Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Milieuvervuiling

Schiphol haalt eigen bericht over PFAS-gifgrond na enkele weken offline

Bluswagen

PFAS werd onder meer gebruikt in het blusschuim van de brandweer op Schiphol (foto: Marcel Langthim via Pixabay)

4.8
(135)

Op 18 september jongstleden publiceerde Schiphol een informatief bericht op de eigen site over de 180.000 ton aan PFAS-gifgrond die nu nog steeds ligt opgeslagen op het vliegveld. Na enkele weken werd het stuk weer verwijderd.

Deel op XDeel op Linkedin

De reden voor het verwijderen is onbekend, maar het heeft er alle schijn van dat Schiphol zich inmiddels aan het indekken is tegen toekomstige claims. De juridische perikelen en het strafrechtelijke onderzoek rond Chemours hebben het staatsbedrijf ongetwijfeld aan het denken gezet.

Chemours werd op 27 september – ruim een week na publicatie van Schiphols verdwenen bericht – verantwoordelijk gesteld voor de schade die het aanrichtte met PFAS-vervuiling.

Op en rond Schiphol worden vrijwel dagelijks grote hoeveelheden vergiftigde grond gevonden. Er kan bij wijze van spreken geen peilbuis in de grond worden gestoken, of het nauwelijks afbreekbare gif komt naar boven en dan met name één van de gevaarlijkste varianten, PFOS.

De Franse krant Le Monde bracht alle geconstateerde PFAS-vervuilingen in Europa in kaart. Inzoomend op Schiphol blijkt het daar vol met vuurrode, donkerbruine en zelfs zwarte stippen te staan, in volgorde van ernst van de verontreinigingen. Er worden op en rond het vliegveld concentraties gemeten die vele malen uitstijgen boven die rond Chemours.

Een plek op Schiphol met meer dan 100 microgram PFAS per kilogram grond, 30 keer boven de norm (illustratie: Le Monde, klik voor een grotere afbeelding)

Omgevingsdienst bagatelliseert
De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied bagatelliseert die rode vlek rond Schiphol door te stellen dat die stippen slechts metingen voorstellen en dat de hoge dichtheid van stippen rond Schiphol niet betekent dat er daar meer PFAS in de grond zit.

Fragment uit een mail van de omgevingsdienst, in bezit van SchipholWatch

Vraag blijft dan wel waarom er juist rond Schiphol zoveel moet worden gemeten. In andere delen van Nederland, zelfs rond de beruchte Chemours-fabriek in Dordrecht, zijn er veel minder rode stippen zichtbaar en zijn de gevonden concentraties bovendien veel lager. Van Schiphol is bekend dat er in 2008 duizenden liters PFAS-concentraat is weggestroomd na een bedrijfsongeval in een KLM-loods. Dat werd destijds gekwalificeerd als een milieu-incident klasse 3, waarbij klasse 4 staat voor een nucleaire ramp.

Eindeloze rij vrachtwagens
Terug naar het bericht waarin Schiphol meldt nog steeds met 180.000 ton PFAS-grond in zijn maag te zitten, zelfs nadat in het verleden al grote hoeveelheden uitgereden zijn naar andere stortplaatsen in de regio. Om een beeld te krijgen van die hoeveelheid: dat gaat om zo’n 7.500 volle vrachtwagens gifgrond, een rij die bumper aan bumper geparkeerd van Schiphol tot Eindhoven reikt.

“Na twee jaar onderzoek en testen denken we de oplossing te hebben gevonden”, zo meldt het staatsbedrijf trots. De oplossing ligt in een wasinstallatie die de gifgrond volgens eigen zeggen voor 80 procent reinigt. Over blijft 20 procent zwaar verontreinigd slib. Dat wil Schiphol kwijtraken door er stenen van te bakken.

Die oplossing is bedacht door een net afgestudeerde creatief designer zonder opleiding in bodemverontreiniging of chemie. In het bakproces moeten de hoge temperaturen ervoor zorgen dat het PFAS afbreekt en daarmee onschadelijk wordt.

Wetenschapper is er allerminst gerust op
Chemisch onderzoeker Chiel Jonker, wél gespecialiseerd in PFAS, zei daar eerder deze week over in het Haarlems Dagblad dat hij bezorgd is of dit wel gaat werken. “Tot nu toe blijkt dat het verwijderen van PFAS maar gedeeltelijk te lukken en blijven we de vervuiling in een andere vorm rondpompen.”

