Burgers voor een gezonde leefomgeving en dus voor krimp van Schiphol

Milieuvervuiling

Schiphol maakt haast met nieuwe terminal om strengere regels te omzeilen

afgraving

foto: Shane McLendon via Unsplash

4.8
(158)

Recentelijk maakte tot grote verbazing van velen Schiphol bekend dat het doorgaat met de bouw van een nieuwe terminal, ondanks de door minister Mark Harbers aangekondigde krimp. Plotseling is er haast, vooral vanwege de komst van strengere normen voor de PFOS-vervuiling onder die terminal.

Deel op XDeel op Linkedin

Ook de komst van de nieuwe Omgevingswet lijkt een rol te spelen in de plotselinge voortvarendheid. Die wet kent immers een strengere zorgplicht voor overheden én bedrijven, waardoor het moeilijker wordt om nieuwe risico’s te introduceren voor bij voorbeeld de gezondheid van omwonenden.

Medio februari verkondigde operationeel directeur Hanne Buis nog dat zij de bouw van de terminal in de pauzestand had gezet in verband met de corona-perikelen. Nu blijkt dat zij al een jaar eerder de eerste vergunningen verkreeg voor de terminal.

Wat is het geval? De grond waarop de nieuwe terminal moet verrijzen, is zwaar vergiftigd, onder meer met de gevaarlijke en moeilijk afbreekbare ‘forever chemical’ PFOS. Dat bleek al in 2017 na een uitgebreid bodemonderzoek waaruit de conclusie voortkwam dat het ging om een ‘ernstige verontreiniging’.

Stilte voor de storm
Vervolgens blijven Schiphol, de Gemeente Haarlemmermeer én de Omgevingsdienst even stil en wordt gewacht op soepeler normen voor PFOS-vervuiling. Voor deze versoepeling pleit Schiphol dan al geruime tijd bij de Provincie Noord-Holland.

Op 21 november 2019 wordt de veel te ruime norm van kracht. Op precies dat moment dient Schiphol een correctieblad in, waarmee de grond op basis van de provincie-norm niet meer ernstig verontreinigd heet te zijn.

Het correctieblad komt geen dag te vroeg, want al acht dagen later, op 29 november, worden de veel strengere RIVM-normen voor het eerst landelijk vastgelegd in een ‘tijdelijk handelingskader’. Het Rijk verlaagt op dat moment de norm met een factor honderd – PFOS blijkt veel giftiger te zijn dan de provincie had bepaald.

Schiphol wil niet saneren
Maar dat is nog niet genoeg voor Schiphol. Het vliegveld wil af van de wettelijk verplichte en peperdure sanering van de gifgrond. Daarvoor wordt op 6 mei 2020 een wijziging ingediend op het saneringsplan bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.

Die wijziging lijkt al lang vantevoren voorgekookt, want de dienst keurt de belangrijke (en gevaarlijke) wijziging binnen drie werkdagen (!) goed.

Razendsnelle goedkeuring door de omgevingsdienst van het gewijzigde saneringsplan

De instemming is niet minder dan pikant, want op dat moment was er landelijk allang weer sprake van de veel strengere normering. Schiphol en de omgevingsdienst hadden deze moeten aanhouden, maar zo snel als Schiphol erbij was met een correctie in de acht dagen dat de soepeler norm gold, zo oorverdovend stil blijft het na het aanscherpen van de richtlijn.

Geen klein bier
Het gaat hier niet bepaald om klein bier. Voor de nieuwe terminal moeten honderdduizenden vrachtwagens grond worden afgegraven. Metingen tonen aan dat deze ter plekke concentraties PFOS gevat van 8 tot maar liefst 100 microgram per kilogram. Dit zijn vrijwel nooit eerder vertoonde waarden, het gaat om een zeer ernstige vorm van milieuvervuiling.

Schrikbarend hoge concentraties van de gifstof PFOS

Zoals in bovenstaande screenshot te lezen is, haalt Schiphol nog een andere truc uit om een peperdure sanering te ontlopen. De directie doet het voorkomen alsof zij de bron van de vervuiling niet kent om deze te kunnen bestempelen als een “historische verontreiniging”, van vóór 1987.

Dergelijke vervuilingen hoeven volgens de regels niet te worden gesaneerd. Het loont dus om zich van de domme te houden over de oorzaken van de vervuiling.

Vrijstelling voor gebruik PFOS
De toepassing van PFOS is inmiddels grotendeels verboden. Tot op de dag van vandaag wordt het echter grootschalig gebruikt in de vliegindustrie: het kwam voor in blusschuim en antivriesmiddelen en komt voor in hydraulische vloeistoffen van vliegtuigen. Voor deze laatste toepassing heeft de luchtvaartsector zelfs heden ten dage nog een vrijstelling. Het is dan ook zeer aannemelijk dat de vervuiling niet als ‘historisch’ bestempeld had mogen worden.

