De rekenmodellen van Schiphol voor het bepalen van de geluidsoverlast en slaapverstoring kloppen niet. Er wordt uitgegaan van verouderde inzichten en veranderingen in de rekenmethodes zijn voor niemand meer te volgen.
Dit concludeert het gezaghebbende RIVM in een gisteren gepubliceerd rapport. Door de handelswijze van Schiphol is niet langer vast te stellen of de veranderingen niet leiden tot verslechtering van de situatie voor omwonenden.
Het vliegveld is wettelijk verplicht om bij iedere verandering van het rekenmodel er voor te zorgen dat omwonenden niet nog meer overlast gaan ondervinden. Dat wordt het gelijkwaardigheidscriterium genoemd.
Geen touw aan vast te knopen
RIVM twijfelt er sterk aan of Schiphol wel aan deze voorwaarden voldoet. Er is volgens het instituut voor volksgezondheid voor de meeste mensen geen touw aan vast te knopen.
“De transparantie over de wijzigingen in de berekeningen, de gebruikte gegevens en de modellen moeten worden verbeterd”, zo valt te lezen in het persbericht.
“RIVM adviseert bovendien de komende jaren nieuwe wetenschappelijke inzichten mee te nemen over de gevolgen van vliegtuiggeluid op de gezondheid.”
Voor de gek gehouden
Omwonenden weten al jaren dat zij door de berekeningen van Schiphol voor de gek worden gehouden. In de afgelopen twee decennia is de overlast stelstelmatig gegroeid, hetgeen onder meer resulteerde in een explosieve groei van het aantal klachten en de oprichting van tientallen actiegroepen rond de Nederlandse vliegvelden.
Het wegrekenen van geluid door de vliegvelden wordt ook niet gestaafd door metingen van onafhankelijke bureaus als Geluidconsult. Die tonen aan dat er juist steeds meer herrie wordt gemaakt door de steeds frequenter overkomende vliegtuigen. De zeer geringe geluidswinst van sommige individuele toestellen wordt totaal overschaduwd door de groei van het aantal toestellen in de lucht.
De gelijkwaardigheidscriteria zijn gebaseerd op berekeningen en modellen, zo legt RIVM uit. Het gaat om de berekende hoeveelheid geluid, de aantallen woningen en de relatie tussen blootstelling aan geluid en ernstige hinder en slaapverstoring.
“Bij die berekeningen worden modellen gebruikt. Die zijn de afgelopen jaren meerdere keren veranderd. De wijzigingen en de gevolgen daarvan voor de naleving en handhaving zijn nauwelijks te volgen. Ook werken de modellen niet met de actueelse cijfers, bij voorbeeld van het aantal woningen.”
Verouderde gegevens
Het RIVM omschrijft hier in nette bewoordingen dat Schiphol opzettelijk rekent met verouderde woningbestanden om het aantal zwaarbelaste woningen kunstmatig laag te houden. Huizen die sinds 2005 zijn gebouwd worden niet ‘meegeteld’ in de berekeningen.
Eerder toonde SchipholWatch-auteur ir Bob van Marlen al meerdere malen aan dat bij de overgang naar een nieuw rekenmodel Schiphol zo’n 3 decibel had weggerekend. Zo’n groot verschil met de vorige situatie kan volgens de afspraken zomaar leiden tot een verdubbeling van het vliegverkeer.
Veel meer overlast dan berekend
Het RIVM hekelt in het rapport de beperkte scope van de berekeningen door Schiphol. Ook buiten de nu gehanteerde contour van 48 decibel wonen tal van mensen die overlast ondervinden. Dat zou beter in kaart moeten worden gebracht door het vliegveld.
Verder stelt het instituut slimmigheidjes van de rekenmeesters van Schiphol aan de kaak. Zo wist men het aantal gehinderde woningen kunstmatig omlaag te krijgen door ruim 2000 studentenwoningen in de Amstelveense wijk Uilenstede niet meer in de berekeningen op te nemen. Daardoor kunnen elders weer 2000 woningen ‘gratis’ zwaarbelast worden.
In de conclusies wijst het RIVM specifiek op de mogelijkheid om de ‘geluidsruimte’ van Schiphol te beperken. Dat is in de praktijk alleen mogelijk door het vliegverkeer te krimpen.
Sla dit artikel op in uw favorieten
B. van Marlen
Ik heb onlangs het uitstekende boek van Pieter Omzigt – “Een nieuw sociaal contract” gelezen (Omtzigt, P., 2021. Een nieuw sociaal contract, Prometheus, ISBN 978 90 446 4805 8, 224 p.)
Hierin staan zinnen, die ook voor onze problematiek relevant zijn. In plaats van de genoemde econometrische modellen kunt u ook lezen de rekenmodellen door de overheid met de lucht-vaartsector gepresenteerd omtrent geluidhinder. Ook hier ontbreekt iedere transparantie.
