Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Milieuvervuiling

Brandweer spoot PFAS-resten over velden, gebouwen en landingsbanen

brandweer

De brandweer van Schiphol aan het oefenen op een oud vliegtuig (foto: Schiphol)

4.8
(123)

De brandweer van Schiphol blijkt een belangrijke rol te hebben gespeeld in de grootschalige vervuiling met nauwelijks afbreekbare en veelal zeer giftige PFAS-verbindingen op en rond het vliegveld.

Deel op XDeel op Linkedin

Dit blijkt uit een interview met de luchthavenbrandweer dat is opgenomen in een bodemonderzoek door ingenieursbureau Terrascan uit januari 2020 in opdracht van Schiphol. Het onderzoek vonden we terug in de archieven van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Dat is de dienst die Schiphol controleert op de omgang met bodem en grondwater.

Terrascan vermeldt in het rapport dat op de datum van het bewuste interview in november 2018 op Schiphol nog steeds gebruik wordt gemaakt van PFAS-houdend blusschuim, maar dat grootschalige brandweeroefeningen sinds 2001 vrijwel uitsluitend met water gebeuren. Voor kleinere trainingen wordt nog wel met het schuim gewerkt.

Grootschalige oefeningen met het giftige schuim gebeuren tegenwoordig in het Verenigd Koninkrijk, zo meldt het rapport. Daarvoor worden de eigen blus-trucks (‘crashtenders’) meegenomen naar de andere kant van het Kanaal. “Daarbij blijven restanten schuim in de tanks en leidingen achter.”

Leegspuiten over velden en gebouwen
Vervolgens worden op Schiphol de crashtenders “regelmatig leeggespoten over de omliggende velden”. Daarnaast worden ze ‘s zomers gebruikt “voor beregening van velden verspreid over de gehele luchthaven en voor het nat en koel houden van daken van gebouwen en de landingsbanen.”

“Daarbij kunnen de in de crashtenders aanwezige restanten van het fluorhoudende schuim in de bodem terecht zijn gekomen”, aldus het rapport.

Het sproeien over gebouwen en startbanen ter verkoeling verklaart voor een deel waarom deze verontreiniging zo veel voorkomt op Schiphol. De vraag is of werknemers in de gebouwen geen onaanvaardbare gezondheidsrisico’s hebben gelopen. Slechts heel weinig PFOS is nodig om mensen doodziek te maken.

Zwanenburgbaan
Het bewuste interview is opgenomen in een bodemrapport over de omgeving van brandweerpost Sloten. Deze ligt in het noordwestelijke deel van Schiphol, pal naast de Zwanenburgbaan.

Daar is de luchthaven op dit moment druk met groot onderhoud en wordt de landingsbaan gerenoveerd. SchipholWatch heeft bezwaar ingediend tegen de daarvoor afgegeven bodembeschikking, onder meer vanwege de aangetroffen PFAS-vervuiling. Op donderdag 9 maart is hierover een openbare hoorzitting op het Provinciehuis van Noord-Holland in Haarlem.

De brandweer geeft in het interview aan dat vanaf 2001 voor oefeningen met blusschuim naar Engeland is uitgeweken. Tot dat moment vonden de trainingen gewoon op Schiphol plaats. Daarbij blijken grote hoeveelheden PFAS in de bodem terecht te zijn gekomen, getuige de ernstige verontreinigingen die daar regelmatig worden aangetroffen. Via het grondwater kan het spul ook tot het oppervlaktewater zijn doorgedrongen waarmee het verspreidingsgebied nog groter wordt.

Terwijl sinds 2001 kennelijk in Engeland werd geoefend met PFAS-schuim, werd dit gevaarlijke goedje minstens tot eind 2018 bij de reguliere bluswerkzaamheden gebruikt, zo blijkt klip en klaar uit het interview.

In 2020 pas over op ander blusschuim
Nader onderzoek naar het gebruik van PFAS-schuim leert dat Schiphol pas in 2020 is overgestapt naar ander blusschuim. Daarvoor was het onder meer nodig om nieuwe crashtenders aan te schaffen. Die werden in 2020 geleverd, waarbij onduidelijk is of alle oude machines vervangen zijn.

PFOS is op veel verschillende locaties binnen Schiphol aangetroffen. Verdachte gebieden zijn volgens het Terrascan-rapport onder meer de brandweerkazerne, de oefenterreinen van de brandweerkorpsen van Schiphol en Amsterdam en de velden langs de Buitenveldertbaan.

“Ook buiten deze verdachte gebieden zijn sterke en lichte verontreinigingen met PFAS in de grond en het grondwater aangetoond, zoals langs de Sloterweg en op het terrein van het OT-gebouw.” In dat gebouw staan de sneeuwschuivers geparkeerd en bevindt zich in wasstraat.

