Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Milieuvervuiling

Waar heeft Schiphol 2.500 zwembaden aan PFOS-gifgrond gelaten?

Recreatiegebied Het Groene Schip in Spaarnwoude, aangelegd met gifgrond van Schiphol, onder auspiciën van Staatsbosbeheer (foto: Google Maps)

4.8
(139)

Lezers van SchipholWatch weten inmiddels dat er op grote schaal met gifgrond wordt geschoven op en rond Schiphol. Die grond is vervuild met onder meer ‘forever chemical’ PFOS en zeer schadelijk voor mens en natuur. Waar laat Schiphol al die gifgrond?

Deel op XDeel op Linkedin

In de jaren van 2017 tot 2021 heeft het vliegveld een aantal depots ingericht voor de tijdelijke opslag van met PFOS verontreinigde grond. De grootste is maar liefst 700 meter lang. In dat depot, TTOP5 genoemd, is volgens de boekhouding in de loop der jaren 142.000 kubieke meter vervuilde grond opgeslagen. Dat zijn maar liefst 2500 Olympische zwembaden. Maar nu is het depot leeg.

De grootschalige PFOS-verontreinigingen worden in de aanloop naar 2017 een steeds prangender probleem voor Schiphol. Normen worden aangescherpt en steeds duidelijker blijkt hoe gevaarlijk PFOS eigenlijk is. Eerder werden negatieve effecten van de stof zwaar onderschat.

Tijdelijke opslagplaatsen
Voor Schiphol betekent het dat vervuilde grondpartijen niet zomaar elders kunnen worden gestort. De luchthaven start in 2017 dan ook met de inrichting van een aantal tijdelijke opslagdepots. Vanuit de lucht is dat proces goed te volgen.

TTOP5 nog een grasveld in 2017 (foto via pdok.nl)

De toekomstige opslagplek is op deze foto uit 2017 nog een groen grasveld aan de kop van de Zwanenburgbaan. Hier starten binnenkort de voorbereidingen voor de inrichting van het TTOP5-depot.

Het TTOP5-depot wordt ingericht in 2018 (foto via pdok.nl)

In 2018 start het grondverzet en wordt het terrein ingericht. In de tussentijd is inmiddels een groot parkeerterrein gerealiseerd – Schiphols core business. Het vliegtuig linksonder op de foto geeft een idee van de omvang van de beide terreinen.

2019: het depot is volop in gebruik (foto via pdok.nl)

Een jaar later wordt de foto hierboven gemaakt. Het depot is dan volop in bedrijf en ligt vol met bergen gifgrond.

In 2020 raakt het depot alweer leger (foto via pdok.nl)

In 2020 is Schiphol het depot alweer aan het ontruimen. Aan het lege parkeerterrein te zien, grijpt de corona-pandemie inmiddels om zich heen.

2021: TTOP5 is nagenoeg leeg (foto via pdok.nl)

In 2021 is het terrein grotendeels leeg en zijn er nog steeds geen parkeerders te vinden. Om in 2022 weer te worden ingezaaid en te verdwijnen onder het gras zoals op onderstaande foto te zien is.

2022, gras erover (foto via pdok.nl)

Uit openbaar gemaakte documenten van Schiphol blijkt dat er in de periode van 2019 en 2020 in totaal 142.000 kubieke meter PFOS-gifgrond in het depot is opgeslagen – de eerder genoemde 2500 Olympische zwembaden. Een enorme hoeveelheid, waarmee volgens tal van rapporten uit het archief van Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied niet altijd even netjes is omgesprongen.

Zo vonden we eerder al rapportages met foto’s van kapotgescheurde afdekking en constateerden milieuinspecteurs scheuren in de bodem van het depot waardoor het risico ontstond dat het PFOS weglekte naar het grondwater.

Saneren zoveel mogelijk voorkomen
Schiphol probeert sanering van vervuilde grond zoveel mogelijk te voorkomen, zo blijkt uit tal van milieurapporten die we het afgelopen jaar hebben ingezien. Vaak wordt geprobeerd de verontreiniging als ‘historisch’ te betitelen, waarmee de saneringsplicht wordt ontlopen.

