Steeds strengere klimaatwetgeving leidt tot enorme maatschappelijke verliezen van Schiphol. Gezien de huidige ontwikkelingen, onder meer door de klimaatafspraken van Parijs, zou het dan ook logisch zijn Schiphol te krimpen in plaats van te laten groeien.
Dit blijkt uit een uitgebreid onderzoek naar de maatschappelijke kosten en baten (mkba) door adviesbureau CE Delft in opdracht van de gemeente Aalsmeer. De lokale fractie van GroenLinks wist alle partijen achter dit onderzoek te krijgen.
Het dorp naast Schiphol wilde wel eens weten of alle verhalen over de groeiende luchtvaart wel zo gunstig zijn voor de economie als beweerd wordt.
Tegenvaller
Dat blijkt dus tegen te vallen, aldus de Delftse onderzoekers die ook veelvuldig onderzoeken uitvoeren in opdracht van de luchtvaartsector en het ministerie van Infrastructuur.
In het rapport worden twee scenario’s naast elkaar gezet: een waarin de luchtvaart wereldwijd stevig groeit en er strenge klimaatafspraken worden gemaakt (wlo-hoog genoemd) en een ander met een gematigde groei van het vliegverkeer en mildere milieuafspraken (wlo-laag).
Voor beide scenario’s keken de onderzoekers naar krimp van Schiphol tot 375.000 versus een groei naar 540.000 vliegbewegingen.
Veel breder dan eerdere rapporten
In de rapportage zijn economische effecten breed meegenomen: onder meer zijn inschattingen gemaakt van de financiële prestaties van Schiphol en de airlines, de werkgelegenheid, het klimaat, de luchtverontreiniging, de volksgezondheid, de geluidshinder en de woningbouw.
De belangrijkste uitkomst is dat krimp van Schiphol en het opgeven van de hubfunctie in het meest waarschijnlijke scenario wlo-hoog zal leiden tot een winst van maar liefst 6,5 miljard euro voor de hele Nederlandse samenleving. Daarentegen levert groei van Schiphol in beide wlo-scenario’s miljardenverliezen op voor de maatschappij.
Dag en nacht
De nieuwste mkba van CE Delft verschilt hiermee als dag en nacht met eerdere mkba’s door de bureaus Decisio en SEO. Deels zijn die verschillen te danken aan voortschrijdend inzicht, zoals over de gezondheids- en klimaatkosten van de luchtvaart, zo melden de onderzoekers. Ook werden in de oudere mkba van Decisio verliezen van overstappers toegerekend aan de Nederlandse economie. Dat is nu niet meer het geval.
“Verdere groei van Schiphol naar 540.000 vluchten leidt in alle gevallen tot een negatief effect op de welvaart van Nederland”, zo luidt een van de harde conclusies uit het onderzoek. Dat verlies kan oplopen tot ruim drie miljard euro per jaar.
Strengere klimaatwetten
“Krimp van Schiphol kan ongunstig of gunstig uitpakken, afhankelijk van de ontwikkelingen rond de klimaatmaatregelen.” Als de klimaatwetgeving steeds strenger wordt – wat de verwachting is, gezien onder meer de Green New Deal van EU-commissaris Frans Timmermans – kan krimp naar 375.000 vluchten zomaar een positief welvaartssaldo gaan opleveren van 6,5 miljard euro per jaar.
Blijft strenge wetgeving uit, dan zou krimp wel leiden tot welvaartsverlies, aldus CE Delft. Deze conclusie verklaart meteen waarom luchtvaartmaatschappijen tot de meest actieve lobbyïsten behoren in het Brusselse.
“Toen we aan deze opdracht begonnen, hadden we niet verwacht op deze uitkomsten te komen, het is ook voor ons ronduit verrassend dat groei van Schiphol per definitie leidt tot welvaartsverlies voor heel Nederland”, zo vertelde één van de onderzoekers aan de gemeenteraad van opdrachtgever Aalsmeer.
Schade aan volksgezondheid berekend
Alsof de algehele conclusie van dit nieuwste rapport over de maatschappelijke kosten en baten van het vliegveld al niet verrassend genoeg is, zijn er in het rapport op deelonderwerpen meer opmerkelijke zaken te constateren.
