel ervaar van non-stop herrie en ook nog niet ben verhuisd, wat is er dan voor nodig? Er is dus iets wat mensen tegenhoudt huis en haard te verlaten.

      Zelf heb ik de hoop dat de onrechtvaardigheid op een gegeven moment wordt afgestraft en er beterschap komt voor omwonenden. Mijn kinderen zijn niet ziek en ik onderdruk de wetenschap dat al die onzichtbare zorgwekkende stoffen ook over ons huis dwarrelen. Ik kijk met een gezonde dosis ongeduld en belangstelling uit naar de komende rechtszaken en verdere krimp van Schiphol.

      Van de eerder genoemde gezinnen weet ik dat ze geen uitgesproken voor of tegenstander zijn voor krimp of rechtszaken, één van de ouders heeft een familielid dat bij KLM werkt. Schiphol is gewoon een gegeven waar je verder niets aan doen. Zouden ze op hun beurt met een zelfde soort geduld wachten op schonere vliegtuigen waar hun kinderen niet ziek van worden? Een gemiddeld Hoofddorps gezin is niet ingelezen, is zich niet bewust van de onrealistische technologische stappen die de luchtvaart nog moet maken om zoiets voor elkaar te krijgen. Laat staan dat iedere maatschappij na zo’n wonder de vloot in één klap kan vervangen en dus álle tienduizenden vliegtuigen die nu in gebruik zijn en alle gloednieuwe toestellen die de komende tien jaar nog worden uitgeleverd allemaal op de schroothoop staan. Dat gaan we niet in ons leven meer meemaken, dat is science fiction.

      Ze offeren zichzelf (of hun kinderen) liever op, het is dit of verhuizen. Verhuizen is voor ons en vele anderen een grote drempel, emotioneel en financieel, maar als je niet weg gaat vind ik het wel vreemd dat je niet in actie komt en jezelf en je kinderen kennelijk ondergeschikt vindt aan Schiphol.

      Jarenlang kon men aan de groeiknop van Schiphol draaien voor de vermeende welvaart maar als je kinderen ziek zijn van welvaart, waarom kan die knop dan niet worden teruggedraaid richting welzijn?

      De denkwijze van deze gezinnen past helaas goed bij de regio, de gemeenten rond Schiphol hebben altijd meegewerkt aan groei, prijzen de luchthaven de hemel in en de negatieve gevolgen blijven onderbelicht. Schiphol is leuk, we plukken er de hele tijd allerlei vruchten van, we zijn er trots op, etc. Je zieke kinderen moeten gewoon hun bek houden trouwens, kan ook door de snelweg komen joh.

      Gelukkig is het inmiddels gekanteld. Ik weet nu zeker dat krimp eerder komt dan technologische verbetering. Misschien hebben die gezinnen dat ook wel door realiseer ik me nu, je kan het moeilijk gemist hebben de laatste jaren. Actie voeren tegen Schiphol is voor de meeste mensen een brug te ver maar hopen dat krimp inzet en je kinderen gezonder worden kan ook gewoon in stilte. Voor zover je het hier stil kan noemen natuurlijk.

      23
      • Mein

        Verhuizen graag! Maar….. Niet meer voor iedereen financieel te behappen? Waarheen dan in NL? Partner? De vliegintensiteit neemt maar toe. Men is anders gaan vliegen. Lees lager zodat er tegelijkertijd meer in het luchtruim past. Minimale vlieghoogte is 600 meter. Tot 5 km weg hoor je vliegtuigen prima. Vliegroutes wijzigen en / of waaieren dusdanig dat ontsnappen niet meer mogelijk is. Elk kwartier een vliegtuig in plaats van nu regelmatig om de minuut blijft toch ook onleefbaar?! Ook mijn leven en slaapritme wordt bepaald door Schiphol en wil echt heel graag iets anders.

        11
      • rrustema

        Nou, als KLM failliet gaat dan gaan al die vliegtuigen naar andere vliegmaatschappijen. Een flink deel is toch al niet eens eigendom van KLM dus die worden dan aan anderen verhuurd.