Ook is het usance op het vliegveld om vervuilde grond na werkzaamheden weer terug te storten onder het mom van recycling. Maar het hergebruik van vervuilde grond is in veel gevallen verboden. De enorme hoeveelheden gifgrond in TTOP5 is dan ook geen garantie dat Schiphol nu brandschoon is.

Integendeel: op basis van door ons achterhaalde informatie kunnen we nu al beloven dat dit niet het laatste artikel zal zijn in onze reeks over het PFOS-schandaal van Schiphol.

Extreem hoge concentraties PFOS
Uit de bodemrapporten blijkt dat sommige partijen grond die tijdelijk waren opgeslagen in het TTOP5-depot enorm hoge concentraties PFOS bevatten, tot meer dan 250 microgram per kilogram droge stof. Ter illustratie: het toegestane maximum voor landbouw en natuur is 1,4 microgram per kilogram droge stof en voor wonen en industrie is dat 3 microgram.

Over die normen woedt overigens een felle discussie. Wetenschappers willen dat die veel strenger worden gemaakt, omdat er grote zorgen bestaan over PFAS-stoffen in het drinkwater. PFAS is een familie van giftige stoffen, waartoe ook PFOS behoort.

De omgevingsdienst constateert in 2019 dat Schiphol niet zo netjes omgaat met de gevaarlijke gifgrond. In een mail van 22 oktober constateert de inpecteur dat vanuit TTOP5 grond uitspoelt naar de sloot naast het terrein.

Omgevingsdienst niet blij met lekkend depot

De opslag van gifgrond in TTOP5 was slechts tijdelijk toegestaan. Aan de vergunning zat een maximale termijn van drie jaar vast. Wanneer Schiphol die termijn dreigt te overschrijden, intensiveert de communicatie tussen Omgevingsdienst en het vliegveld.

De dienst voert de druk op, met resultaat, want in juni 2021 stelt de dienst in een inspectierapport vast dat het depot leeg is. Op de foto’s hierboven is dat ook te zien.

Essentiële vraag: waar is dat gif gebleven?
De essentiële vraag is nu: waar is al die gifgrond gebleven? Gezien de aard van het gif en de grote risico’s voor de volksgezondheid en het milieu, is het een vraag die politici in Haarlemmermeer, de Provincie Noord-Holland en in Den Haag ‘s nachts wakker zou moeten houden.

Een klein deel van de vraag waar de gifgrond is beland, kan SchipholWatch beantwoorden op basis van openbaar gemaakte documenten. Uit die stukken blijkt dat er minstens vier (maar mogelijk meer) routes zijn die de partijen grond kunnen hebben gevolgd.

Over de eerste route schreven we eerder al een bericht. Partijen waarvan de PFOS-vervuiling onder de 3 microgram per kilogram blijft worden zoveel mogelijk uitgereden naar buurgemeenten. Deze grond wordt dan gebruikt onder woningbouwprojecten of bij de aanleg van wegen of industrieterreinen.

Naast een voedselbos
Een volgende route van de gifgrond is richting natuurgebied Spaarnwoude. Daar wordt gifgrond tot maximaal 8 microgram per kilogram droge stof gebruikt in het natuurrecreatieproject Het Groene Schip. Dat is een enorme kunstmatige heuvel van 600 meter lang, 200 meter breed en maximaal 30 meter hoog, aangelegd onder auspiciën van Staatsbosbeheer en ironisch genoeg gelegen naast Voedselbos Houtrak.

Bovenop het Groene Schip hebben bezoekers een mooi uitzicht, onder meer over een deel van de Amsterdamse havens en over de rest van het recreatiegebied. Op foto’s is te zien dat op de gifheuvel een wandelpad is aangelegd, zodat het plateau ook toegankelijk is voor moeders met kinderwagens.