Zo heeft CE Delft voor het eerst de gezondheidsschade die door Schiphol wordt veroorzaakt in geld uitgedrukt, gebaseerd op inzichten uit de internationale wetenschap. Ze rekenen prijzen voor de overlast en directe gezondheidsschade, afhankelijk van de mate van blootstelling aan vliegtuiggeluid.
Per woning binnen de geluidscontouren lopen de kosten op van 60 euro per jaar voor de minder gehinderde woningen tot 230 euro per jaar voor de zwaarst gehinderde woningen.
Miljoen woningen
In totaal liggen er volgens het bureau meer dan een miljoen woningen binnen het gebied met een jaargemiddelde geluidsbelasting van meer dan 50 decibel. Beneden die grens wordt de overlast beschouwd als niet relevant en wordt dus ook niet meegenomen in de berekening.
Voor de wél meegetelde woningen komt de schade door geluidsoverlast en gezondheidskosten uit op in totaal 155 miljoen euro per jaar. Dat is meer dan de gemiddelde nettowinst van de Schiphol Groep over de afgelopen vijf jaar.
De Nederlandse samenleving heeft slechts marginaal baat bij die winsten van Schiphol, omdat een beperkt deel wordt uitgekeerd aan aandeelhouders de Nederlandse staat en de gemeenten Amsterdam en Rotterdam.
De facto is de aangebrachte schade alleen al aan de volksgezondheid vrijwel ieder jaar groter dan de opbrengsten. En dan praten we nog helemaal niet over de aangerichte milieu- en klimaatschade, de grote financiële risico’s, de negatieve invloed op de woningbouw en de gevaren van vliegverkeer boven dichtbevolkt gebied.
Sla dit artikel op in uw favorieten
Pieter Kroon namens DFA Airport
Goed gedaan gemeente Aalsmeer en hulde aan GroenLinks!
Neem bij een volgende MKBA verplaatsing mee van de runways naar zee.
In anticipatie van toekomstige hyperloop kan Schiphol in zee functioneren als groene airline hub voor NW Europa waarbij vliegen over land voor NL en B tot het verleden gaat behoren. Ook Rotterdam en Eindhoven kunnen dan gesloten worden. Veel gezonder voor ons allemaal en met behoud van goede economische vooruitzichten. En in de tussentijd flink inzetten op HSL treinen.
M.
Voor mij heeft het meer dan een jaar in de ziektewet gekost, niet meer volledig inzetbaar door slaap te kort en stress en nog ruim 8.000 Euro aan andere ramen en geluidsinstallatie. Zelfs verhuizen heeft niet geholpen. Ik begrijp echt niet waar deze overheid mee bezig is.
Marcel
CE Delft is voorzichtig geweest bij het berekenen van het krimp scenario. In de praktijk zijn de voordelen nog hoger dan nu berekend. Om een aantal punten te noemen
* De mogelijkheden tot meer woningbouw worden wel genoemd maar zijn niet in de berekening opgenomen
* De ticketprijzen stijgen en dit leidt per saldo tot een welvaartsverlies omdat dit ‘weglekt’ naar het buitenland (terechte berekening in het rapport). Dit is echter eenvoudig te corrigeren door een heffing voor de luchtvaartmaatschappijen die uitgekeerd wordt als lastenverlichting aan de burgers
* Extra reistijden en kosten bij het wegvallen van directe verbindingen op incourante bestemmingen vallen in de praktijk vaak lager uit. Er is namelijk een prikkel voor de airlines om aaantrekkelijke overstapopties aan te bieden in bijvoorbeeld Dubai. Iets waar reizigers nu ook al gebruik van maken ondanks directe verbindingen. Dus geen noodzaak om eerst naar Frankfurt of Parijs te reizen zoals het rapport verondersteld
* Toeristische reizigers kunnen vaak kiezen uit alternatieve bestemmingen, Indien een bepaalde strandbestemming in Zuid-Amerika bijvoorbeeld niet meer rechtstreeks bereikbaar is dan kiezen deze reizigers voor een andere bestemming (dus geen extra reistijden/kosten zoals in het rapport verondersteld)
CE Delft heeft een degelijk rapport afgeleverd. Op een aantal punten is men voorzichtigheidshalve niet afgeweken van eerdere studies in opdracht van het ministerie. Daardoor zijn de berekende welvaartswinsten bij krimp te beschouwen als een minimumwaarde , in de praktijk zal het veel hoger zijn.