Hij geeft bovendien aan dat het proces van Schiphol vooral werkt met zanderige gifgrond en dat het nog maar de vraag is of dat ook het geval is bij de kleiïge grond rond Schiphol. Ook plaatst hij vraagtekens bij de gekozen baktemperatuur – die moet volgens hem hoger zijn om PFAS af te breken. De gebruikte filters zijn volgens Jonker niet geschikt voor het afvangen van alle PFAS-stoffen, bepaalde stoffen glippen er doorheen.

Schiphol stapt volgens hem ook al te makkelijk heen over de problemen bij het hergebruik van die filters. “Wat Schiphol daarover stelt, verbaast mij zeer. Het regenereren van koolstoffilters is een grote uitdaging als het gaat om PFAS. Om de PFAS af te breken, moet je verhitten tot 1100 tot 1400 graden en dan blijft er weinig over van de koolstof.”is inmiddels uitgesteld

Ook in coatings
Schiphol meldt in het verwijderde bericht dat PFAS sinds de jaren ’60 op grote schaal zijn gebruikt, in onder meer het blusschuim en in vuilafstotende coatings op vliegtuigen. Er bestaan ook aanwijzingen dat de stoffen zijn toegepast in middelen om vliegtuigen ijsvrij te houden en in hydraulische olie voor de besturing van vliegtuigen.

“PFAS zit in de grond op heel veel plaatsen in Nederland. Ook op Schiphol”, vertellen de spindokters van het vliegveld. Maar volgens de kaart van Le Monde zit het op en rond het vliegveld in ongekende hoeveelheden in de grond en soms met extreem hoge concentraties, zoals rond de oefenplaats van de brandweer.

Ook grote delen van het Amsterdamse Bos zijn verontreinigd, de oevers van de Ringvaart, het complete tracé van de N201 waarvoor kennelijk Schipholgrond is gebruikt en op en rond de Grote Poel, vlakbij het gemeentehuis van Amstelveen. Tot in Nieuw-Vennep, Hoofddorp, Aalsmeer en Badhoevedorp zijn metingen gedaan die aantonen dat het PFAS er in gevaarlijk hoge concentraties in de grond zit.

Geen milieu-effectrapportage
De wasinstallatie die Schiphol heeft gekocht wordt binnenkort opgebouwd, overigens zonder een voorafgaande milieu-effectrapportage. Die is volgens de Gemeente Haarlemmermeer en Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied overbodig, terwijl geraadpleegde deskundigen van mening zijn dat zo’n rapportage niet onverstandig zou zijn.

Schiphol stelt het proces twee jaar lang getest te hebben, maar slechts op één andere plek in de wereld is zo’n installatie op enige schaal ingezet – in Australië. Alle andere installaties waren op laboratoriumschaal.

Vanaf het najaar van 2024 moet de installatie naast de Zwanenburgbaan komen te staan, op één van de tijdelijke opslagplaatsen voor gifgrond die Schiphol rijk is. In drie jaar tijd moeten daar dan de 7.500 vrachtwagens PFAS-klei worden gereinigd. Over blijft 20 procent ofwel 1.500 vrachtwagens aan zwaar verontreinigd slib.

Volgens eigen zeggen is een eerste test met het bakken van een klein aantal stenen geslaagd. Het bureau Terrascan, huisleverancier van bodemonderzoeken aan Schiphol, heeft geen PFAS meer aangetroffen in de bouwstenen, zo meldt het inmiddels verborgen bericht.

Extra onderzoek nodig
Een tweede test op grotere schaal is uitgevoerd door TCKI, een onderzoeksinstituut voor bouwmaterialen. Daar is ook gekeken of de PFAS-verbindingen niet alsnog via de schoorsteen van de ovens verdwijnen. Op één na zouden alle verbindingen verdwijnen, Schiphol hoopt ook die laatste stof nog kwijt te kunnen raken bij een volgende test.

Schiphol gaat in het verdwenen bericht niet in op de kritiek van chemicus Jonker over het schoonmaken en regenereren van de koolstoffilters die de pfas in eerste instantie uit de kleigrond moeten wassen. Dat is een belangrijk aspect, omdat juist in deze filters veel pfas terechtkomt.