De derde route – voor de zwaarst verontreinigde grond – blijkt uit een mailtje van juni 2020: sanering op een locatie in Assendelft, een woonkern van de Gemeente Zaanstad. Het is de minst favoriete route voor Schiphol, omdat sanering van PFOS-grond peperduur is.

Reinigen is peperduur
Het goedje wordt niet voor niets een ‘forever chemical’ genoemd en is slechts zeer moeilijk af te breken onder hoge temperatuur. Zo’n sanering is daarom peperduur en weinig populair bij de Schiphol-directie. Bovendien is pas vrij recent uitgevonden hoe zo’n sanering in zijn werk moet gaan.

Pas op 30 maart van vorig jaar meldt het bedrijf Grondreinigingscombinatie dat het een vergunning heeft gekregen om PFOS-grond te reinigen op de Nauerna-locatie in Assendelft. Dat bedrijf is een joint-venture van Afvalzorg en de bouwbedrijven BAM Infra en Ballast Nedam. Opmerkelijk is dat de combinatie in hetzelfde bericht stelt dat er al 30.000 ton grond gesaneerd is.

Maar er bestaat nog een vierde route voor de gifgrond. Voor de meest vervuilde grond, met meer dan 60 microgram PFOS per kilogram droge stof, kan Schiphol een verklaring aanvragen van ‘niet reinigbaarheid’ bij Bodem+, onderdeel van Rijkswaterstaat en daarmee van het luchtvaartminnende Ministerie van I&W.

Meest vervuilde grond is kwijt
Zo’n verklaring ontslaat de eigenaar van de gifgrond van de saneringsplicht en opent de weg naar definitieve storting elders. SchipholWatch vond voorbeelden waarin zo’n verklaring werd toegekend, maar ook waarin deze werd geweigerd aan Schiphol.

En juist van deze meest vervuilde grond wisten we tot op heden niet te achterhalen waar deze is gebleven. Wat we wel zeker weten is dat deze niet meer in het TTOP5-depot van Schiphol liggen. Dat is immers leeg, zo constateerde de Omgevingsdienst eerder.

Nergens in de officiële stukken of in de opgevraagde documenten is terug te vinden waar dit deel van de gifgrond is gebleven. Terwijl dit juist de meest zorgwekkende vervuiling is, waar het gif in hoge concentraties aangetroffen is, zoals ook blijkt uit bovenstaande tabel.

Politici in actie om gifgrond te achterhalen?
SchipholWatch roept politici uit de gemeenteraad van Haarlemmermeer en van andere gemeenten uit de regio, Statenleden van de Provincie Noord-Holland en Kamerleden in Den Haag op om op zoek te gaan naar deze gifgrond. Waar is deze gebleven en welke schade kan deze opleveren aan mens, dier en natuur?

Het betreft chemicaliën die niet door de natuur kunnen worden afgebroken en die bij doorsijpelen naar grondwater en oppervlaktewater grote sterfte onder vissen en andere dieren kunnen veroorzaken. PFOS vormt een acuut risico voor de gezondheid van mensen.

Het is zaak dat dergelijke partijen grond blijvend in de gaten worden gehouden en dat er periodieke controles plaatsvinden om de risico’s te beperken. Vooral nu RIVM en waterbedrijven zich grote zorgen maken over deze forever chemicals in ons drinkwater.

Gif in ongeboren kind
Als wij volksvertegenwoordiger waren, zouden we willen weten van wethouders, gedeputeerden en minister waar die meest giftige partijen grond terecht zijn gekomen. En hoe voorkomen wordt dat het gif zich verder verspreid en uiteindelijk in de lichamen van burgers en zelfs het ongeboren kind terecht komt.

Weet u meer van deze zaak en wilt u ons helpen de waarheid boven tafel te krijgen? Mail ons dan op [email protected]. Dat kan ook anoniem, via bij voorbeeld een tijdelijk e-mail adres of een (direct) berichtje op sociale media.

