Eind 2021 was de financiële situatie van KLM zo precair dat het kabinet het eerder verstrekte krediet van één miljard euro wilde omzetten in een eeuwigdurende lening. Dat gebeurde buiten het zicht van het publiek.
Dit blijkt uit vertrouwelijke brieven over KLM die eerder deze week openbaar werden gemaakt na een beroep op de Wet open overheid (WOO).
Volgens een bron dichtbij de directie van KLM heeft het bedrijf het verzoek om het eigen vermogen te versterken op het laatste moment ingetrokken. De uiteindelijke omzetting van het krediet in een eeuwigdurende lening heeft volgens deze bron nooit plaatsgevonden. Uit de nu vrijgegeven correspondentie blijkt echter overduidelijk dat het kabinet geen enkel probleem had om KLM deze extra gunst te verlenen.
Het omzetten van een gewoon krediet naar een eeuwigdurende lening had boekhoudkundig grote voordelen voor de kwakkelende vliegfirma. Een gewoon krediet wordt bijgeschreven op de post ‘vreemd vermogen’ en verslechtert zo de financiële balans van een bedrijf.
Kosmetische operatie
Een eeuwigdurend krediet mag worden opgenomen onder de post ‘eigen vermogen’. Kenmerk van zo’n krediet is dat er geen aflossing hoeft plaats te vinden, terwijl KLM al had aangegeven zo snel mogelijk verlost te willen zijn van de lening. Het ging dus om een puur kosmetische operatie, die echter niet zonder risico’s was voor de Staat.
Omdat KLM gemankeerd werd door een fors negatief eigen vermogen, was de balansversterking meer dan welkom. Hoe slechter de balans van een bedrijf ervoor staat, des te meer moeite het heeft kredieten aan te trekken om de dagelijkse bedrijfsvoering soepel te laten verlopen. Op een bepaald moment willen leveranciers hun producten en diensten alleen maar leveren als er vooraf wordt betaald.
Onvoorwaardelijke steun Hoekstra
Dankzij de grootschalige steun van de belastingbetaler is het bij KLM nooit zover gekomen. Zelfs toen het eigen vermogen op het laagste punt stond, bleek uit navraag bij kredietbeoordelingsmaatschappijen dat er geen speciale voorwaarden hoefden te worden gesteld bij leveringen aan KLM. Kennelijk was de absolute garantie van toenmalig minister van Financiën Wopke Hoekstra – we gaan KLM redden whatever it takes – voldoende om de alarmbellen blijvend uit te schakelen.
Het is wel opmerkelijk dat het kabinet de omzetting naar een eeuwigdurend krediet slechts heeft gedeeld in vertrouwelijke correspondentie met een kleine groep Kamerleden. Immers groeien de risico’s voor de staatskas exponentieel door zo’n conversie. Waar leveranciers van gewone kredieten nog redelijk vooraan in de rij staan bij financiële problemen, komen verstrekkers van eeuwigdurende kredieten er doorgaans bekaaid af.
KLM had destijds niet genoeg aan de één miljard euro en vroeg nog eens 300 miljoen euro extra aan eeuwigdurend krediet. Het kabinet was van plan dit bedrag, maar wilde per se niet verdergaan vanwege Europese concurrentieregels. Verwacht en gehoopt werd dat de 1,3 miljard euro voldoende zou zijn zodat KLM niet opnieuw hoefde aan te kloppen voor versterking van het eigen vermogen. Uiteindelijk heeft de vliegfirma het verzoek dus ingetrokken, aldus de bron dichtbij de KLM-directie.
Klimaat- en milieuproblemen
Bij de hoogte van het eeuwigdurende krediet hield het kabinet ook rekening met de problematiek rond Schiphol op het terrein van onder meer CO2, stikstof, geluidsoverlast en woningbouw. Minister Kaag stelt heel duidelijk in haar correspondentie dat ook om deze reden geen sprake kon zijn van al te ruime staatssteun (sic). Immers moet KLM een grote bijdrage leveren aan het oplossen van deze problemen en kan dit leiden tot een kleiner verdienvermogen waarmee terugbetaling onzeker wordt.
Inmiddels is duidelijk geworden uit rapportages van staatsagent dr Jeroen Kremers dat KLM de afspraken rond de staatssteun eenzijdig niet is nagekomen. Minister Kaag heeft nu twee advocatenkantoren – onder wie landsadvocaat PelsRijcken – ingeschakeld om de juridische mogelijkheden te onderzoeken om KLM aan te pakken.
Dit onderzoek vergt meer tijd dan verwacht, zo staat in een bijgevoegde beslisnota te lezen. Resultaten van de juridische verkenning zullen daarom pas na het zomerreces bekend worden gemaakt.
Sla dit artikel op in uw favorieten
Josje
Ik zou ook graag willen weten welke Kamerleden in het geheim akkoord zijn gegaan met deze slimmigheidjes om KLM te redden op kosten van de belastingbetaler. Er is nu een situatie gecrëeerd waarbij de belangen van de luchtvaart en die van de staatskas nauw verstrengeld zijn. Deze ‘kwakkelende vliegfirma’ mag dan blijkbaar met een eeuwigdurende lening eeuwigdurend over onze daken blijven bulderen en onze gezondheid verzieken? Te zot voor woorden. Al die politici die zogenaamd slim zijn hebben meegeholpen een enorm probleem te creëren. Zelf nadenken, keuzes maken, onderscheidingsvermogen hebben, ergens voor staan. Ook als dat enige weerstand kost. Daarvoor ga je in de politiek. Dacht ik.
ad
Wat is het verschil tussen krediet en lening? Ik denk dat het er niet is.
Gerommel en complotten zien we, zoals voortdurend in de relaties tussen onze? overheid en de vliegsector. What’s new? inderdaad.
Frank
Wie heeft dit allemaal uitgezocht?
De namen/organisatie mag best een paar keer in het artikel genoemd worden.
De regering MOET dus KLM wel koste wat kost overeind houden anders gaan ze voor een miljard het schip in!
SchipholWatch
Het opgenomen deel van dat miljard is al terugbetaald. Nu nog de achterstallige loonbelasting. Ook een lening van zo’n miljard euro.
R
In feite is dit ook weer gewoon fossiele subsidie.
Stop daarmee.
Als de fossiele bedrijfstakken niet zelf hun broek kunnen ophouden, staan ze met de billen bloot.
Naar commercieel fossiele bedrijfstakken moet geen belasting geld gaan.
Laat dat vervuilende en overlast veroorzakende klm maar ploffen. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.
Jonathan de B
Minister Hoekstra. Corpsballen lucht hangt er merkbaar omheen. Verbaast me niets dat hij zijn corps vrienden stiekum steunt.
Paul
Des te meer bewijs dat Den Haag de luchtvaartexpansie niet zal afremmen .
De financiële gevolgen zijn dan te groot bij faillissement van de KLM .
Mikkie
Dus we betalen zwaar mee aan een bedrijf dat ons ‘S morgens uit ons bed vliegt en de hele dag herrie en vervuiling bezorgt. Om niet te spreken over de nachtvluchten. Te walgelijk voor woorden!
Roland
Hallo, even wakker worden!
De belastingbetaler draait al tientallen jaren op voor alle financiële voordelen voor de vliegindustrie zoals belastingvrije brandstof, ALLE MILIEUVERVUILING EN ALLE GEVOLGEN ERVAN , so: WHAT’S NEW?