GroenLinks in Haarlemmermeer is bezorgd over de milieu- en gezondheidsgevolgen van de nieuw te bouwen wasinstallatie en stelde maanden geleden al vragen aan het college. Daarop kwamen ronduit onbevredigende en ontwijkende antwoorden. Fractieleider Peter Boerman stelde daarom vervolgvragen. Beantwoording daarvan laat nog op zich wachten.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.8 / 5. Aantal stemmen: 135

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. Mel

    staat het verwijderde stuk nog ergens? helaas werkt de google-cache niet. Ook de Wayback Machine heeft de pagina niet opgeslagen :/

  2. ad

    Bourree: “De natuur slaat vanzelf een keer keihard terug! En dat duurt niet heel lang meer”. Het klopt dat de natuur slaat, maar.. niet terug.
    De natuur slaat niet de veroorzakers van ellende maar onschuldige levens, De veroorzakers wachten op het pak slaag van anderen, plaatsvervangers van de natuur.

    8
  3. Geert

    De regering staat dus toe (heeft dus toegestaan) dat Pfas-chemicaliën de grond met grondwater en evt.drinkwater verontreinigen en houden vermoedelijk ook informatie achter,waardoor dus volgens Le Monde de hele Haarlemmermeer en ook daarbuiten vervuild is met een (zekere) kans op levensbedreigende ziekten voor een paar honderdduizend bewoners.
    Op 28 juli vorig jaar heeft de Algemene Vergadering van de VN een resolutie aangenomen,hierin wordt het recht op een schoon en duurzaam milieu als een mensenrecht erkend.
    Deze resolutie stelt ook dat lucht,water en bodemverontreiniging daar afbreuk aan doen.Wij kunnen dus een schoon milieu,bodem en water enz. eisen van de overheid.En dat is waarom Chemours aangeklaagd wordt.
    En dit is er ook al jaren gaande met Schiphol ,een duikende en verdraaiende overheid.

    22
  4. Bourree

    Gemeente Haarlemmermeer: Omdat het Rijk een ‘Handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie’ heeft vastgesteld, dat voldoende mogelijkheden biedt voor hergebruik van grond, trekken wij onze beleidsregel PFAS in en vervangen wij deze door het landelijke kader. Door ons te conformeren aan deze landelijk uniforme regelgeving bevorderen wij circulair grondgebruik en worden administratieve lasten verminderd.

    Herkenbaar? KLM? Schiphol? Normen worden aangepast wanneer deze in de praktijk worden overschreden. Teveel lawaai in de woonwijken? Geen zorg….wij passen de geluidsnorm gewoon aan….en kunnen weer jarenlang ongestoord ons gang gaan ten koste van de omwonenden. Teveel uitstoot? Wij passen de normen aan tot 900 meter. Dat is wel zo gemakkelijk en hiermee worden wij ongeveer het schoonste bedrijf van Nederland. Wij zijn zo handig dat niemand ons iets kan doen.

    Als Schiphol niet verantwoordelijk is voor het verspreiden van giftige grond en er geen sprake is van overschrijdingvan de verontreiniging, waarom komt er dan een experimentele wasinstallatie? Wat er niet is, niet bestaat, hoeft toch ook niet te worden schoongemaakt?

    De inspectie voor de leefomgeving zou zichzelf eens achter de oren moeten krabbelen. ( lees: vreselijk moeten schamen) Wie zijn jullie nu aan het beschermen door je te verschuilen achter onbegrijpelijke regeltjes met als resultaat dat alleen de omwonenden en hun leefomgeving zwaar gedupeerd worden. De onbegrijpelijk opgestelde normen worden in de ogen van de inspectie niet overschreden, maar DE FATSOENSNORMEN overal en elke minuut van de dag.

    Een goede buur zijn of verantwoord ondernemen, is niet aan het arrogante en zielige Schiphol besteed. De politiek maakt het allemaal mogelijk en laat honderdenduizenden burgers aan hun lot over. Niemand ziet ze. Niemand hoort ze of….niemand wil ze zien….niemand wil ze horen. De onvrede groeit harder dan de KLM hebben kan. Maja…Wie niet wil luisteren….
    De natuur slaat vanzelf een keer keihard terug! En dat duurt niet heel lang meer.

    31
  5. Bas

    Met zoveel PFAS vervuiling begin ik sterk het vermoeden te krijgen dat de luchtvaartsector nog eens verantwoordelijk kan zijn voor een gigantische voedsel probleem in de toekomst. De landbouwgrond de verre omtrek wordt ongeschikt voor consumptie.
    Ook vervuilt Schiphol via o.a. het Noordzeekanaal de Noodzee
    .

    34
  6. Rob

    Ik heb er wel vertrouwen in, de luchtvaart doet nl alles volgens de regels. Wel de eigen verzonnen regels helaas.
    Vliegen is bedriegen

    30

Geef een reactie

Translate