Bekijk hier een uitzending van Zembla, waarin Het Groene Schip een ‘verkapte stortplaats’ wordt genoemd.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.8 / 5. Aantal stemmen: 139

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. Manon

    Misschien is het ook verstandig het water in de Langeraarse plassen te controleren op PFOS. Sinds daar een aantal projecten worden gerealiseerd ter verbetering van de waterkwaliteit, is het water nu vooral gifgroen geworden. Aan de ene kant wordt er CO2 neutraal gebaggerd, maar er is ook een eiland gebouwd en de eerste natuurstrook voor vogels is klaar sinds de zomer van 2020. Sinds 20/21 vindt er onverklaarbaar veel vissterfte plaats.

    4
  2. Schone lucht zonder vlieg-tuig

    Goed onderzoek.
    De laatste tijd is het aantal startende zware toestellen enorm toegenomen, we maken ons daar heel erg veel zorgen over wat betreft de milieuvervuiling. De wind is zuid west dus de uitlaat van de starters op de Kaagbaan staat richting Amsterdam/Amstelveen: honderdduizenden inwoners direct in de fall-out. De hoeveelheid gifstoffen die neerslaat is waanzinnig. Ook al wordt deze vervuilde grond ergens gestort, het is niet ‘weg’, het is nooit meer weg, het blijft altijd aanwezig.
    De schrikbarende vergiftiging van het hele land is nog veel verontrustender dan de terreur van de decibellen. Waarom blijven mensen toch steeds stemmen op de rechtse doordrammers bij wie men niets te winnen heeft. We zijn allemaal verliezers. Loosers.
    Ook de fervente rij-fetisjisten met hun giga kleerkasten. Loosers.

    34
  3. Kijk naar de toekomst

    Schiphol Group gaat voor “executie”:

    NIEUWE SCHIPHOLBAAS:

    EXECUTIE VEEL BELANGRIJKER DAN MISSIE & VISIE……

    In een interview laat de nieuwe Schophol CEO (voor 1 jaar dan) weten dat uitvoering – ofwel: executie – veel belangrijker is dan een visie op mobiliteit en leefomgeving.

    Maar wie de Schiphol Group intussen beter heeft leren kennen kan hieruit opmaken dat dit heerschap de permanente inspanningen van Schiphol om een “Holland metropool” na te jagen bewust op de achtergrond houdt. Via een meganetwerk, dat tot in de haarvaten van het openbaar bestuur en samenleving is doorgedrongen, wordt een ongekende vervuiling en aantasting van onze woon- en leefomgeving gerealiseerd waar alleen nog af en toe een rechter een stokje voor probeert te steken. Dat kan en moet anders: de politiek moet uit de struisvogelstand worden geroepen! Zie:

    https://www.change.inc/future-leadership/executie-veel-belangrijker-dan-missie-en-visie-vindt-schiphol-topman-39129

    28
  4. Pieter

    Ik zit net op televisie (1vandaag) te kijken naar een item over de geitenhouderij. Gedoe met vergunningen, uitbreiding van het aantal dieren ondanks dat bekend is dat er zeer veel negatieve gevolgen zijn voor omwonenden.

    Heeft ook te maken met vraag en aanbod: de consument wil geitenkaas eten, dus komt er aanbod. Wat neemt er eerder af, het aanbod van geitenmelk of -kaas of de vraag?

    Ik zie meerdere parallellen met Schiphol, de luchtvaart en het aantal vliegbewegingen.
    Ook hier lijkt het belang van een sector en enkele individuen groter dan dat van de rest.
    De vraag naar vervuilende producten, in dit geval vluchten, moet afnemen. Wat gaat er eerder afnemen, de vraag naar zakenreizen of vliegvakanties of het aanbod?

    Linksom of rechtsom, vraag of aanbod, maakt niet uit. Als iets schadelijk is voor de omgeving, of voor het klimaat, en voor de toekomst, dan moet daar iets aan worden gedaan.

    En dan moet er worden ingegrepen.

    Wanneer gaat volksgezondheid eens prevaleren boven economische motieven? Wanneer gaat de overheid andere afwegingen maken en eens iets doen aan dit soort zaken?

    61

Geef een reactie

Translate