PFOS is een zeer giftige substantie en één van de stoffen die vallen onder de verzamelnaam PFAS. Het RIVM rapporteerde eerder dat het spul bij een concentratie van 0,01 microgram PFOS per liter water 80 procent van de vissen sterft. Vergelijk dat met de concentraties zoals die op Schiphol zijn gevonden: die zijn tot 10.000 keer hoger.

Milieuramp in wording
Het afvoeren en dumpen van de zwaar vergiftigde Schiphol-grond is een milieuramp in wording. De Provincie Noord-Holland – die van de soepele normen – heeft op basis van de eigen achterhaalde richtlijn op 10 augustus jongstleden akkoord gegeven op het ontlopen van de saneringsplicht.

Op dit moment is er veel aandacht in de politiek voor PFAS-vervuiling, onder meer voor de problemen die chemiereuzen 3M en Chemours veroorzaken in en rond de Schelde. Afgelopen week werden er nog Kamervragen gesteld over de consequenties van de nieuwe, strengere normen voor bestaande verontreinigingen.

De Kamer mag zich realiseren dat Schiphol wat dit betreft een tikkende tijdbom is. Het vliegveld, gesteund door de provincie, de gemeente en de wegkijkende omgevingsdienst, maakt zich op om enorme hoeveelheden van de zwaar vergiftigde grond elders te dumpen. Bestemming onbekend, maar met niet te onderschatten gezondheidsrisico’s tot gevolg.

In 2019 draaide de film Dark Waters in de bioscopen, over een vergelijkbare situatie in de Verenigde Staten. De waargebeurde film gaat over het gevecht van de lokale bevolking tegen een vervuiling met dodelijke gifstoffen door chemiereus DuPont. Het drama is één-op-één vergelijkbaar met de situatie op en rond Schiphol.

Interessant bericht? Overweeg aub een donatie via iDeal.

Wat vindt u van dit artikel?

Klik op een ster om het stuk te waarderen

Gemiddeld 4.8 / 5. Aantal stemmen: 158

Nog geen stemmen. Geef als eerste uw mening!

FavoriteLoadingSla dit artikel op in uw favorieten
  1. Ad

    Onze aarde, onze lucht, ons water, is dat hele milieu niet verworden tot het vuilnisvat van de parasiet die we mens noemen? Onder leiding van vele opperparasieten in het grote piramidespel en ook op Schiphol?

    6
  2. Ciska Rijswijk

    Sprakeloos. Welk bedrijf gaat hier bouwen? Kunnen hier iets mee.?Hoeveel risico gaan de werknemers van het bouwbedrijf lopen?

    4
  3. Haes

    De bestuurlijke maffia rond schiphol vol in beeld. Waarom leidt dit niet tot een rechtszaak?

    21
  4. Langs de lijn

    VASTGOEDBEDRIJF SCHIPHOL DRAAFT MAAR DOOR………………….

    Naast het hier beschreven schandaal dat door de voorzitter van de BRS – “Bestuurlijk Overleg Schiphol” – de PvdA gedeputeerde Jeroen Olthof wordt vergoelijkt zonder enige kritiek van de 4 Provincies en tientallen gemeenten die er bij zijn betrokken, maakt de Royal Schiphol Group het ook elders erg bont.

    Prioriteit bij de nieuwe Omgevingswet heeft het voorkomen van de “verdozing van landschap” door distributiecentra en bedrijfshallen. Laat nu in een van de gebieden – n.l. de Lutkemeerpolder – waar eindelijk een gezondere vorm van agricultuur werd ontwikkeld – door SADC ofwel het ontwikkelbedrijf van Schiphol regelrecht worden aangestuurd op zo’n verdozing en vernietiging van resterend ruraal gebied!

    Ooit was er een “Operatie schoon schip” na de affaire rond VVD gedeputeerde Hooijmajers’, waarbij SADC (NB!) uit burelen in het Provinciehuis werd verdreven en een toontje lager zou gaan zingen. Maar halverwege werd deze helaas stopgezet om de Schiphol Group weer vrij baan te geven.

    En de – ook bij het TATA dossier intussen beruchte – Jeroen Olthof werkt nu weer volledig mee aan de realisatie van Schiphol’s “Holland Metropool” en het volplempen van ruraal gebied met industiele complexen en wat dies meer zij.

    Is er nu op dit gebied alleen maar kommer en kwel te melden? Positief is wel dat het FD is begonnen met een driedelige serie artikelen met een verfrissend motto:

    “Singapore aan de Noordzee, willen wij dat wel?”

    13

Geef een reactie

Translate