Het ministerie van Infrastructuur (I&W) wist al in 2014 dat Schiphol een natuurvergunning nodig had voor de stikstofuitstoot. Toen Johan Vollenbroek vijf jaar later aan de bel trok, speelde voormalig minster Cora van Nieuwenhuizen de vermoorde onschuld. Inmiddels is acht jaar verstreken zonder enige vorm van handhaving.
Al die tijd werd actief gepoogd de missende, maar wettelijk verplichte ‘stikstofvergunning’ verborgen te houden. De burgerorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) was er uiteindelijk voor nodig om de misstand boven water te krijgen.
Dit blijkt uit een ‘achtergrondnotitie proportionaliteit‘ die huidig minister Mark Harbers afgelopen vrijdag naar de Tweede Kamer stuurde als bijlage van zijn brief waarin het besluit wordt bekendgemaakt dat Schiphol 60.000 vliegbewegingen moet inleveren.
Onder hoofdstuk drie staat daarin te lezen dat in 2014 is gestart met het uitwerken van het nieuwe luchthavenverkeersbesluit voor Schiphol en dat toen geprobeerd werd de op één na grootste stikstofuitstoter van ons land te laten wegkomen met een zogenaamde PAS-melding.
Poging Schiphol in PAS onder te brengen
Meldingen in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof, inmiddels illegaal verklaard door de rechter, waren juist bedoeld om kleine uitstoters als boerenbedrijven op een makkelijke manier te helpen aan stikstofrechten. Desondanks probeerde I&W een van de grootste vervuilers van ons land daarin onder te brengen.
Het lukte I&W zo om Schiphol vijf jaar langer uit de wind te houden. Totdat MOB begin 2019 een handhavingsverzoek indiende om Schiphol aan de Wet natuurbescherming te houden en bij gebrek aan een vergunning het vliegveld stil te leggen.
Lachen is vergaan
In eerste instantie reageerde de directie van Schiphol daar lacherig op. Het vliegveld bestond al meer dan 100 jaar en zou zo’n vergunning helemaal niet nodig hebben, zo heette het. Maar stiekem waren ze toen dus al vijf jaar bezig geweest met de PAS-melding. Het lachen verging de vliegveldmanagers al snel toen het verantwoordelijk ministerie van Landbouw vaststelde dat de luchthaven wel degelijk de vergunning diende aan te vragen.
Vanaf dat moment is stikstof een hoofdpijndossier met een prominente plek op het bureau van bestuursvoorzitter Dick Benschop. Bronnen rond de vliegvelddirectie meldden meerdere keren dat ‘stikstof’ inmiddels als grootste bedreiging wordt gezien voor de continuïteit. Dat blijkt geen onzin te zijn, nu minister Harbers heeft besloten Schiphol in te krimpen – niet alleen vanwege de onmenselijke geluidsoverlast, maar ook vanwege de ontbrekende stikstofvergunning.
Bij het luchtvaartminnende ministerie van Harbers is het besef doorgedrongen dat de kans aanzienlijk is dat de procedures die Vollenbroek aanspant tegen de stikstofvergunning grote kans van slagen hebben.
Toneelstukje Van Nieuwenhuizen
Het nieuws van de ontbrekende vergunning was in 2019 dan ook geen nieuws voor de toen zittende minister Van Nieuwenhuizen. Haar reactie was er een van verrassing, maar blijkt achteraf gezien een opgevoerd toneelstukje. Tegenover onder meer 1Vandaag piepte zij ‘wat komt er nu weer uit de hoge hoed’, terwijl haar ambtenaren al vijf jaar lang actief bezig waren het feit onder de pet te houden.
Het is opnieuw een kraakheldere illustratie van de werkwijze bij I&W om het overmatige vliegverkeer in ons land optimaal te faciliteren. In plaats van zich te houden aan de wetten en regels, probeert dit departement via allerlei geitenpaadjes recht te praten wat krom is.
Deze praktijken duren nog steeds voort, want ook nu Schiphol al twee jaar vruchteloos druk is met het aanvragen van de natuurvergunning, mag het de stikstofuitstoot boven de 900 meter vlieghoogte uit de rekensommen weglaten. Studies van onder meer de TU Delft tonen aan dat zo meer dan 90 procent van de uitstoot buiten beeld blijft.
Hoe nu verder met Schiphol?
Binnenkort wil LNV alsnog een stikstofvergunning uitreiken aan Schiphol. Hoe die moet worden ingepast binnen de huidige problematiek waarin het bestaan van duizenden boeren wordt bedreigd, is nog steeds onduidelijk. Gesproken werd al over het uitkopen van nog meer boeren of het verlagen van de maximum snelheid op snelwegen in de Randstad.
Maar zelfs dergelijke draconische maatregelen zijn volgens deskundigen volstrekt onvoldoende om de massale stikstofuitstoot van Schiphol te compenseren. Een uitstoot die bovendien nog jaarlijks groeit als gevolg van extra vluchten en nieuwe vliegtuigmotoren die vaak juist meer NOx uitstoten naarmate ze zuiniger zijn en minder CO2 produceren.
De nu geplande reductie van 60.000 vluchten is volgens diezelfde deskundigen, waaronder Johan Vollenbroek, volstrekt onvoldoende om de stikstofproblemen van Schiphol op te lossen. De kans is dan ook groot dat natuurorganisaties en omwonenden naar de rechter stappen om verdere krimp af te dwingen als die vergunning er komt. Gezien recente uitspraken van de rechterlijke macht zijn dat kansrijke zaken.
Rein van Vliet
Geef de Haarlemmermeer terug aan de (agrarische) natuur! Breng Schiphol naar zee samen met The Hague Airport, Eindhoven Airport, Lelystad Airport. Maak van al die vliegvelden in zo’n klein land één International North Sea Airport! Een grote bijdrage in het terugbrengen van alle soorten overlast, stikstof, lawaai enz. Laat Schiphol bestaan als één grote incheckbalie voor personen en goederen met een goede landelijke infrastructuur en vandaar naar North Sea Airport! Dus minder transport over de weg en meer ruimte voor wonen, werken en recreatie door het ontwikkelen van één internationaal vliegveld. Dit wordt het vervolg op het eerdere FLY SEAPORT CONGRES
rrustema
Ik ben zo nieuwsgierig hoe het er nu echt aan toe gaat in de verschillende lagen van dat ministerie. Zijn er hier geen volgers die wat kunnen vertellen aan Schipholwatch? Iemand die er werkte, gepensioneerden, iemand met een (ex-)partner die met verhalen thuis kwam, iemand die een tante of oom op een vrolijk familiefeest ‘grappige’ anecdotes heeft kunnen ontlokken?
Mijn vermoeden is dat hoe dichter bij de politieke top hoe problematischer het handelen. Maar goed, het is maar een vermoeden. Intrigerend.
ir. B. van Marlen
Heus mensen: liegen en bedriegen, oftewel ‘Schiphollen’, bestaat en gaat nog steeds door! Kijk maar naar de parlementaire enquête Groningse gaswinning!
Men zal proberen zich uit de krimp te draaien, en de rekening bij de boeren te leggen, die overigens ook wel wat moeten inleveren, maar niet als enigen!
Naar de rechter dus!
Rob
Ik dank van vollenbroek op m’n blote knieën als hij dit voor elkaar krijgt.
Afrekenen met al die leugenachtige en huichelachtige praktijken van de ministeries.
Harbers en van Nieuwenhuizen zouden vervolgd moeten worden om het onder de pet houden van deze informatie