“In Nederland zijn we dus dol op het werken met modellen en vaak varen we er blind op. We be-grijpen steeds minder hoe de modellen werken en dus welke tekortkomingen ze hebben. De fixatie op een modelwerkelijkheid zorgt ervoor, dat de echte werkelijkheid steeds verder uit beeld raakt. Het modelgericht beleid maken zorgt ervoor, dat de regelgeving onnodig complex en onoverzichtelijk wordt. Nergens is dat duidelijker dan in het inkomensbeleid en de koopkrachtplaatjes.” (p. 87)
“De econometrische modellen die voor beleid gebruikt worden, bestaan meestal uit een gestileerde beschrijving van de werkelijkheid in de vorm van een aantal aannames en een aantal vergelijkingen.” (p. 108)
“De gouden standaard in de natuurwetenschappen is dat een experiment reproduceerbaar is. In de context van econometrische modellen houdt dit in dat je modellen openbaar moeten zijn, zodat duidelijk is welke aannames je maakt en welke schattingen je hebt. Op basis daarvan kan er vervol-gens een discussie worden gevoerd over de gebruikte modellen en de gebruikte aannames. Het klinkt misschien verbazingwekkend, maar de overheid en de planbureaus hebben zich op geen enkele wijze gecommitteerd aan zo’n standaard. De modellen zijn vaak openbaar, maar ook regelmatig geheim. En het achterhalen van de aannames kost grote moeite of is onmogelijk. Tegelijkertijd wordt de output van modellen als absolute waarheid gepresenteerd, ook als het model keer op keer gefaald heeft bij voorspellen.” (p. 109)
Als remedie hiertegen: “… modellen worden onafhankelijk van de overheid gemaakt en zijn volledig transparant. Ze worden met andere woorden extern gevalideerd en geverifieerd. Daarnaast is het van belang, dat kritiek op mopdellen in de input op modellen serieus wordt genomen. (p. 114-115)
Opmerkelijk zijn ook de volgende constateringen:
“Anders dan in de meeste andere rechtsstaten kunnen Nederlandse rechters de wetten die zijn aangenomen door ons parlement niet toetsen aan de Nederlandse Grondwet, het deel van het rechts-stelsel waarin onze belangrijkstre fundamentele rechten zijn vastgelegd.” (p. 187)
“Hierdoor kunnen rechten en zeggenschap van burgers sluipenderwijs worden aangetast. Want zodra een wet eenmaal in werking is getreden, is er geen mogelijkheid meer voor de burger om zich bij de rechter te beklagen als hij zich door die wet aangetast voelt in zijn grondwettelijke rechten.” (P. 188).
Op deze manier kan er in de Eerste en Tweede Kamer gestemd worden voor luchtvaartwetten door mensen dicht bij belanghebbenden en die geen enkele notie hebben van wat ze anderen aandoen.
De oplossing is de instelling van een Constitutioneel Hof na wijziging van de Grondwet, aldus Omtzigt. Beslist hard nodig om te voorkomen, dat u en ik als omwonenden nog langer worden gepiepeld, en alweer worden blootgesteld aan nog meer lawaai in de nabije toekomst en ons recht op een normaal en gezond bestaan wordt vertrapt.
Ik heb u er al op gewezen, dat de luchtvaartsector ons heeft beduveld bij de overgang van Ke naar Lden, wat terecht wordt genoemd in dit artikel en nu lijkt te worden bevestigd door het RIVM-rapport. Let wel: het gaat hier om ca. 3 dB(A) Lden wat duizenden vluchten teveel toelaat! Het merkwaardige is echter, dat dit geen storm van verontwaardiging heeft losgemaakt, noch al mijn schrijven op: https://liegenenbedriegen.webnode.be
Onthoud: “Wie stil is krijgt herrie!” Het is nu tijd om een correctie op dit onrecht te eisen bij de kabinetsformatie. Laat u door Rutte cs. niet in de luren leggen.
Adri Verheij
Waar is men mee bezig. Luchtfietserij in z’n zuiverste vorm! Aangepaste rekenmodellen die afgestemd worden op gunstige uitkomsten. Mooier kunnen ze het niet maken. Intussen worden milieuregels genegeerd en kan de luchtvaartlobby z’n gang gaan. Schandalig beleid dat men slechts kan stoppen door her vormen van een sterke tegenmacht.
ReindeR Rustema
Eigenlijk zou je een wet moeten aannemen die ervoor zorgt dat actie verplicht wordt als gezaghebbende delen van de overheid een probleem signaleren. Een soort geïnstitutionaliseerde tegenmacht, als tegenwicht tegen feitenvrije politiek. De tijd is er rijp voor.
M.
De bewoners in de omgeving, vooral zij die onder de vliegroutes wonen, berekenen de decibellen niet, ze horen iedere paar minuten een soort zwaar onweer.
Een paar uur is het nog uit te houden maar als de wind “verkeerd” staat dan is het hel.
Meer dan 12 uur per etmaal continu lawaai is geen uitzondering.
Wij hopen echt op spoedige vermindering van de overlast.
Het is eigenlijk arrogant dat zoveel mensen een behoorlijk woongenot wordt onthouden en dat er geen enkele behoorlijke communicatie is of uitzicht op verbetering.
De overlast is ongevraagd, ongewild en ongemanierd.