Afkomst onbekend
Voor die vervuilingen weet Terrascan niet zo gauw een oorzaak aan te geven. Mogelijk zijn die het gevolg van grondwerkzaamheden of de opslag van verontreinigd slib uit de sloten op het terrein.

Op Schiphol is sprake van grootschalige vervuiling met het nauwelijks afbreekbare PFAS, zo blijkt uit tientallen bodemrapporten. Een deel van die vervuiling is veroorzaakt door een groot incident met het gif in een KLM-loods in 2008.

PFOS is niet alleen nauwelijks afbreekbaar, maar ook zeer giftig. Het spul heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid van mens en dier bij een concentratie van slechts 0,6 nanogram per kilogram lichaamsgewicht. Tachtig procent van de vissen sterft bij een concentratie van 10 nanogram per liter water, zo meldt gezondheidsinstituut RIVM.

Rond de brandweerkazerne zijn concentraties in de bodem gevonden van 16 microgram per kilogram grond. Dat is 16.000 nanogram per kilogram, veel hoger dan is toegestaan. Tot op heden wordt die grond niet gesaneerd, maar deels hergebruikt of opgeslagen op het Schiphol-terrein en deels uitgereden naar buurgemeenten om te worden gebruikt in bij voorbeeld projecten met een groot maatschappelijk nut – zoals natuurparken.

Vorige week kwam een internationaal collectief van onderzoeksjournalisten naar buiten met een verhaal over de verspreiding van PFOS-vervuilingen over Europa.

Onder meer de Franse krant Le Monde schreef er een uitgebreid artikel over met daarbij een interactieve kaart. Uit de kaart blijkt overduidelijk dat de PFOS-problematiek op Schiphol groot is en dat de verontreinigingen inmiddels zijn uitgelekt over een groot deel van de regio. Dit bevestigt de eerdere ontdekking van natuurbeschermer Johan Vollenbroek die in 2021 aan de bel trok vanwege dit milieugevaar.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.8 / 5. Aantal stemmen: 123

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. DB

    Zembla meldt niet verder te kunnen met onderzoek en publicatie/uitzending verspreiding PFAS- Schipholgond, omdat ze twijfels hebben omtrent hun bronnen, waaronder Schipholwatch vrachtbrieven van besmette Schipholgrond stortingen in Koudekerk/Alphen aan den Rijn en Woubrugge/Kaag en Braassem, waarbij de omgevingsdiensten Zuid-Holland Midden, Zuid-Holland West en Hoogheemraadschap betrokken zijn. Lokale wethouder meldt dat getrokken (non -PFAS?) monsters OK zouden zijn. Kunt u hier wat meer over vertellen? Waarom gaat BNN/Vara/Zembla nier verder? Hoe zit dat?

  2. Michiel

    Als die oude bluswagens niet kunnen worden omgebouwd naar een ander type blusmiddel, ben ik wel een beetje benieuwd waar de afdankertjes naartoe zijn gegaan. Hopelijk sloop?

    Ik weet dat afdankertjes van Schiphol vroeger werden gedoneerd aan bijvoorbeeld luchthaven Hato op Curaçao. Zou vervelend zijn als ook op andere plekken geblust gaat worden met dit soort middelen en bijbehorende rampzalige gevolgen voor omgeving.

    9
    • Bianca

      Hetzelfde gebeurt met afgekeurde auto’s, bussen, boten, vliegtuigjes en vrachtwagens. Alles wordt doodleuk geëxporteerd naar o.a. Afrika en daar rijden, vliegen, varen (waar water is natuurlijk) ze vrolijk verder, want daar geldt het klimaat niet, stikstof? Wat is dat? Vervuiling, huh?! Wat nou geen diesel? Hoeveel betalen jullie voor een liter? Wát?
      Het Nederlands afschuifsysteem werkt volop.

      12
  3. Hans

    Misschien kun je de brandweer niks kwalijk nemen in deze kwestie. Het onder de pet houden van informatie over deze stoffen die aantoonbaar gezondheidsklachten veroorzaken, is echter misdadig. Schiphol is op de hoogte, evenals de Omgevingsdienst en Gemeente Haarlemmermeer vermoed ik, maar niemand neemt de verantwoordelijkheid. Helaas.

    19
    • Reactie door auteur

      SchipholWatch

      Helemaal mee eens, de brandweer treft geen blaam in deze. Dat leest u ook niet in ons artikel, het gaat ons erom dat Schiphol willens en wetens niets doet aan deze vervuiling. En dat de bevoegde overheden (provincie, gemeente H’meer, Omgevingsdienst) straf wegkijken. Vandaar ook ons bezwaar en de hoorzitting van donderdag a.s.

      16
  4. Rob

    Dat vind meneer Harbers en i&w geen enkel probleem. Wat lopen we toch te zeuren man
    Lijkt wel of die man niks goed doet, oh wacht dat is ook zo

    16

Geef een reactie op Reactie annuleren

Translate