        Maar zonder KLM op Schiphol heb je wel de helft minder vluchten.

        https://schipholwatch.nl/2023/12/23/zonder-overstappers-is-een-half-schiphol-groot-genoeg-voor-ons-land/#comment-28349

        10
  11. W Lieverst

    Lekker makkelijk de uitstoot van de vliegindustrie scharen onder de Wet luchtvaart. De directrice van Chemours wil ook al bijval voor het door haarzelf gecreëerde probleem met het Pefas. Het is jammer dat 2 grote politieke partijen wel voor de groei van de luchtvaart zijn. Ik heb een hard hoofd in hetgeen komen gaat. Met een stalen gezicht de bevolking vertellen dat Schiphol gaat krimpen en meteen reageert de EU, na gelobby, en de Us dat de krimp niet doorgaat. We leven gewoon in een corrupt land, waar de bevolking alleen maar belasting mag betalen en verder letterlijk de moord kan stikken.

    44
    • rrustema

      Zoals we onder het artikel van 23 december hier (Zonder overstappers is een half Schiphol groot genoeg voor ons land) al vast stelden, KLM is het probleem.

      Zodra KLM failliet is dan zijn we er al grotendeels.

      43
      • Hans Boshuizen

        Ben het zeer eens met het artikel van Rustema. Ik volg de informatie van Over mijn dak. Daaruit blijkt dat het vooral grote aantallen vliegtuigen van de KLM zijn die overvliegen. A;s dit op enigerlei wijze gestopt kan worden (en miss Rintel ophoudt met liegen) zal de overlast geminimaliseerd worden. Kortom weg met de KLM.

        19
        • rrustema

          Hoe pakken we dat aan? Het is een duidelijk en helder doel om te bereiken.

          Juridisch ook niet complex, failliet is failliet. Dan komt er een curator en verkoopt alles van waarde om uit te keren aan de schuldeisers. De werknemers gaan de WW in maar zullen in de huidige marktomstandigheden snel weer een andere baan hebben gevonden.

          6
          • Michiel

            De staatsagent gaf als advies dat er gewerkt moet worden aan enkele scenarios waaronder een gecontroleerd faillissement van KLM. Ik durf te wedden dat daar nog niet mee is begonnen.

            Wat wel opvalt is dat steeds meer mensen en media durven te denken aan een wereld zonder KLM. Hoogstwaarschijnlijk zwicht de overheid wéér bij een volgende steunvraag maar het eind lijkt in zicht te komen.

            10
  12. W Lieverst

    Lekker makkelijk de uitstoot van de vliegindustrie scharen onder de Wet luchtvaart. De directrice van Chemours wil ook al bijval voor het door haarzelf gecreëerde probleem met het Pefas. Het is jammer dat 2 grote politieke partijen wel voor de groei van de luchtvaart zijn. Ik heb een hard hoofd in hetgeen komen gaat. Met een stalen gezicht de bevolking vertellen dat Schiphol gaat krimpen en meteen reageert de EU, na gelobby, en de Us dat de krimp niet doorgaat. We leven gewoon in een corrupt land, waar de bevolking alleen maar belasting mag betalen en verder letterlijk de moord kan stikken.

    22
    • Hoogervorst

      De boeren zijn het zwarte schaap, maar een mens heeft nog steeds voedsel nodig. Ook daar gingen dingen mis maar we hebben ook erg veel geinversteerd in milieu maat regelingen.
      Heel veel dingen moeten doorgaan zolang de wereld bestaat.(Maar gelukkig komt er een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, de Heere Jezus komt terug.) Maar vliegverkeer hoeft helemaal niet meer nu we weten dat onze aardbol zo onder druk staat. Laten we maar in europa blijven en met de auto op vakantie gaan en niet honderde kilometers weg. Enkelt Poutin en Biden bij elkaar koffie drinken.

  13. Bourree

    Weer een onderzoek aangevraagd om de noodzakelijke maatregelen voor de volksgezondheid uit te stellen en/of te manipuleren. In het onderzoek geen cijfers over
    andere bronnen. Toch de verontrustende uitkomsten negeren en de luchtvaart weer alle ruimte geven om door te gaan met het verzieken van onze leefomgeving voor een paar schamele centen. Bijna Nieuwjaar….we heffen het glas, doen een ferme plas en alles bleef zoals het was. Voor alle gedupeerde omwonenden…goede jaarwisseling. Als we allemaal in het ziekenhuis zijn geeindigd…zegt Harbers….”Wie heeft dit gave landje naar de knoppen geholpen?” Ik heb er geen herinnering aan!

    77

Geef een reactie

Translate